آشکار شدن فضاهای پنهان

محمدناصر احدی ـ روزنامه‌نگار

کرونا جنبه‌های مختلف زندگی مردم را در سراسر جهان تحت‌تأثیر قرار داده و این‌طور که به‌نظر می‌رسد حتی چنانچه این بیماری مهار شود، جهان بعد از کرونا با جهان قبل از آن تفاوت‌هایی خواهد داشت. با وجود این، آنچه هم‌اکنون بسیار اهمیت دارد، فائق آمدن بر این ویروس سمج است و فعلا راهکاری بهتر از در خانه ماندن و قطع زنجیره انتقال بیماری وجود ندارد. هنرمندان و چهره‌های معروف هم سعی می‌کنند از هنر و اعتبار خود برای تشویق مردم، به در خانه ماندن و حتی سرگرم کردن آنها استفاده کنند. خوزه مانوئل بالِستِر، نقاش اسپانیایی، برای ترغیب مردم به رعایت خود قرنطینگی، سراغ نقاشی‌های مشهور کلاسیک رفته و با حذف شخصیت‌های موجود در این نقاشی‌ها، از زاویه جدیدی به این آثار هنری نگریسته است. بالِستِر با حذف آدم‌هایی که برای سالیان متمادی در داخل نقاشی‌ها حضور داشتند و نگاه‌ها را به سمت خود جلب می‌کردند، هم تأثیر قرنطینه را بر تاریخ هنر به نمایش گذاشته و هم حس فقدانی را که این بیماری به جامعه انسانی تحمیل کرده عیان کرده است. تابلوهای «شام آخر» اثر داوینچی، «ندیمه‌ها» اثر ولاسکوئز، «گوئرنیکا» اثر پیکاسو، «سوم‌ماه مه ۱۸۰۸» اثر فرانسیسکو گویا، «تمثیل نقاشی» اثر ورمیر، «مسیح مصلوب» اثر ولاسکوئز و «قایق الواری مدوسا» اثر تئودور ژریکو آثاری هستند که بالستر پرتو جدیدی بر آنها افکنده است. این مجموعه «فضاهای پنهان» نام دارد که با توجه به جزئیات جدیدی که بعد از حذف آدم‌ها قادر به تماشای آنها هستیم، نام بامسمایی به‌نظر می‌رسد.