چرایی همسرکشی و راه‌های پیشگیری از آن
ساحل گرامی _ روانشناس
همسرکشی حادثه‌ای نیست که معمولا یکباره اتفاق بیفتد. وقتی پرونده‌های قتل همسر را بررسی می‌کنیم می‌بینیم که این ماجرا یک عقبه قبلی داشته است. به این معنا که سابقه درگیری بین این زوج وجود داشته است. اما همسرکشی چرا اتفاق می‌افتد؟
برای بررسی چرایی پدیده همسرکشی دلایل مختلفی را می‌توان متصور بود. یکی از این دلایل می‌تواند تعصب و حسادت باشد. اینکه یکی از زوجین متوجه رشد و پیشرفت همسرش شود و به او حسادت کند. مورد دیگر بی‌علاقگی و بهانه‌جویی است که افراد ممکن است در زندگی روزمره با یکدیگر دچار اختلاف‌نظر و مشاجره شوند و ادامه این روند در زمانی طولانی به خشم‌های غیرقابل مهار تبدیل شود. در مواردی که مرد به‌دست همسرش به قتل می‌رسد معمولا این رفتار نوعی واکنش دربرابر خشونت فیزیکی مرد است و زن برای دفاع از خودش و مقابله با خشونت مرد خواسته یا ناخواسته ممکن است دست به قتل همسرش بزند. یکی دیگر از دلایل وقوع خشونت خانگی ممکن است زیاد در خانه ماندن باشد. مثلا در دوران قرنطینه خانگی و در این روزهای کرونایی که خانواده‌ها اغلب در خانه هستند ممکن است درگیری‌ها بیشتر شود و کار به جایی برسد که به مشاجره شدید و قتل برسد. این روزها بسیاری از خانواده‌ها با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می‌کنند. ممکن است سرپرست خانواده بیکار شده یا درآمد مناسبی نداشته باشد. مشکلات مالی از یک‌سو و تبعات روانی آن از سوی دیگر ممکن است موجب پرخاشگری و رفتارهای خشونت بار شود. همین مشکلات مالی و درگیری‌های ذهنی باعث می‌شود آستانه تحمل افراد پایین بیاید و مشاجرات و خشونت بیشتر شود. از موارد دیگری که می‌توان به‌عنوان دلایل خشونت‌های خانگی یاد کرد مصرف الکل و مواد‌مخدر است. در یک سوم موارد همسرکشی قاتل 24ساعت بعد از قتل اقدام به‌خودکشی می‌کند که این نشان می‌دهد که این افراد چقدر در حل مسئله ضعیف عمل می‌کنند و به جای رفتارهای منطقی دست به رفتارهای هیجانی می‌زنند.
اما چه افرادی معمولا در خانه به رفتار خشونت‌آمیز رو می‌آورند؟ اغلب این افراد خودشان خشونت خانگی را مشاهده یا تجربه کرده‌اند. مثلا در کودکی از سوی والدین تنبیه شده‌اند. یا در اجتماع تحت خشونت قرار گرفته‌اند. اشخاصی که اختلافات سنی دارند یا دچار اختلال پارانوئید و بدگمانی یا حسادت شدید هستند بیشتر ممکن است دست به چنین رفتاری بزنند. اما در چنین شرایطی راه‌حل درست و منطقی کدام است؟ اگر افراد نمی‌توانند خودشان را کنترل کنند بهترین راه این است که از روانپزشک کمک بگیرند چرا که بسیاری از این موارد و خشم‌های شدید با دارو درمانی تا حد زیادی کنترل می‌شود و در کنار آن می‌توانند مهارت‌های حل مسئله را فرا بگیرند. وقتی با مسئله‌ای مواجه می‌شویم می‌توانیم 2راه‌حل داشته باشیم. راه‌حل‌های منطقی و عقل‌مدار و راه‌حل‌های هیجان‌مدار که می‌توانیم انتخاب کنیم که از راه‌حل منطقی استفاده کنیم؛ یعنی به گفت‌وگو، درمان، راه‌های قانونی و... رو بیاوریم، یا اینکه به سوی راه‌حل هیجانی سوق پیدا کنیم. یعنی پرخاشگری، درگیری و کشمکش و درنهایت خشونت.
