سفری کوتاه به کوآلالامپور مالزی
شهری برای همنشینی نژادها
کوآلالامپور یکی از شهرهای بزرگ و مهم جنوبشرق آسیاست که در چند دهه گذشته روند توسعه پرشتابی را تجربه کرده و یکی از شهرهای پررفتوآمد در دنیا بهحساب میآید.کوآلالامپور مرکز تجاری و اقتصادی مالزی و بهشت دوستداران خرید و گشتوگذار در بازارهای مدرن بهحساب میآید. شاید یکی از عوامل رشد کمنظیر بازارهای سرپوشیده در این شهر، آب و هوای گرم و شرجی استوایی اینجاست که باعث شده تا پیادهروی در خیابانهای شهر چندان رایج نبوده و لذا امکانات گوناگون در بازارها درنظر گرفته شده است. بلندترین برجهای دوقلوی دنیا یعنی برجهای پتروناس در شهر کوآلالامپور همچون نگینی در مرکز این شهر درخشیده و نمادی از پیشرفت و تلاش مردم این سرزمین در ساختن میهنشان بهحساب میآید. نکته جالب توجه در طراحی پلان این برجها توجه به نمادشناسی اسلامی است. از آنجا که دین رسمی این کشور اسلام بوده، پلان این برجها برپایه ستاره هشتپر یا همان «ربع الحزب» طراحی شده که در هنر و معماری اسلامی نمادی شناخته شده و بسیار پرکاربرد است.
کلنگ احداث برجهای پتروناس در سال 1994 میلادی بر زمین خورده و افتتاح رسمی آن در سال 1999 میلادی توسط نخست وزیر وقت مالزی دکتر ماهاتیر محمد صورت گرفت. بخش مهمی از این برجهای هشتاد و هشت طبقه به دفاتر اداری اختصاص یافته و در بخشی از آن یک سالن کنسرت قرار گرفته که در واقع مکان برگزاری کنسرتهای ارکستر سمفونیک مالزی است. در این سالن فعالیت در حوزه اپرا و موسیقی کلاسیک با جدیّتی بالا و با دعوت از تکنوازان و رهبران ارکستر برتر و مشهور جهانی همواره با شور و هیجانی وصفناپذیر در جریان بوده و نقشی مهم در ارتقای فرهنگی و هنری شهر ایفا میکند. بخش بزرگی از این برجها به مرکز تجاری مهمی در شهر اختصاص یافته که در آن فود کورت، رستورانها و کافههای زیادی پذیرای گردشگران است. انواع پوشاک از برندهای مهم و برتر دنیا در این مرکز تجاری دارای شعبه بوده و در واقع در این مکان که از آن با عنوان KLCC یاد میشود هرگونه نیاز اعم از خوراک، پوشاک، لوازم بهداشتی و آرایشی و غیره در دسترس شما قرار دارد. در طبقه زیرین اینجا تونل شیشهای نسبتا بزرگی ساخته شده که در واقع محل قرارگیری یک آکواریوم بزرگ است که در آن انواع ماهی و کوسه و آبزیان قرار داشته و با گذر از این تونل گویی که در کف اقیانوس در حال قدم زدن هستید. از نکات مهم دیگری که در این مرکز و سایر مراکز تجاری، اداری و حتی مسکونی مالزی جالب توجه بوده وجود تعداد زیاد و کافی جای پارک برای خودرو است.
در واقع در کشور مالزی هر برجی که سر بر آسمان میساید در بخشهای زیرین دارای چندین طبقه جای پارک است که پذیرای تعداد زیاد خودروهای شخصی این کشور است. کشور مالزی از نظر مالکیت خودروی شخصی پس از ایالات متحده و لوکزامبورگ در رتبه سوم قرار داشته و وجود اتوبانهای فراوان و فراخ و پارکینگهای مجهز در کنار این تعداد بالای خودرو کمک مهمی به روانی ترافیک و رفاه حال شهروندان کرده است. حتی در مجتمعهای مسکونی تعداد کافی جای پارک برای میهمانان در نظر گرفته شده و اینگونه نیست که میهمانان شما در خیابانها و کوچههای اطراف مشکل یافتن جای پارک داشته باشند.اینها فقط چند نمونه کوچک از امکانات موجود در کشوری است که بیش از چند دهه از استقلال آن نمیگذرد و در ادامه علاوه بر جاذبههای طبیعی و گردشگری به پارهای دیگر از این پیشرفتهای جالب توجه در این سرزمین چند فرهنگی اشاره خواهیم کرد.
سلام، یک مالزی
کشور مالزی از نظر تنوع قومی و نژادی همچون یک فرش چند رنگ است که به زیبایی و ظرافت بالا و جذابی بافته و در هم تنیده شده است. هنگام ظهر و در زمان صرف ناهار کافی است تا در یک میدانگاه که اطراف آن را رستورانهای متعدد احاطه کرده نشسته و صحنهای از تنوع فرهنگی و تسامح، مدارا و دوستی عمیق بین ابنای بشری را در این سرزمین گرم و استوایی مشاهده کنید. در ورودیهای این میدانگاه هنگام ظهر خواهید دید که کارمندان شرکتها و دفاتر اداری و تجاری با لبهایی متبسم و چهرههایی خندان و در حال گپ و گفتوگو با هم بهسوی رستوران مورد علاقهشان در حرکتند. در اینجا نژاد، رنگ و مذهب در هم آمیخته شده و میتوانید همکاران یک دفتر اداری را در کنار هم مشاهده کنید که یکی با چهرهای تیره از نژاد هندی درکنار دیگری از نژاد چینی و شخصی دیگر از نژاد مالایی بسیار دوستانه و بدون ایجاد کوچکترین مشکلی از نظر نژادی بر سر میز نشسته و هریک خوراک مورد علاقهاش را سفارش داده و در ساعت استراحت و ناهار با هم به صرف غذا و خوش و بش کردن وقت را گذرانده و با انرژی مضاعف آماده برای ادامه کار روزانهشان میشوند. شعار One Malaysia یا همان «یک مالزی» که در سالهای اخیر در همه جا شنیده و دیده میشود در جای جای شهر خود را نشان داده و آشکارا و در عمل نشانگر آن است که یک مالزی هست که همه شهروندان دور آن جمع شده و در راستای ارتقای آن نهایت تلاششان را بهکار میبندند. در کانال رادیویی مخصوصی که هر یک ربع ساعت به گزارش آخرین اخبار ترافیکی و اجتماعی میپردازد این شعار را در آغاز هر گزارش خواهید شنید که از سوی گزارشگر اعلام شده و در واقع گزارش با عبارت «سلام، یک مالزی» (Hello, One Malaysia) آغاز میشود. سه نژاد اصلی در مالزی عبارتند از مالاییها، چینیها و هندیها که جلوی میدانگاه ورودی یکی از بازارچههای معروف مرکز شهر به نام پاویلیون نمادی از «یک مالزی» با اشاره به این سه نژاد اصلی در یک حوضچه کوچک تعبیه شده که فواره موجود در این حوضچه بر سه کاسه نمادین به یکسان آبی زلال و شفاف همراه با نورپردازی
زیبا آب میپاشد.
یک دنیا، یک اوتاما
«یک دنیا، یک اوتاما» (One world, One Utama)شعاری است که برفراز بزرگترین بازار مدرن در کشور مالزی در کوآلالامپور خودنمایی میکند. «وان اوتاما» در منطقه پتالینگجایا در غرب کوآلالامپور با مساحتی بالغ بر 465000 مترمربع بزرگترین بازار مالزی و هفتمین بازار بزرگ در جهان است. در این بازار چندین سالن سینمای مجهز در کنار مغازههای کوچک و بزرگ تعبیه شده و چندین فود کورت به همراه رستورانها و کافههای متعدد به عرضه بهترین خدمات به مشتریان مشغولند. از جمله امکانات تفریحی این مرکز میتوان به سالن بزرگ و بسیار بزرگ بولینگ آن اشاره کرد که دارای 36 خط بازی است. در بخشی دیگر از این مرکز ورزشکاران میتوانند توانایی خود را در صخرهنوردی روی صخره مصنوعی تعبیهشده در اینجا به نمایش بگذارند. از آنجاکه استفاده از خودروهای برقی در مالزی روز به روز گسترش مییابد در این مرکز یک ایستگاه شارژ نیز در نظر گرفته شده است. در روزهای معمولی هفته بین شصت تا نود هزار نفر برای خرید و استفاده از امکانات جانبی وان اوتاما به اینجا میآیند. این تعداد در روزهای آخر هفته و تعطیل به یکصد و بیست هزار نفر نیز میرسد.از فروشگاههای مهم موجود در وان اوتاما میتوان به زارا، کُلداستوریج، پارکسون، ال سی واکی، ایستان، اچ اند ام و مارکس انداسپنسر اشاره کرد. فروشگاه کتاب زنجیرهای ام پی اچ نیز در این بازار دارای شعبه بزرگی بوده که علاقهمندان به کتابهای مختلف به زبانهای انگلیسی و مالایی در آن حضوری پررنگ دارند. باشگاه بدن سازی زنجیرهای و مشهور سلبریتیفیتنس نیز دارای شعبهای در اینجا بوده که مکانی بسیار مناسب برای ورزشکاران بهحساب میآید.
باتوکِیوز Batu Caves
گوشه و کنار کشور مالزی معابد رنگارنگ هندوان را میتوان مشاهده کرد که رفتوآمد زائران هندو به این مکانها رنگ و بویی ویژه به چهره شهرها میبخشد. از میان صدها معبد هندویی موجود در کوآلالامپورباتوکیوز در منطقه گومبک با مجسمهای طلایی و بزرگ خودنمایی میکند. در میان این صخرهها و کوههای سنگی چندین غار وجود داشته که مهمترین غار این مجموعه توسط 272 پله قابل دستیابی است. خیلی از جهانگردان از بالارفتن این پلهها در همان پایین یا در میان راه منصرف شده و به تماشای عظمت این مکان و سرگرم شدن با میمونهای فراوانی که در این مسیر از جهانگردان درخواست موز و خوراکی بوده مشغول میشوند.مجسمه الهه هندو با ارتفاع نزدیک به 43 متر در پای این پلهها از فاصلههای دور قابل مشاهده است و جهانگردان در پای آن دائما در حال انداختن عکسهای یادگاری هستند. روبروی این مجسمه معبد کوچکی با مجسمههای رنگین فراوان مکان دیگری است که جهانگردان در آنجا به تماشای اجرای مراسم هندوان میپردازند. برای رسیدن به اینجا هم میتوان از خط مترو و هم اتوبوس استفاده کرد. البته کرایه تاکسی نیز همچون سایر مناطق دیگر شهر گزینه دیگری است که در دسترس قرار دارد.باتوکیوز مکانی است که هر سال فستیوال مشهور تایپوسام در آن برگزار میشود. در این فستیوال علاوه بر هندوهای مالزی برخی از هندوها از استرالیا و سنگاپور نیز به اینجا آمده و جمعیت زائران در چنین روزی در اینجا به دهها هزار تن میرسد.
چه بخوریم؟
شاید کمتر جایی در جهان از نظر تنوع غذایی و تعداد نسبی رستورانها قابل رقابت با کشور مالزی باشد. خورد و خوراک در این سرزمین یک رکن اساسی و بنیادین بهشمار آمده و تعداد وعدههای غذایی مالزیاییها نسبتا بیشتر و گاهی تا شش وعده در روز میرسد. بدین جهت هرجاکه اثری از حضور آدمی باشد تعداد زیادی از رستورانهای کوچک و بزرگ از محلی گرفته تا فستفود و خوراکهای بینالمللی قابل مشاهده است. بیشتر رستورانهای محلی و سنتی مالزیایی با توجه به اقلیم گرم و استوایی این سرزمین همچون آلاچیقهایی ساخته شده که دور تا دور برای سهولت جریان هوا باز است. خوراک سنتی اینجا به اندازهای پرطرفدار است که چندین برند معتبر سنتی همچون پِلیتا و بِستاری به شکل بیست و چهار ساعته به ارائه انواع خوراک و نوشیدنیهای گوارا مشغولند. گاهی برای ایرانیان مواجهه با برخی از غذاهای سنتی مالزیایی چندان تجربه خوشایند و آشنایی به نظر نمیرسد. در واقع رژیم غذایی این مردم که برگرفته از اقلیم ویژه و محصولات کشاورزی و دامداری این حوزه بوده بر ذائقه و شیوه تهیه خوراک آنان همچون سایر مناطق دیگر جهان تأثیر بهسزایی گذاشته است. از سویی به دلیل تفاوت زیاد این اقلیم با مناطقی همچون ایران و اروپا، خوراک سنتی اینجا نیز به میزان بالایی با خوراک سنتی مناطق مذکور تفاوتهای بنیادین دارد. یکی از نکات اصلی و قابل توجه در رژیم غذایی مالایی آن است که به همان نسبت که فرهنگ این سرزمین چند قومی بوده و اینجا یک سرزمین چندفرهنگی واقعی بهحساب میآید، خوراک آن نیز برگرفته از همین فرهنگ تلفیقی رنگ و بویی مخلوط و رنگارنگ دارد. رستورانهای چینی، هندی و مالایی در کنار هم به چشم خورده و تلفیق خوراکهای مذکور در آنها و بیشتر رستورانهای عمومی به چشم میخورد.
اما اندکی به جزئیات خوراک مالزی بپردازیم. برنج و مرغ از ارکان خوراک این سرزمین است. برنج بهصورت کته تهیه شده و مرغ به شکلهای مختلف و بیشتر بهشکل سرخشده در رستورانها سرو میشود. البته گاهی پخت مرغ با ذائقه ما همخوانی ندارد، بهویژه در نوعی جوجهکباب که به «ساتای» معروف بوده و طعمی شیرین دارد. مالزیاییها عادت دارند که چندین غذا و سبزیجات گوناگون را با هم در بشقاب کشیده و میل کنند. این همان راز موفقیت و کامیابی برندهای سنتی مالزیایی هست چون معمولا در این رستورانها اول یک بشقاب برنج به شما میدهند و شما از میان دهها خوراک مختلف در کنار آن انتخاب میکنید. اگر به رستورانهای سنتی مالزیایی گذرتان افتاد مخلوطی از سبزیجات پخته یا تفت داده شده را از دست ندهید چون هم مفید و هم بسیار خوش طعم هستند.مالزیاییهاعلاقه زیادی نیز به تخممرغ دارند و گاهی روی نوعی خوراک نودل یک تخممرغ نیمرو شده نیز قرار میدهند. در این رستورانها هنگام صبحانه خبری از کره و پنیر نیست ولی تخممرغ آبپز، چای، قهوه و چندین نوع نان داغ و تازه همراه با دو یا سه نوع سس مخصوص و خوشمزه و کمی تند در اختیار شما قرار دارد.
مالزیاییها برای نوشیدنی کنار غذا بیشتر به آبمیوههای طبیعی گرایش دارند و در بیشتر رستورانهای اینجا گزینههای متنوعی چه بهصورت خالص و چه بهصورت مخلوط از میوههای رایج جهانی و همچنین میوههای منحصربهفرد استوایی موجود است. خبر خوب برای علاقهمندان به خوراک دریایی آن است که اینجا انواع ماهی و میگو به شکلهای مختلف از سرخشده، پخته و سوپ نیز موجود است که با کاربرد ادویهجات و سسهای مخصوص طعمی عالی پیدا میکند. علاقهمندان به غذاهای چینی نیز به راحتی در هر جا به این غذاها دسترسی داشته و انواع نودل، سوپ و گوشت کبابی اردک را میتوانید در رستورانهای چینی پیدا کنید. از این رستورانها که بگذریم، باید نگاهی به فستفودهای موجود در مالزی بیندازیم. برخی از این فستفودها که متعلق به شرکتهای بسیار بزرگ زنجیرهای و بینالمللی بوده و تقریبا همه جا یافت میشود. در این فستفودها انواع برگرها، مرغ و ماهی سوخاری متناسب با ذائقه عمومی جهانی در دسترس است. برخی از فستفودها و کافههای دیگر که محلی یا رایج در جنوبشرق آسیا بوده نیز تجربههای خوبی را در اختیار مشتریان قرار میدهند. «اولد تاون کافه» یک برند مالزیایی بوده که برای صرف قهوهای ناب همراه با چندین نوع شیرینی خوش طعم و غذاهایی سبک و میان وعده میتواند گزینه جذابی باشد. مورد دیگر «سیکرترسیپی» بوده که در کشورهای دیگر منطقه همچون سنگاپور و اندونزی نیز دارای شعبههایی بوده و درواقع رویکردی حد وسط بین فستفود و یک رستوران گرانقیمت بهشمار میآید. در سیکرترسیپی همانطور که از نامش پیداست (به معنی دستور پخت محرمانه) با چند طعم منحصربهفرد و لذیذ از انواع سوپ، خوراک و کیکهای خوشمزه روبهرو خواهید شد. اگر تمایل به صرف سوپ پیش از غذا داشته باشید سوپ کدو حلوایی این رستوران پیشنهاد خوبی خواهد بود.
بوکیتبینتانگ
خیابان بوکیتبینتانگ در مرکز شهر کوآلالامپور یکی از شلوغترین خیابانهای این شهر بوده که چندین بازارچه و مغازههای گوناگون در آن مکانی برای رفتوآمدجهانگردان است. شاید اینجا یکی از معدود خیابانهای کوآلالامپور باشد که در پیادهروهای آن از صبح تا دیرهنگام در شب عبور و مرور جهانگردان را میتوانید مشاهده کنید. مغازههای لباسفروشی یکی پس از دیگری همراه با رستورانهای محلی و بینالمللی و بازارچههای گوناگون همچون پاویلیون در این خیابان قرار گرفتهاند. هنگام عصر و با تاریک شدن هوا نوازندگان کنار خیابانی به نواختن سازهای گوناگون میپردازند و برخی از فروشندگان صنایع دستی در کنار خیابان در عین حال که به ساختن اشیای کوچک تزئینی میپردازند آنها را به فروش میرسانند.بازارچه مرکزی کامپیوتر در کوآلالامپور به نام «لویاتپلازا» در یکی از خیابانهای فرعی منتهی به بوکیتبینتانگ قرار گرفته است. این بازارچه هر چند خیلی بزرگ نیست ولی بورس لوازم کامپیوتری بهحساب میآید.بازارچه «تایمز اسکوئرز» که نسبتا قدیمی بوده در این خیابان قرار دارد و امکانات بالایی در آن از جمله سینما و سالن بولینگ در کنار صدها مغازه که بیشتر به فروش پوشاک پرداخته تعبیه شده است.بازارچه پاویلیون مکانی مناسب برای کسانی است که به برندهای اصل و درجه یک جهانی علاقهمندند. در اینجا شعباتی از چنین برندهای پوشاک و لوازم آرایشی قرار دارد. خیابان «آلور» یا همان «جَلانآلور» در نزدیکی مرکز بوکیتبینتاگ یک خیابان شلوغ به هنگام عصر و شب است. هنگام روز در این خیابان رفتوآمد چندانی صورت نگرفته و برخی از رستورانهای آن نیز تعطیلند ولی از عصر رستورانهای هر دو طرف خیابان میز و صندلی در جلوی مغازههایشان چیده و کمکم مشتریان به اینجا هجوم میآورند. انواع غذاهای دریایی و چینی به طعمی دلچسب و با قیمتی نسبتا مناسب در اینجا یافت میشود. در گوشه و کنار نیز تعدادی دستفروش به عرضه صنایع دستی و تنقلاتی همچون شاهبلوط بوداده مشغولند.
باغ پرندگان
باغ پرندگان کوآلالامپوریکی از بزرگترین باغهای پرندگان در جهان و یکی از جاذبههای اصلی جهانگردی این شهر بهشمار میآید. در این باغ زیبا بیش از سه هزار پرنده از مناطق مختلف دنیا در معرض تماشا قرار داشته هرچند که بیشتر آنها از پرندگان اقلیم استوایی انتخاب شدهاند. درواقع نود درصد از پرندگان اینجا بومی و ده درصد بقیه وارداتی از اقالیم دیگر است. بیشتر این پرندگان آزادانه به خرامیدن در فضای زیبای باغ و پرواز بر فراز درختان سرسبز اینجا مشغولند. از جمله میتوان به طاووسهای زیبای این باغ اشاره کرد. در بخشی از این باغ مکانی مناسب برای نشستن و عکس گرفتن با چندین پرنده دستآموز از جمله طوطیهای بزرگ و رنگارنگ درنظرگرفتهشده است، بهطوری که میتوانید با پرداخت مبلغی روی صندلی نشسته و شخص مسئول این بخش پرندگان را روی دستها و شانههای شما قرارداده و عکس یادگاری بگیرید. در کنار باغ پرندگان پارک پروانهها قرار دارد که در این مکان زیبا و رویایی بیش از پنجهزارپروانه رنگارنگ از کوچک تا بزرگ در معرض دید قرار دارد. در بخشی از این مکان پیلههایی را میتوان مشاهده کرد که هنوز از هم باز نشده و همچنین در موزه کوچک حشرات میتوان نمونههای زیادی را مشاهده کرد. از مکانهای دیگری که در این مجموعه وجود دارد باید از پارک آهوها و باغ ارکیده و گل ختمی نام برد که هر کدام جذابیتها و ویژگیهای منحصربهفردی دارند.
گنتینگهایلند
اگر چند روزی در هوای گرم و شرجی کوآلالامپور هوس استنشاق کمی هوای خنک طبیعی و لذت بردن از مناظر کوهستانهای سرسبز را در سر داشتید میتوانید با زمانی حدود یک ساعت با خودرو به ارتفاعات گنتینگهایلند سفر کنید. وقتی از اتوبان وارد پیچ و خمهای جاده کوهستانی منتهی به اینجا میشوید با هر پیچ که بالاتر میروید مشاهده خواهید کرد که دمای هوا کاهش مییابد تا جایی که کولر خودرو را خاموش و کمکم پنجرهها را پایین خواهید کشید و از هوای مطلوب لذت خواهید برد. در میانه راه یک معبد بودایی بزرگ با مجسمههای بزرگ در میان کوهستان خودنمایی میکند که پیشنهاد میشود توقف کوتاهی آنجا داشته باشید و منظره زیبای طبیعت و معماری خیرهکننده معبد مذکور را تجربه کرده و چندین عکس یادگاری بیندازید. در انتهای مسیر یک بازارچه و تعداد زیادی رستوران به همراه یک شهربازی پذیرای میهمانان است. چند هتل درجه یک نیز در اینجا ساخته شده که عدهای از مالزی و حتی کشورهای مجاور چند روزی را گاه در این مکان سپری میکنند.
پوتراجایا
در میانه راه فرودگاه بینالمللی تا کوآلالامپور شهر جدیدالاحداث پوتراجایا قرار گرفته است. این شهر که طراحی و ساخت آن بر اساس تلفیقی از شیوههای مدرن و اسلامی صورت گرفته در سال 1995 و در زمان نخست وزیری دکتر ماهاتیر محمد ساخته شده و به غیر از سه وزارتخانه، سایر وزارتخانههای دولتی و کاخ نخست وزیری مالزی نیز در این شهر قرار گرفته است. پوتراجایا را از یک دیدگاه میتوان همچون یک موزه معماری نیز بهحساب آورد زیرا هر نهاد دولتی آن به شیوهای خاص طراحی و تزئین شده و کوچکترین جزئیات معماری شهری در آن از پیش تعیین شده است. پل پوترا در این شهر از سازههای مهم و زیبایی است که علاوه بر اینکه سازهای برای گذر از روی رودخانه بوده مکانی است که روی آن چندین رستوران نیز تعبیه شده است. نکته جالب در طراحی معماری این پل آن است که طرح آن از پل خواجو در اصفهان گرفته شده است. یکی دیگر از مکانهای زیبای این شهر مسجد صورتی یا مسجد پوترا بوده که با نمایی به رنگ صورتی در کنار آب فضایی معنوی و رویایی ایجاد کرده و شکوه معماری اسلامی را به نمایش میگذارد.