معلم خصوصی دوچرخه از گروه‌های اسمی می‌گوید:
هسته‌ی هلو!
سیدسروش طباطبایی‌پور:
به‌نظر شما هلو مهم‌تر است یا هسته‌اش؟ من که می‌گویم هلو؛ چون وقتی اولین گاز را می‌زنی و مزه‌ی شیرین آن، زیر زبانت می‌رود، بهشت را جلوی چشمانت احساس می‌کنی و اگر خدای نکرده، خیلی اتفاقی، هسته‌ی مبارکش را گاز بزنی... وامصیبتا... آن‌جاست که جهنم جلو چشمت پدیدار می‌شود.
اما نظر اهل فن، با منِ شکمو خیلی فرق دارد؛ آن‌ها هسته‌ی هلو را مهم‌ترین بخش این میوهی بهشتی می‌دانند و برای حرف خودشان هم یک دلیل ساده دارند:
کدام بخش میوهی خوش‌مزه‌ی هلو در زمین کاشته‌شود؛ تبدیل به درخت بلندبالای هلو می‌شود؟ هسته‌اش یا...
شاید زبان‌شناسان هم از همین استدلال ساده استفاده کرده‌اند و در گروه‌های اسمی، مهم‌ترین بخش آن را هسته می‌نامند.
انواع وابسته‌ها
انواع وابسته‌های پیشین:
1. صفت اشاره: این، آن، همین، همان و... مثل: آن مرد آمد.
2. صفت مبهم: هر، همه، هیچ، چند و... مثل: همه‌ی سؤال‌ها را دیدم.
3. صفت پرسشی: کدام، چند، چه و... مثل: کدام لیوان را برداشتی؟
4. صفت شمارشی: عددهای ترتیبی مثل اولین، دومین و... و عددهای اصلی مثل یک، دو، سه و... مثل: دو کتاب خواندم.
5. صفت تعجبی: چه، عجب، چه‌قدر و... مثل: چه کتاب ارزشمندی خواندی!
6. صفت عالی: «صفت+ترین» مثل بهترین دوستم را دیدم.
وابسته‌های پسین:
1. علامت جمع: علامت‌هایی مثل: ها، ان، ات و... که به هسته متصل شوند. مثل: کتاب‌ها را برداشتم.
2. یای نکره: نشانه‌ی «ی» که به هسته متصل شده و هسته را ناشناس کند؛ مثل: کتابی را خواندم.
3. صفت شمارشی: عددهای ترتیبی مثل یکم، دوم و... و عددهای اصلی مثل اول، دوم و... مثل : من کلاس هشتم هستم.
4. مضاف‌الیه: اسم‌هایی که بعد از هسته قرار می‌گیرند؛ مثل در باغ باز شد.
5. صفت بیانی: صفت‌هایی مثل خوب (صفت بیانی ساده)، دیده (صفت مفعولی)، خندان (صفت فاعلی) و... مثل: کتاب خوب را خواندم.
پایه‌ی 8 فارسی
به این مثال توجه کنید: «او کتاب را برداشت.» همان‌طور که می‌دانید در این جمله، «کتاب» مفعول جمله است؛ چون کار برداشتن، بر روی کتاب انجام شده است. حالا بگویید در این جمله مفعول کدام است؟ «او آن هر دو کتاب علوم سال دوم را برداشت.» همان‌طور که شما هم درست حدس زدید، کار، بر روی عبارت «آن هر دو کتاب علوم سال دوم» انجام شده و این عبارت مفعول است. تفاوت جمله‌ی اول با دوم در این است که مفعول جمله‌ی اول تک‌عضوی و مفعول جمله‌ی دوم، هفت عضوی است.
از پایه‌ی هشتم به بعد، کلمه یا کلماتی که یکی از نقش‌های اصلی جمله (نهاد، مفعول، متمم، مسند) را می‌پذیرند، گروه اسمی می‌گویند. در واقع عبارت «آن هر دو کتاب علوم سال دوم» در مثال قبل، یک گروه اسمی مفعول است.
ساختمان گروه اسمی:
وابسته‌های پیشین + هسته + وابسته‌های پسین
تعریف هسته:
در هر گروه اسمی، مهم‌ترین و اصلی‌ترین واژه‌ی یک گروه اسمی است که نقش اصلی گروه اسمی، برعهده‌ی آن است. مثال: «آن کتاب ارزشمند را برداشتم.» در این مثال، عبارت «آن کتاب ارزشمند»، گروه اسمی مفعول است و در این گروه مفعولی، کلمه‌ی اصلی یا همان هسته‌ی گروه، کتاب است.
تعریف وابسته‌های پیشین:
کلمه یا کلماتی که قبل از هسته قرار می‌گیرند و دربارهی هسته توضیح بیش‌تر می‌دهند.
در مثال بالا، کلمه‌ی آن، توضیح بیش‌تری دربارهی کتاب داده و پیش از هسته هم قرار گرفته، پس وابستهی پیشین است.
تعریف وابسته‌های پسین:
کلمه یا کلماتی که بعد از هسته قرار می‌گیرند و دربارهی هسته، توضیح بیش‌تر می‌دهند.
در مثال قبل، صفت «ارزشمند» شرح بیش‌تری دربارهی هسته‌ی گروه اسمی مفعولی داده و پس از کتاب، یا همان هسته هم قرار گرفته، پس وابستهی پسین است.
زنگ تفریح
در روزهای کرونایی
قرنطینه‌ی بوقلمونى!
نوک‌قرمز: راستی، امسال هدیه‌ی روز معلم چی‌بگیریم؟
نوک‌طلا: بی‌خیال، معلم‌ها که امسال فقط مجازی درس دادن.هدیه‌ی روز معلم رو باید بدین به من! من بودم که امسال برای جوجه‌م، معلمی کردم.
نوک‌سبز: مامان راست می‌گه، منم برای معلمم یه استیکر می‌فرستم!
در همینه زمینه :
عکس نوشت
تره بار
