مرور تاریخ بلدیه برای ارتقای کیفیت زندگی

 غلامرضا جوادی | استاد معماری و شهرساز:

تهران به‌عنوان متروپلیتن یا یکی از ابرشهرهای دنیا نقش بسیار مهمی در اوضاع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور دارد. بنابراین نحوه اداره شهرداری تهران، سازماندهی و تشکیلاتش و خود فرد شهردارش بسیار مهم است. این موضوع از آن جهت اهمیتش بسیار نمایان می‌شود که میزان رضایت مردم در پایتخت همیشه در کانون توجه کل کشور بوده است.

تمام تصمیمات صورت گرفته در تاریخ بلدیه تهران، بسیاری از دیگر شهرهای ایران را هم تحت‌تأثیر قرار داده است. با این اوصاف باید توجه شود که همواره، هر قدر کیفیت زندگی در پایتخت افزایش یافته و هرقدر پایتخت زیست‌پذیر شده، چندین و چند شهر دیگر ایران هم زیست‌پذیر شده‌اند و مردمش رضایت بیشتری داشته‌اند.

هنگام مرور تاریخ بلدیه که با تشکیل آن از دوره قاجار آغاز می‌شود، به اهمیت شهرداران در امور کشوری پی ‌می‌بریم.به‌طور نمونه زمانی که رئیس املاک سلطنتی پهلوی اول، رئیس بلدیه شد می‌توان دید که چه اتفاقاتی در شهر رخ داد. او به‌شدت عملگرا و اجرایی بود. در آن دوره پروژه‌های عمرانی و خیابانی متعددی به بهره‌برداری رسید اما به زیست‌پذیری شهروندان اهمیت داده نشد و 3اتفاق رخ داد: بار نیروی انسانی شهرداری از 730نفر به 1856نفر افزایش یافت، تعداد گاری‌ها 3برابر شد و در نهایت20هزار تومان بدهی به بار آمد.

حال از دل تاریخ می‌توانیم نقاط مشترک را پیدا کرده و با استفاده از حوادث رخ داده، مسیر درست در مدیریت شهر را انتخاب کنیم. این در حالی است که باید به هدف دوره فعلی شهرداری تهران بسیار توجه کرد. هم با نگاه تاریخی و هم با نگاه منطقی کاملا می‌توان دریافت اهداف به‌گونه‌ای تنظیم شده‌اند که با گام‌های مؤثر قابل دستیابی باشند؛ ماحصل ‌اهدافی که به افزایش کیفیت زندگی و رفع بسیاری از مسائلی که شاخص‌های زیست‌پذیری را از شهر پس زده‌اند، منجر می‌شود.

نتیجه: با اقداماتی ازجمله باستان‌شناسی تهران و احیای بناهای تاریخی، حذف زوایدی که چشم‌نوازی شهر را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، توسعه فضاهای ایستگاهی مترو برای ماندن، لذت بردن، خرید، کتاب خواندن و تماشای میراث فرهنگی، تعامل مناسب با سایر نهادها، استفاده بهینه و اثربخش از منابع انسانی موجود و آسیب‌شناسی، می‌توان تأثیرات مثبتی در شهر - آنگونه که مدنظر شهروندان است- به‌وجود آورد. ما در مدیریت شهر باید حد معماری و شهرسازی را بالا ببریم. نیاز است در این حوزه مهم، تمام مدیران در اندازه عمومی آگاهی داشته باشند. از سوی دیگر مدیران شهری می‌توانند با مرور تاریخ شهرداران تهران، علت اصلی موفقیت‌ها، پیروزی‌ها، شکست‌ها و مسائل اداره شهر را دریابند و در امورات خود برای داشتن شهری با ویژگی‌های زیستی قابل تحسین و رضایت‌بخش به‌کار گیرند.