رهگیری 1700هزارمیلیارد تومان نقدینگی

رهگیری جریان پول در اقتصاد ایران نشان می‌دهد 4بازار رسمی فعال، پارسال در مجموع 1700هزار میلیارد تومان پول را در جریان مبادلات خود جذب کرده‌اند که میزان جذب نقدینگی در مجموعه بازار سهام چندین برابر سایر بازارها و تا 10برابر بازار مسکن بوده است. به گزارش همشهری، روند جذب نقدینگی به بازار سهام در سال‌جاری، نه‌تنها کند نشده بلکه طبق آمار سرعت بیشتری هم گرفته است. چنان که در فروردین امسال ارزش داد و ستد سهام 20برابر کل معاملات ارز و مسکن بود. طبق آمارهای رسمی کل مبادلات بازارهای سهام ایران به 200هزار میلیارد تومان نزدیک شد، اما ارزش کل دادوستدها در بازار معاملات عمده ارز و بازار املاک پایتخت در مجموع اندکی فراتر از 10هزار میلیارد تومان بود.

 این روزها کنترل روند رشد حجم نقدینگی و خنثی کردن آثار تورمی آن به یکی از دغدغه‌های اصلی مسئولان اقتصادی تبدیل شده؛ در این میان به‌نظر می‌رسد دولت عزم خود را جزم کرده تا نقدینگی را، حتی بیشتر از پارسال، به سمت بازار سرمایه هدایت کند. آمارها نشان می‌دهد در سال گذشته 35هزار میلیارد تومان پول جدید وارد بازار سرمایه شده؛ این روند در فروردین امسال شتاب بیشتری گرفته است.
بررسی‌های همشهری از عملکرد بازارها در سال گذشته و همچنین فروردین امسال نشان می‌دهد بخش عمده نقدینگی در بازار سرمایه به جریان افتاده و این بازار توانسته، در جذب نقدینگی، در میان همه بازار‌ها، عملکرد مثبتی را به ثبت برساند. چنان‌که آمارهای پردازش شده در همشهری نشان می‌دهد بازار سهام با 840هزار میلیارد تومان در رتبه نخست جدول جذب نقدینگی جای گرفته و پس از آن بازار معاملات عمده ارز در سامانه نیما با 270هزار میلیارد تومان در جایگاه دوم و بازار تامین مواد اولیه در بورس کالا با 170هزار میلیارد تومان در رتبه سوم ایستاده، اما ارزش کل معاملات املاک در پایتخت کمتر از 100هزار میلیارد تومان بوده است.

مقایسه معاملات انجام شده در بازارها
به گزارش همشهری، پارسال 1000هزار میلیارد تومان معامله در بازار سهام انجام شده که این مقدار بیشتر از همه بازارها بوده است. مطابق داده‌های موجود سرمایه‌گذاران در سال گذشته 512هزار و 600میلیارد تومان اوراق بهادار در بورس و 325هزار میلیارد تومان در فرابورس دادوستد کرده‌اند که اگر جمع کل معاملات انجام شده در بورس کالا ر ا هم، که 170هزار میلیارد تومان است، به جمع کل معاملات بورس و فرابورس اضافه کنیم مشخص می‌شود که ارزش کل معاملات بازار سرمایه معادل یک هزار و 76میلیارد تومان بوده است.
در مقابل، ارزش کل معاملات انجام شده در بازار مسکن تهران 97هزار میلیارد تومان و در بازار مبادلات ارزی سامانه نیما 270هزار میلیارد تومان بوده است. مقایسه این ارقام نشان می‌دهد جمع کل معاملات انجام شده در بازار سرمایه دست‌کم 10برابر معاملات بازار مسکن و 4برابر دادوستدهای ارزی انجام شده در سامانه نیما بوده است.
از میزان معاملات انجام شده در بازار طلا نیز اطلاعاتی در دست نیست اما شواهد میدانی نشان می‌دهد به‌دلیل اعمال محدودیت‌های بانک مرکزی در بازار ارز، بازار معاملات طلا نیز، احتمالا تحت‌تأثیر این رویداد، درسال قبل با رشد چندانی، در مقایسه با سایر بازار‌ها، مواجه نبوده است؛ به‌طور کلی قیمت طلا تابعی از قیمت ارز است و زمانی که بازار ارز تحت‌تأثیر سیاست‌های کنترل قیمت سرکوب می‌شود از جذابیت این بازار نیز برای معاملات بیشتر کاسته می‌شود. به‌نظر می‌رسد اگر بازار رسمی و تحت نظارتی همچون بازار معاملات آتی سکه با فشارهای بانک مرکزی و نهادهای امنیتی متوقف نمی‌شد حالا می‌توانستیم رد پول‌های هدایت شده به بازار طلا را نیز پیدا کنیم، اما به‌طور کلی جریان نقدینگی عمدتا بین بازار‌های طلا، ارز، مسکن و بورس در جریان است و این بازار‌ها مطابق یک سنت در زمره بازار‌‌های سرمایه‌گذاری در ایران محاسبه می‌شوند.

معاملات انجام شده در فروردین ماه
روند شتابان جذب نقدینگی به بورس همچنان ادامه دارد. آمارها نشان می‌دهد در فروردین امسال 210هزار میلیارد تومان مبادله در بازار سرمایه انجام شده که این مقدار نسبت به‌مدت مشابه سال قبل 200درصد رشد نشان می‌دهد. ارزش کل معاملات بورس تهران در این مدت 125هزار میلیارد تومان و فرابورس 72هزار میلیارد تومان بوده است. در فروردین امسال 11هزار و 700میلیارد تومان معامله در بورس کالا انجام شده است. مقایسه مقدار معاملات انجام شده در بازار سرمایه در فروردین امسال نسبت بازارهای مسکن و معاملات ارزی سامانه نیما نشان می‌دهد ارزش کل معاملات فروردین امسال 140برابر بازار معاملات مسکن و 22برابر معاملات ارزی انجام شده در سامانه نیما بوده است.

بورس، پربازده‌ترین بازار
گذشته از آنکه بالاترین میزان معاملات انجام شده در سال گذشته مربوط به بازار سرمایه بوده، آمارها همچنین نشان می‌دهد رتبه نخست بازده سرمایه‌گذاری در میان همه بازارها در طول سال‌های 97و 98به بورس اختصاص داشته؛ به‌طوری که میانگین بازده سرمایه‌گذاری در بورس در این سال‌ها 200درصد بیشتر از بازده سرمایه‌گذاری در بازار‌های طلا و ارز بوده است. میانگین بازده بازار ارز در بین سال‌های 97تا 98معادل 20درصد و در بازار سکه 34درصد بوده درحالی‌که میانگین بازده سرمایه‌گذاری در طول این سال‌ها 232درصد بوده است.  میانگین قیمت هر سکه طرح قدیم با 34درصد رشد از 3میلیون 400هزار تومان در سال 97به 4میلیون و پانصد هزار تومان در سال 98رسید. قیمت هر سکه طرح جدید نیز به‌طور میانگین 30درصد رشد کرده است. این آمار‌ها نشان می‌دهد اگر میانگین رشد قیمت دلار را در فاصله سال‌های 97تا 98درنظر بگیریم قیمت هر دلار در این مدت 20درصد رشد کرده و از 10هزار و 800تومان در سال 97به 12هزار و 900تومان(میانگین قیمت) در سال 98رسیده است. قیمت هر یورو هم در سال 98نسبت به میانگین سال 97معادل 15درصد افزایش نشان می‌دهد. در بازار مسکن هم با وجود رشد شتابان قیمت‌ها میانگین سطح عمومی قیمت‌ها در سال 98نسبت به میانگین قیمت‌ها در سال 98معادل 62درصد رشد نشان می‌دهد.

    رد نقدینگی در حساب‌های بانکی

همگام با رشد میزان معاملات در بازار سرمایه، تازه‌ترین اطلاعات نشان می‌دهد حجم نقدینگی به سرعت در حال افزایش است؛ به‌طوری که هم‌اکنون به گفته عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی میزان سپرده‌ها نزد سیستم بانکی در پایان سال 1398نسبت به پایان سال 1397با 32درصد رشد به مبلغ 2.411هزار میلیارد تومان رسید. همتی می‌گوید: همچنین میزان تسهیلات پرداختی از سوی نظام بانکی در مدت یادشده با ۲۶ درصد رشد به مبلغ ۹۷۵ هزار میلیارد تومان در پایان اسفند 1398رسید.