آثار تحولات عراق، ترکیه و سوریه بر منافع ملی ایران

مهدی خورسند؛ تحلیلگر مسائل بین‌الملل

تهدیدات مستقیم و غیرمستقیم برای منافع ایران
  تضعیف محور مقاومت و ایجاد گسست جغرافیایی
تحرکات آمریکا و رژیم صهیونیستی در اقلیم کردستان و شمال سوریه به‌وضوح با هدف قطع ارتباط زمینی ایران با سوریه و لبنان(محور مقاومت) صورت می‌گیرد. با کنترل و نفوذ بر اقلیم کردستان و گروه‌های مسلح کردی، ایران ممکن است بخشی از مسیرهای لجستیکی خود را از دست بدهد یا مجبور شود مسیرهای پیچیده‌تری را جایگزین کند.
  افزایش فعالیت‌های اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل در مرزهای ایران
حضور موساد و سایر سرویس‌های اطلاعاتی غربی در اربیل و دهوک، برای ایران تهدید مستقیم به‌حساب می‌آید. در ماه‌های اخیر، گزارش‌هایی مبنی بر انجام عملیات خرابکاری و ترورهای هدفمند علیه عناصر وابسته به ایران از خاک اقلیم کردستان منتشر شده است.
  احتمال فعال شدن پژاک به‌عنوان یک عامل فشار
اگرچه پژاک فعلا اعلام کرده حاضر به تحویل سلاح نیست و مقاومت می‌کند، اما در صورت تشدید فشارها یا تغییر در معادلات میدانی، احتمال تغییر رفتار این گروه وجود دارد. ایران همواره نسبت به فعالیت پژاک در نوار مرزی غرب کشور حساسیت بالایی داشته است.

ملاحظات کلیدی ایران در مواجهه با این تحولات
  حفظ مرزهای امن غربی: ایران به‌طور سنتی نگران ناامنی در مناطق مرزی استان‌های آذربایجان‌غربی، کردستان و کرمانشاه است. تحرکات جدید می‌تواند بر این مناطق تأثیر بگذارد و ایران مجبور به تقویت حضور نظامی و اطلاعاتی در این مرزها شود.
  مدیریت تعادل میان کردها و دولت‌های مرکزی: ایران همزمان باید مراقب باشد که در حمایت از دولت‌های مرکزی(عراق و سوریه) زیاده‌روی نکند تا حساسیت و نارضایتی کردها را تحریک نکند. حفظ تعادل در این سیاست بسیار حساس و مهم است.
  مقابله با نفوذ اسرائیل در اقلیم: یکی از خطوط قرمز اصلی ایران، جلوگیری از استقرار پایگاه‌های اطلاعاتی و عملیاتی اسرائیل در مناطق نزدیک به مرزهایش است. این مسئله به‌ویژه در اربیل و دهوک اهمیت حیاتی دارد.