توهین کردن چه مجازاتی دارد؟

الناز اکبرزاده‌؛ دانش‌آموخته دکتری حقوق

با گسترش استفاده از شبکه‌های اجتماعی، بسیاری از افراد بدون آگاهی حقوقی، اقدام به انتشار پیام‌هایی می‌کنند که ممکن است از نظر قانونگذار «جرم» تلقی شود. از مهم‌ترین این جرائم می‌توان به توهین و افترا اشاره کرد که در فضای مجازی به‌شکل گسترده‌ای دیده می‌شود.‌براساس ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی، توهین به افراد، حتی از طریق پیام، پست یا کامنت در فضای مجازی، درصورتی که حاوی الفاظ رکیک یا تحقیرآمیز باشد، جرم محسوب می‌شود و مجازات آن می‌تواند تا ۷۴ضربه شلاق یا جزای نقدی باشد. این جرم نیاز به اثبات لطمه به حیثیت ندارد و به صرف توهین کافی ا‌ست.‌اما افترا در ماده ۶۹۷ همین قانون تعریف شده است: نسبت دادن صریح یک عمل مجرمانه به فردی مشخص، بدون آنکه بتوان آن را اثبات کرد؛ مثلا اگر در یک استوری یا کامنت عمومی بنویسید «فلانی دزد است» و برای آن مدرکی نداشته باشید، مرتکب افترا شده‌اید. مجازات افترا می‌تواند حبس از یک‌ماه تا یک سال یا جزای نقدی باشد.‌نکته مهم اینکه طبق قانون جرائم رایانه‌ای، این نوع پیام‌ها حتی اگر خصوصی ارسال شده باشند، می‌توانند با گزارش شاکی، پیگیری و به‌عنوان دلیل در دادگاه استفاده شوند.