درجازدن اینترنت ثابت، رشد اینترنت موبایل

عمادالدین قاسمی‌پناه- خبر‌نگار

شماره سی‌وپنجم فصلنامه آماری سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی که مربوط به 3ماهه سوم سال99 است، در حالی منتشر شد که بر اساس این گزارش، همچنان اینترنت ثابت در مقایسه با اینترنت سیار وضعیت نامناسبی را تجربه می‌کند. این گزارش شامل 3بخش خدمات ارتباطی، خدمات پهن‌باند و خدمات پستی است، اما موضوع گزارش همشهری بر بخش دوم که شامل پهن‌باند ثابت و سیار است متمرکز است. آنطور که در گزارش رگولاتوری مشاهده می‌شود، به‌طور کلی اینترنت کشور از نفوذ بیش از 104درصدی برخوردار است که از این میزان حدود 93درصد یا به‌عبارت دقیق تر، 47/92درصد مربوط به اینترنت سیار و 64/11درصد مربوط به اینترنت ثابت است. این در حالی است که چندی پیش، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات علت توسعه نیافتن اینترنت ثابت را انحصار ایجادشده از سوی مخابرات در این زمینه اعلام کرده بود.

توسعه حلزونی اینترنت ثابت
جدول‌های گزارش اخیر رگولاتوری نشانگر آن است که تعداد مشترکان پهن‌باند ثابت کشور تا پایان 3ماهه سوم سال99 به رقم 9میلیون و 778هزار و 365نفر رسیده که در مجموع نشانگر ضریب نفوذ 64/11درصدی است. اینترنت ثابت اکنون در کشور ما با 4فناوری مختلف ارائه می‌شود. بر این اساس، فناوری xDSL در مجموع دارای 7میلیون و 871هزار و 423مشترک است و این در حالی است که فناوری FTTX با کمترین تعداد مشترک به عدد 137هزار و 507 می‌رسد. همچنین مشترکان فناوری TD-LTE با یک‌میلیون و 418هزار و 743کاربر و مشترکان فناوری Wi-Fi با 350هزار و 692کاربر در رتبه دوم و سوم قرار گرفته‌اند.
در حالی شاهد این اعداد هستیم که مسئولان در ابتدای سال از توسعه فناوری VDSL سخن گفته بودند. بنابراین انتظار می‌رفت که با شیوع ویروس کرونا و شرایط دورکاری، آموزش از راه دور و البته توسعه کسب‌وکارهای اینترنتی شاهد گسترش نفوذ اینترنت ثابت باشیم. با این حال، مقایسه آمار کنونی با آمار 3ماهه دوم سال99 در مورد پهن‌باند ثابت نشان می‌دهد که تنها شاهد افزایش حدود 300هزاری مشترکان پهن‌باند ثابت هستیم.

روند رو به رشد اینترنت سیار
با این حال، براساس گزارش شماره سی‌وپنجم فصلنامه آماری سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، در بخش پهن‌باند سیار، وضعیت به‌گونه‌ای دیگر است. به‌طوری که در مجموع تعداد مشترکان ارتباطات سیار به عدد 77میلیون و 706هزار و 885 رسیده که حاکی از ضریب نفوذ 47/92درصدی آن است. در جدول ارائه‌شده در این گزارش، وضعیت مشترکان 3اپراتور اصلی کشور در تکنولوژی‌های 3G و 4G به تفکیک ذکر شده است. بر این اساس، همراه اول با 38میلیون و 781هزار و 566مشترک در رتبه اول قرار گرفته است. همچنین 2اپراتور ایرانسل با 35میلیون و 606هزار و 576مشترک و رایتل با 3میلیون و 318هزار و 743مشترک به‌ترتیب در رتبه دوم و سوم، به لحاظ تعداد مشترکان، قرار گرفته‌اند.
تفاوت فاحش آمار پهن‌باند سیار با پهن‌باند ثابت نشان از اقبال مردم به اینترنت سیار دارد؛ به‌طوری که مقایسه آمار کنونی با آمار 3ماهه دوم سال99 بیانگر آن است که ضریب نفوذ اینترنت سیار از 91درصد به 4/92درصد رسیده و تعداد کاربران هم با افزایش یک‌میلیونی روبه‌رو بوده است.
از سوی دیگر تعداد مشترکان اینترنت سیار در سال گذشته چیزی حدود 68میلیون نفر بوده که براساس گزارش اخیر، شاهد افزایش 9میلیونی مشترکان این نوع اینترنت تا الان هستیم. این در حالی است که آمار 3ماهه چهارم هنوز منتشر نشده و پیش‌بینی می‌شود که با در پیش بودن تعطیلات نوروز تعداد کاربران اینترنت سیار بیشتر هم خواهد شد. 

 توسعه اقتصاد دیجیتال در گرو توسعه پهن‌باند ثابت
درحالی‌که در بیشتر کشورها، اینترنت ثابت در مقایسه با اینترنت سیار، بیشتر توسعه یافته و مردم کمتر از اینترنت سیار استفاده می‌کنند، این موضوع در ایران به شکل معکوس اتفاق افتاده است. علت این موضوع می‌تواند به دلایلی چون گران‌بودن تجهیزات اینترنت ثابت، ضعف در زیرساخت‌های اینترنت ثابت و موضوعات دیگر مربوط باشد. این در حالی است که توسعه کسب‌وکارهای اینترنتی در گرو توسعه اینترنت ثابت است. حسین فلاح جوشقانی، رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی چندی پیش در واکنش به مصوبه‌ای که از سوی مجلس مبنی بر افزایش حق‌السهم اپراتورها و با هدف توسعه اینترنت ثابت برای مقابله با اینترنت ماهواره‌ای، در لایحه بودجه به تصویب رسید، در توییتی نوشت: «مشکل توقف در توسعه اینترنت خانگی، سرمایه نیست. انحصار مخابرات ایران در سیم مسی و داکت‌های زیرزمینی است که در خصوصی‌سازی به اشتباه به آنها واگذار شده است؛ آن ‌را رفع کنید. ‌مسئولیت توسعه منظومه‌های ماهواره‌ای هم با سازمان فضایی است نه مخابرات ایران.»
البته این مصوبه با ایراد شورای نگهبان روبه‌رو شد؛ به‌طوری که این شورا در مورد این مصوبه اعلام کرد: «این جزء با توجه به عدم‌وجود ردیف و نحوه دقیق هزینه‌کرد منابع مازاد بر مبلغ مذکور، مغایر اصول ۵۲ و ۵۳ قانون اساسی شناخته شد.»