پویش «صاحبخانه خوب» در مشهد

 بهناز رحیمیان | خراسان رضوی - خبرنگار:


امسال افزایش ‌اجاره‌بها رمق مستاجران را گرفته است. اگرچه با توجه به تورم موجود، افزایش قیمت‌‌ اجاره‌بهای واحدهای مسکونی دور از انتظار نبود، اما در فصل جابه‌جایی و تمدید اجاره ‌خانه‌ها، مستاجران غافلگیر و با افزایش اجاره‌بها به میزان 70 و حتی 100 درصد مواجه شدند. این افزایش ناگهانی اجاره‌بها که معمولا دود آن به چشم قشر کم‌درآمد و متوسط جامعه می‌رود، سبب اعتراضاتی از سوی مستاجران شد تا جایی که برای برون‌رفت از این بحران و تعدیل اجاره‌بها، پویشی با عنوان «صاحبخانه خوب» در صدا و سیما راه‌اندازی شد تا شاید از این طریق موجران را تشویق و ترغیب به قیمت‌گذاری منصفانه‌تر املاک خود کند. 


فوران اجاره‌ خانه‌ها

شهروندی که به یکی از دفاتر مشاور املاک برای یافتن منزل اجاره‌ای مراجعه کرده است، می‌گوید: اجاره خانه‌ها فوران کرده است، قیمت اجاره آپارتمان ما در سال گذشته با 50 میلیون رهن، 2 میلیون و 200 هزار تومان بود، اما امسال صاحبخانه اجاره را به 3 میلیون و 700 هزار تومان افزایش داده است و گویا قیمت واقعی اجاره آن 4 میلیون و 500 هزار تومان است.  «علی ایمانی» می‌افزاید: اکنون به دنبال یافتن آپارتمان با قیمت مناسب‌تر هستیم، اگر چه جابه‌جایی مقرون به صرفه نخواهد بود اما به هرحال یک تنوع است و از طرفی هم حاضر نیستیم در حق صاحبخانه اجحاف شود. 


کاهش 70 درصدی معاملات اجاره‌ خانه

به گفته «علیرضا بنیادی» مدیر یکی از دفاتر مشاور املاک در بلوار پیروزی مشهد، تا سال گذشته معمولا اجاره‌بهای املاک سالانه 10 تا 20 درصد افزایش می‌یافت، اما امسال با تورم موجود افزایش 30 تا 40 درصدی اجاره‌بها دور از انتظار نبود، اما بسیاری از موجران قیمت اجاره واحدهای مسکونی خود را 70 و حتی 100 درصد افزایش داده‌اند که این امر غیرمعقول و غیرمنطقی است. مدیر این دفتر مشاور املاک که به منظور حمایت از مستاجران به پویش «صاحبخانه خوب» پیوسته و اطلاعیه‌ای مبنی بر عدم پذیرش فایل‌های اجاره‌ای با قیمت نامتعارف را بر روی شیشه دفتر خود نصب کرده است، می‌گوید: با نصب این اطلاعیه مراجعه‌کنندگان به دفتر کاهش یافته است و ما افرادی را هم که مراجعه کرده و در افزایش قیمت اجاره‌بهای املاک خود پافشاری می‌کنند، رد می‌کنیم. 

وی معتقد است با افزایش قیمت اجاره‌بها در ماه‌های اخیر، تعداد متقاضیان به دفتر برای جابه‌جایی تا 70 درصد کاهش یافته است و معاملات در حوزه اجاره منزل به 10 درصد مدت مشابه سال قبل رسیده است. مستاجران ترجیح می‌دهند تا برای تمدید اجاره با صاحبخانه فعلی به توافق برسند، زیرا جابه‌جایی، هزینه‌های جانبی بسیاری را به مستاجران و موجران تحمیل می‌کند که مقرون به صرفه نیست. بنیادی مدعی است معاملات خرید و فروش املاک و زمین نیز صددرصد کاهش یافته است و می‌افزاید: از اوایل خرداد امسال حتی یک معامله ملک یا زمین در دفتر ما انجام نشده است و فقط چند نفر برای اطلاع از قیمت‌ها به دفتر مراجعه کرده‌اند.


 موجران سودجو در تله پرداخت مالیات

به گفته رئیس اتحادیه صنف مشاوران املاک مشهد، امسال افزایش اجاره‌بهای مسکن نسبت به سال گذشته در مناطق مختلف 25 تا 35 درصد افزایش داشته است.  «علی مرادزاده» می‌افزاید: پس از راه‌اندازی کمپین «صاحبخانه خوب» از سوی صدا و سیما، ما نیز برای تشویق همکاران خود در واحدهای مشاور املاک مشهد، برای حمایت از مستاجران جلساتی را برگزار کردیم و تمام اعضا با وحدت نظر به این کمپین پیوستند و با نصب اطلاعیه‌ای در پشت شیشه مغازه‌های خود اعلام کردند که معاملات فایل‌های با قیمت بالاتر از عرف را نمی‌پذیرند و در واقع به موجران اجازه نمی‌دهند که اجاره‌بها را بی‌رویه افزایش دهند. 

وی می‌گوید: همچنین مشاوران املاک به صورت داوطلبانه نرخ کمیسیون معاملات را به منظور جلوگیری از اعمال فشار مضاعف بر مستاجران، کاهش دادند که با این راهکارها توانستیم کمی بازار مسکن را کنترل کنیم. رئیس اتحادیه مشاوران املاک مشهد معتقد است با توجه به این‌که بسیاری از موجران در سنوات قبل مالیات املاک خود را پرداخت نمی‌کردند، درصددیم تا موجرانی که اجاره‌بهای املاک خود را تا 70 و 80 درصد افزایش داده‌اند، به اداره دارایی برای ارائه اظهار‌نامه و پرداخت مالیات معرفی ‌شوند که به نظر می‌رسد این اقدام نیز اهرم مناسبی برای کنترل اجاره‌بها باشد. 

وی این اقدامات را در راستای کنترل بازار مسکن و حمایت از مستاجران تا حد قابل قبولی موثر می‌داند و می‌افزاید: افزایش اجاره‌بها بیشتر از 20 درصد اجحاف در حق مستاجر و کمتر از 10 درصد اجحاف در حق موجر است، بنابراین به همکاران خود در مشاورین املاک بر افزایش اجاره‌بها برای واحدهای مسکونی 20 درصد و واحدهای تجاری 10 درصد توصیه شده است. به گفته مرادزاده، اجاره یک واحد آپارتمان معمولی به مساحت 100 متر‌مربع در مشهد با توجه به منطقه و دسترسی به امکانات یک میلیون تا یک میلیون و 500 هزار تومان است. البته اجاره‌بها برای آپارتمان‌های با امکانات کامل و به‌اصطلاح لاکچری با همین متراژ تا 5 میلیون تومان هم می‌رسد. 

 وی معتقد است معاملاتی که از طریق سایت‌های مختلف بازاریابی مانند دیوار و شیپور انجام می‌گیرد و توافق‌ها بین مستاجر و موجر قبل از مراجعه به مشاوران املاک برای تنطیم قولنامه، صورت می‌پذیرد، ممکن است به زیان مستاجر تمام شود. وی می‌افزاید: حتی در برخی از موارد این توافقات بین طرفین به طور غیررسمی ثبت می‌شود که در صورت بروز مشکل، کاری از دست ما برنمی‌آید. رئیس اتحادیه صنف مشاورین املاک مشهد در خصوص آمار خانه‌های خالی در مشهد اظهار می‌کند: بر اساس آمار منتشرشده، 5 درصد از خانه‌های خالی کشور در مشهد قرار دارد که حدود 100 هزار واحد تخمین زده می‌شود و بخشی از آنها در شهرک‌های اقماری مشهد مانند گلبهار، مهرگان و بینالود قرار دارند. 

وی می‌افزاید: برخی معتقدند که آزاد‌سازی این منازل و ورود آنها به سبد عرضه و تقاضا و نیز ارائه به نیازمندان و مستاجران می‌تواند در کاهش اجاره‌بها موثر باشد. البته باید در نظر داشت که در مشهد آپارتمان‌هایی وجود دارد که در ظاهر خالی بوده اما در واقع در اجاره مستاجرانی از سایر شهرهای ایران هستند که در طول سال و ایام خاص با سفر به مشهد از آن استفاده می‌کنند. مراد‌زاده معتقد است خرید و فروش مسکن و زمین در مشهد، متاثر از تنش‌های سیاسی به‌ویژه در یک ماه اخیر به‌شدت راکد شده و تقریبا به صفر رسیده است و همین موجب کاهش قیمت مسکن تا 20 درصد و زمین بین 10 تا 15 درصد شده است.