تمرکز مدیریت شهری بر موضوعات فرهنگی و میراثی

احمد علوی-رئیس کمیته گردشگری شورای شهر تهران

بسیاری از آسیب‌ها و معضلاتی که امروز در تهران با آن مواجه هستیم ناشی از گسترش «بی‌رویه» و «نامتوازن» شهر است. بی‌رویه به این معنا که فرهنگ شهرنشینی همزمان و به موازات توسعه شهر گسترش پیدا نکرده و این موضوع آسیب‌های زیادی را به شهر تحمیل کرده است؛ نامتوازن، از این لحاظ که خیلی از موضوعات هویتی ازجمله مسائل فرهنگی و میراثی تهران در گسترش شهر در حال گم شدن است. یکی از موضوعات میراثی و فرهنگی ما همین است که وقتی کار گسترش تهران را پیش‌گرفتیم معماری را به سمت معماری اروپایی یا معماری نوین بردیم که چون با فرهنگ ما مطابقت نداشت اشکالات و آسیب‌هایی را برای ما ایجاد کرد. یکی از این آسیب‌ها این است که ما کم‌کم هویت و میراث خود را از دست می‌دهیم. به این صورت که این میراث نمی‌تواند به نسل‌های آینده منتقل شود و آیندگان تصور می‌کنند ساخت‌وساز و معماری ایرانی همین چیزی است که الان در حال انجام است درحالی‌که معماری اصیل ایرانی و اسلامی با آنچه امروز در حال اجراست، تفاوت دارد. نکته بعدي این که شهرها طراوت خود را از دست می‌دهند. به این معنا که امروز می‌بینیم شهر تبدیل شده به یک‌سری آپارتمان بلندمرتبه بدون هیچ‌گونه جذابیت بصری؛ لذا ما در این دوره تلاش کردیم با تمرکز بر موضوعات میراثی و احیای بافت‌های تاریخی و ارزشمند شهر تهران حداقل بتوانیم میراث معماری خود را تاحدی حفظ و به آیندگان منتقل کنیم تا از بین نرود. به همین دلیل طی 2سال گذشته اعتبارات خوبی برای مرمت بناهای ارزشمند شهر تهران درنظر گرفتیم و حتی به مجموعه‌های دیگر مثل دانشگاه‌ها که دارای چنین بناهایی بودند اما بودجه‌ای برای مرمت آن نداشتند کمک کردیم. بناهایی که در اختیار شهرداری بود نیز مرمت شد. همچنین سعی کردیم با هماهنگی معاونت معماری و شهرسازی تا جایی ‌که می‌توانیم حداقل در مورد نماهای ساخت و سازهای جدید، نماهای ایرانی و اسلامی را در اولویت قرار دهیم. شهرداری در نقاط زیادی در سطح شهر می‌تواند معماری ایرانی و اسلامی را استفاده کند و اتفاقا این کار جذابیت‌های زیادی دارد. یکی از این موارد ایستگاه متروي میدان جهاد بود و ما امیدواریم که حتی در بحث‌های گسترش شهر مثل تونل‌ها و نماهای شهری صرفا سازه‌ها و طراحی‌های غربی را استفاده نکنند و این سازه‌ها را متناسب با فرهنگ ما بازطراحی و اجرا کنند. در این دوره درخصوص تأیید نقشه‌ها و نماها به‌نظر من حرکت خوبی شده اما با توجه به اینکه سال‌ها این موضوع مورد غفلت قرار گرفته بوده، زمان می‌برد تا به نتیجه برسد.