زبان تهرانی‌ها تغییریافته زبان مردم ری است

رابعه تیموری

مردم شهرری در دوره‌های تاریخی مختلف به گویش‌ها و زبان‌های متعددگفت‌وگو می‌کردند. «حسین کریمان» در کتاب «ری باستان» می‌گوید: «در روزگار باستان شهرری بخشی از سرزمین ماد بود، بنابراین زبان مردم نیز «مادی» بود با این وجود به این دلیل که پیش از تشکیل دولت ماد آسوریان بر این منطقه تسلط داشتند، زبان آسوری هم در ری نفوذ داشت.» زبان مادی با زبان پارس قدیم، قرابت داشت و مادی و پارسی زبان یکدیگر را به خوبی می‌فهمیدند. کریمان زبان یونانی را از دیگر زبان‌های رایج در ری نام می‌برد و می‌گوید: «زبان دیگر مربوط به ری باستان زبان یونانی بود که پس از اسکندر رایج شد و تا قرن‌ها پس از سقوط سلوکیان باقی ماند.» او به توجه اشکانیان به ری اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: «زبان اشکانیان زبان پهلوی بود که از پارسی باستان مشتق شده بود. از آنجا که زبان پهلوی، میان زبان فارسی قدیم و جدید بود، به آن فارسی میانه نیز می‌گویند.» در کتاب ری باستان درباره زبان پهلوی آمده است: «زبان پهلوی از دوره اشکانیان، زبان علمی و ادبی ایران بوده و آنچه که زبان امروز مردم تهران است، همان شکل تغییر یافته زبان مردم ری است. این زبان به زبان شعرسرایی سعدی نزدیک است.»