گوزن

پرورش میگو هم‌اکنون در استان‌های بوشهر، خوزستان، هرمزگان، سیستان و سال97 بود که انتشار خبر طبخ گوشت گوزن در یکی از رستوران‌های یزد جنجال بسیاری به‌پا کرد، چراکه بسیاری نمی‌دانستند مزارع پرورش گوزن در کشور راه‌اندازی شده‌اند و بخشی از فعالیتشان نیز مربوط به تأمین نیاز رستوران‌های خاص است. در همان زمان نیره پورملایی، مدیرکل محیط‌زیست استان یزد، در گفت‌وگو با ایرنا به شفاف‌سازی‌ پرداخت و درباره مراحل کار مزارع پرورش گوزن گفت:« متقاضی درخواست و طرح خود را به اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان تحویل می‌دهد. سپس این موضوع ابتدا در سطح اداره کل محیط‌زیست استان و در مرحله بعد از طریق کمیته فنی طرح‌های تکثیر و پرورش سازمان حفاظت محیط‌زیست مورد بررسی قرار می‌گیرد و درصورت تطابق با ضوابط و مقررات محیط‌زیست، موافقت اصولی به نام متقاضی صادر می‌شود.» براساس گفته او، احداث واحدهای تکثیر و پرورش پستانداران وحشی در اسارت راهی برای کاهش تهدیدهای فرآروی جمعیت‌های طبیعی گونه است. برای بررسی وضعیت پرورش گوزن در ایران با امیر بازگیر، رئیس هیأت مدیره پارس رابین(شرکت مهندسی و مشاوره) و عضو سازمان نظام مهندسی کشاورزی، صحبت کرده ایم. او با توجه به تجربه مشاوره در این حوزه به سؤال‌هایی در رابطه با چالش‌های راه‌اندازی و بازار محصولات به‌دست‌آمده از گوزن  پاسخ داد.

هزینه‌ها و چالش‌های راه‌اندازی
مهم‌ترین چالش در این حوزه مربوط به تأمین دام است و افراد باید با همکاری سازمان‌هایی مانند محیط‌زیست از گله‌ها و دام‌هایی که در اختیار محیط‌زیست است، برای راه‌اندازی مزارع خود استفاده کنند.
 پرورش گوزن معمولا به زمین‌های تحت نظر منابع طبیعی نیاز دارد و افراد پس از دریافت مجوز می‌توانند فعالیت خود را آغاز کنند. دامی مانند گوزن را نمی‌توان در فضای بسته پرورش داد و به همین منظور تأمین شرایط محیطی برای پرورش این دام سخت است. در این میان برخی کارشناسان اعتقاد دارند که به‌دلیل کاهش سطح مراتع ایران در سال‌های گذشته، پرورش گوزن در ایران به امری فانتزی و پرهزینه تبدیل شده است.
   وضعیت مزارع فعال
در سال97 از جانب علی تیموری مدیرکل پیشین دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط‌زیست اعلام شده بود که برخی از مراکز در استان‌ها به‌ویژه استان گلستان از سازمان محیط‌زیست برای گوزن زرد ایرانی و مارال گوزن قرمز یا گوزن‌های غیربومی مجوز اخذ کرده‌اند.
براساس اطلاعات موجود باید گفت که مزارع پرورش گوزن در استان‌های فارس، یزد، گلستان، همدان، مازندران و البرز فعال هستند.
با وجود این، بازگیری معتقد است که به‌دلیل مشکلات پرورش گوزن و هزینه بالای آن تعداد مزارع پرورش گوزن در ایران بسیار محدود است.

   درآمدزایی و بازار
بازاریابی این فعالیت اقتصادی نیز به‌عنوان یکی از چالش‌های اصلی آن به‌شمار می‌آید. فردی که وارد این بازار می‌شود باید رایزنی‌های لازم را پیش از شروع کار با رستوران‌های لاکچری که گوشت گوزن طبخ می‌کنند، انجام داده باشد، چراکه این گوشت در بازار داخلی متقاضی چندانی ندارد. بازگیری در این رابطه معتقد است: «فرهنگ رفتاری مردم در حوزه مواد غذایی به‌سختی تغییر می‌کند و برهمین اساس باید گفت که بازاریابی گوشت گوزن امری دشوار است.»
ناگفته نماند که برخی نیز با نگاه صادرات وارد میدان تولید گوزن می‌شوند که آن هم سختی‌های خاص خود را دارد؛ «برخی نیز ممکن است با هدف شکار دست به تولید گوزن بزنند تا توریست شکارچی را جذب کنند اما چنین اقداماتی-به‌دلیل محدود بودن مشتریان- معمولا با هزینه‌های بالایی همراه است و به‌عنوان یک اقدام لاکچری شناخته می‌شود». براساس اعلام سایت‌های فروش خارجی، 450گرم گوشت گوزن قیمتی معادل ۲۹دلار دارد. البته بالا بودن قیمت گوشت گوزن در ایران زمانی بیشتر عیان می‌شود که بدانیم در سال 97 که گوشت گوسفند و گاو به‌ترتیب با قیمت 42و 39هزار تومان خرید و فروش می‌شد، گوشت گوزن 150 تا 200هزار تومان برآورد شده بود.