همه می خواهند در جشنواره باشند

سبا حیدرخانی- روزنامه نگار

هر چقدر هم که بگوییم نمایش‌های ایرانی و آیینی، گونه‌ای از تئاتر با طرفداران خاص خود هستند، اما اثری قوی و طناز با بازی هنرمندانه بازیگرانش، می‌تواند هر علاقه‌مند به تئاتری را 70 دقیقه پای اجرا بنشاند و در آخر هم با لبخندی بر لب روانه خانه‌اش کند. «تصویر مصور مظفری» نوشته اصغر گروسی و کارگردانی وحید نفر از همین دست نمایش‌هاست؛ یک تئاتر کمدی ایرانی با رگه‌هایی از واقعیت‌های تاریخی که عشق شاه قاجار را به سینما تبدیل به قصه کرده است. به بهانه حضور این نمایش در بخش رقابتی آثار صحنه‌ای چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با وحید نفر گفت‌وگویی کرده‌ایم که مشروح آن را می‌توانید در ادامه بخوانید.

مدت زیادی از اجرای عمومی تصویر مصور مظفری نمی‌گذرد؛ نمایش، رگه‌هایی از واقعیت تاریخی هم دارد، درست است؟
تصویر مصور مظفری نمایشی است منطبق بر آیین‌ها و نمایش‌های ایرانی که داستان آخرین سفر مظفرالدین شاه به فرنگ را روایت می‌کند؛ مظفرالدین شاه در این سفر با دستگاه سینماتوگراف آشنا و شیفته آن می‌شود. آن را با خودش به ایران می‌آورد و آنچنان مشغول بازی با این دستگاه می‌شود که زمام امور از دستش خارج می‌شود. این خلاصه‌ای از سبک و شیوه و داستان نمایش است.

در 2سال اخیر شرایط بدی بر تئاتر حاکم بود که جشنواره را هم تحت‌تأثیر قرار داد. با توجه به اینکه جشنواره امسال هم با اوج گرفتن موارد ابتلا به‌سویه جدید کرونا همراه شده است، فکر می‌کنید جشنواره چهلم تئاتر فجر تا انتها چگونه پیش خواهد رفت؟
این اتفاق سال قبل هم افتاد؛ یعنی جشنواره سی‌ونهم تئاتر فجر هم با ظرفیت ۵۰درصدی سالن‌ها برگزار شد. وضعیت همه ما در این 2 سال به‌صورت مدام در حال تغییر بوده و با موج‌هایی که کرونا و شرایط اقتصادی از هر سو به بچه‌های تئاتر وارد می‌کرد، ما مجبور بودیم - و همچنان هستیم - که خودمان را با اتفاقات روز هماهنگ و تنظیم کنیم. من سال قبل هم در بخش ویژه جشنواره اجرا داشتم و با وضعیتی که بر جشنواره حاکم خواهد شد ناآشنا نیستم. اما مطمئنم که کیفیت کارهایی که امسال در جشنواره حضور دارند، به‌مراتب بالاتر از دوره پیش است، چون در همین پاییز آثاری به صحنه رفتند یا در دست تولید بودند که همگی از کیفیت بیشتر و تنوع و حال و هوای بهتری نسبت به دوره پیش برخوردار بودند؛ برای همین فکر می‌کنم شاهد رونق بیشتری در جشنواره چهلم خواهیم بود. امیدوارم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و محدودیت ظرفیت سالن‌ها، باعث شود که با مشکل حادی در طول برپایی جشنواره مواجه نشویم. درهرحال، در وضعیت موجود، ما تمام تلاش‌مان را می‌کنیم که با وجود همه مشکلات و محدودیت‌ها، کار خودمان را پیش ببریم و اجرای خوبی داشته باشیم.

همیشه نقدهایی به جشنواره تئاتر فجر وارد بوده‌ از چرایی برگزاری‌اش تا شیوه اجرایی و داوری و خیلی جزئیات دیگر. با این اوصاف به عقیده شما، دستاورد جشنواره برای تئاتر ما چیست؟
در این وضعیت موجود هر حرکت تئاتری از نظر من مقبول است؛ از جشنواره‌های کوچک و بزرگی که در سطح کشور برگزار می‌شود تا جشنواره کلان تئاتر فجر که بزرگ‌ترین رویداد تئاتری کشور در بهمن‌ماه هر سال است. این نقدها و نظرات همیشه بوده؛ سلایق، نقش عمده و سهم تعیین‌کننده‌ای در انتخاب تئاترها برای بخش مسابقه و داوری‌ها و درخشش‌ها داشته است، اما نباید از این هم بگذریم که گروه‌ها در هر قشر، سن و سطحی که هستند، تمام تلاش‌شان را می‌کنند که به این ویترین و این آینه برسند؛ بنابراین، این رویداد چیز دم‌دستی‌ای نیست. با وجود اینکه شاید اینطور به‌نظر برسد که حضور یا عدم‌حضور بسیاری از دوستان تئاتری ما در این جشنواره برایشان دارای اهمیت نباشد، اما واقعا ته دل خیلی از دوستان این است که در این رقابت و این رویداد حضور و در این گردهمایی بزرگ تئاتر، سهمی داشته باشند. این به‌معنای خالی از اشکال بودن جشنواره نیست؛ اساسا هیچ پروسه‌ای خالی از اشکال و نقد نیست، همواره یک غایتی وجود دارد که دست یافتن به آن ممکن است ادوات و لوازم خودش را بخواهد، اما با توجه به بودجه‌ها و گستردگی امکاناتی که در اختیار دبیرخانه است، برخی کمبودها را می‌توان درک کرد. می‌دانم دوستانی که سال‌هاست در دبیرخانه جشنواره تئاتر فجر ممارست و کار کرده‌اند و تجربه اندوختند، سعی می‌کنند رخداد باآبرویی برگزار کنند و چیزی کم نگذارند. این تلاش را من در دوستان تئاتری‌ام در دبیرخانه که سال‌هاست با آنها آشنا هستم  می‌بینم.