هیچ‌وقت ما را در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت ندادند

 زهرا جعفرزاده- خبر‌نگار

عقب‌ماندگی ایران در واکسیناسیون علیه کرونا، سیاســـتگذاری‌های نادرست، بی‌توجهی به‌نظرات متخصصان و مشاوره‌های مسئولان سازمان نظام پزشکی، در کنار دادن وعده‌های بی‌سرانجام، انتقاداتی است که روز گذشته محمدرضا ظفرقندی، رئیس سازمان نظام‌پزشکی کشور در آخرین نشست خبری خود به‌عنوان بالاترین مقام این سازمان، درباره مدیریت پاندمی کرونا مطرح کرد. به‌گفته او، کمتر از 5درصد از جمعیت کشور ایمن شده‌اند؛ درحالی‌که برخی کشورها بالای 90درصد جمعیت‌شان یک دوز را تزریق کرده‌اند.

واکسن‌های داخلی آمادگی تولید صنعتی نداشتند
ماجرای واکسن کرونا، بخش مهمی از سؤالات در این نشست خبری را به‌خود اختصاص داد. او با اعلام اینکه ایران در زمینه واکسن و ایجاد ایمنی عقب است، گفت: «هم‌اکنون واکسیناسیون جامعه ایران کمتر از ۵درصد است. تعداد واکسن با واکسیناسیون فرق دارد. اگر به هر فردی 2دوز واکسن تزریق کردیم، یعنی واکسیناسیون انجام شده و این عدد در مقایسه با بسیاری از کشورها عدد پایینی است.» ظفرقندی با انتقاد از سیاستگذاری در مدیریت کرونا و آمار بالای ابتلا در کشور، تأکید کرد: «آماری که ارائه می‌شود دقیق نیست. یک زمانی در سازمان نظام‌پزشکی خیلی پیگیری می‌کردیم که واکسنی مطلوب تهیه شود و مرزبندی‌ها و سیاسی‌کاری‌ها و برنامه‌هایی که مانع ورود واکسن است، در منافع ملی جایی نداشته باشد ولی  ما مورد هجمه‌هایی قرار گرفتیم اما وظیفه نظام‌پزشکی این است که در این امور کنار مردم باشد.» به‌گفته رئیس سازمان نظام‌پزشکی، «کشورهای دنیا در مدیریت کرونا به 3گروه تقسیم می‌شوند؛ یکی گروهی که واکسیناسیون حداکثری دارند، دوم آنها که کنترل درستی دارند و سوم کشورهایی مثل ایران و هند که نتوانستند واکسیناسیون درستی داشته باشند و همین مسئله سبب رخداد پیک‌های متعدد شده است. یکی از مسئولان 2هفته پیش اعلام کرد که از شنبه روزی ۴۰۰هزار دوز واکسن زده می‌شود و این محقق نشد. ما چرا وعده‌هایی می‌دهیم که واکسن صادر می‌کنیم؟ ما باید اول مردم خود را واکسن بزنیم.» در نشست خبری روز گذشته، خبرنگاری درباره وضعیت واکسن‌های داخلی و مشکلی که ظاهرا برای تولید انبوه پیش‌آمده پرسید که ظفرقندی پاسخ داد: «اعلام کردند واکسن داخلی در خرداد‌ماه آماده می‌شود، اما این اتفاق نیفتاد. مشکلی که در ارتباط با این واکسن‌ها وجود دارد، تبدیل فاز علمی به صنعتی است، واکسن‌هایی که مجوز مصرف اضطراری گرفته‌اند، از نظر علمی توانسته‌اند سازمان غذا و دارو را قانع کنند که مجوز صادر کند، اما برای تولید صنعتی سازوکارهایی لازم است که برای این واکسن‌‌ها فراهم نیست.» او در پاسخ به این سؤال همشهری که آیا این اتفاق طبیعی است و برای تمام واکسن‌ها می‌افتد، گفت: «خیر طبیعی نیست، تولید انبوه نیاز به تدارکات دارد، فاز صنعتی یعنی اینکه پیش‌نیازهایی مثل مواداولیه و... فراهم شود و بسیاری از اینها از خارج تامین می‌شود که اگر واردات آنها با مانع مواجه شود، طبیعتا آن فاز به تأخیر می‌افتد. بسیاری از واکسن‌ها قبل از صدور مجوز، تولید صنعتی‌شان را شروع می‌کنند.»

ما را در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت ندادند
ماجرای واردات واکسن از سوی بخش خصوصی اما موضوع دیگری بود که در این نشست از رئیس سازمان نظام‌پزشکی پرسیده شد. خبرنگاری پرسید با وجود ممنوعیت واردات برخی از واکسن‌ها و سختی واردات واکسن به‌طور کلی، چگونه است که برخی شرکت‌ها، به‌طور علنی، واکسن فایزر وارد می‌کنند؟ ظفرقندی اما بدون اشاره مستقیم به واکسن فایزر، گفت: «واردات واکسن از طریق بخش خصوصی تاکنون به نتیجه نرسیده است. البته مجوز کلی که براساس آن بخش خصوصی می‌تواند واکسن وارد کند، صادر می‌شود، اما طبیعتا برای واردات واکسن از خارج از سوی بخش خصوصی هم به‌دلیل انتقال ارز و هم به‌دلیل تأیید کیفیت و بعد نحوه توزیع، ضوابطی ایجاد می‌شود. این ضوابط هنوز برای بخش خصوصی قابل اجرا و انجام نشده است. اگر هم واکسنی وارد می‌شود، سیستماتیک نبوده است. ممکن است از طرق غیرمعمول وارد کرده باشند که همان قاچاق است و من نمی‌توانم درباره تأیید آنها اظهارنظر کنم.» او در پاسخ به همشهری درباره اینکه خود سازمان نظام‌پزشکی هم قرار بود مقداری واکسن وارد کند، اما هنوز این اتفاق نیفتاده، توضیح داد: «سازمان نظام‌پزشکی برای واردات واکسن وارد مذاکراتی از طریق بخش خصوصی شد، اما آنها هم در مسیر مشکلاتی مانند انتقال ارز و مسائل تأیید واکسن با موانعی برخورد کردند که عملیاتی و اجرا نشد.» ظفرقندی در پاسخ به سؤال دیگر همشهری درباره مهم‌ترین چالش این سازمان در مدیریت کرونا در پاندمی کرونا، هم توضیح‌هایی داد: «مهم‌ترین چالش ما برای تهیه واکسن، بحث سیاستگذاری‌ها و بی‌توجهی به‌نظرات صاحب‌نظران بود. هیچ‌وقت ما را در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت نمی‌دادند که این نقطه‌ضعف است.»

افزایش 10 تا 15درصدی درخواست مهاجرت پزشکان
مهاجرت پزشکان نکته دیگری بود که در این نشست خبری مطرح شد. به‌گفته رئیس سازمان نظام‌پزشکی، هر سال 3هزار برگه گود استندینگ یا برگه‌های اعتباری برای اقدام به مهاجرت پزشکان درخواست می‌شود؛ البته نمی‌توان گفت که تمام آنها منتهی به مهاجرت می‌شود. اما نکته اینجاست که در دوران کرونا، این تقاضا 10 تا 15درصد افزایش پیدا کرده است.» او در بخش دیگری از صحبت‌هایش از ردصلاحیت‌های انتخابات اخیر سازمان نظام‌پزشکی انتقاد کرد: «ردصلاحیت‌ها غیرقانونی و برنامه‌ریزی شده بود که منجر به اعتراض ما و انجمن‌های علمی به هیأت نظارت سازمان نظام‌پزشکی شد. برخی از روسای انجمن‌های علمی کشور که به‌طور قانونی مشغول فعالیتند، ردصلاحیت شده‌اند. با برخی تماس گرفته و از آنها خواسته شد تا در انتخابات شرکت نکنند که اگر شرکت کنند، ردصلاحیت می‌شوند. بعضی از همکاران در مرحله اول که نظارت شهرستان‌ها بود، تأیید شدند، اما روز آخر در هیأت نظارت مرکزی ردصلاحیت شدند و این یعنی یأس و دلزدگی.»