پیشگام مبارزه

23سال در هر بزنگاهی که واژه رجل سیاسی مانع حضور زنان در محافل قدرت و سیاست می‌شد، نخستین کسی که در مذمت آن به صراحت یا نمادین اعتراض می‌کرد، اعظم طالقانی بود.
«مادر طالقانی»، «دختر آیت‌الله طالقانی»، «دبیرکل جامعه زنان» و مدیر مسئول «پیام هاجر» و... القابی بودند که اعظم طالقانی را به مخاطب معرفی می‌کردند؛ اگرچه شهرت دختر «آیت‌الله طالقانی» بودن و ماندن برای او کم‌دردسرترین و سهل‌ترین راه ماندن در سیاست و طی مسیر شهرت بود، اما هرگز به این نسب بسنده نکرد و خلق و خوی انقلابی‌گری و مبارزه‌گری‌اش را همچون سال‌های قبل از انقلاب حفظ کرد و به آن بالید.
در این میان اما از به‌یادماندنی‌ترین فعالیت‌های سیاسی طالقانی پس از اتمام دوره نمایندگی‌اش، تلاش برای شکستن چهره مرد سالارانه نظام سیاسی کشور است. او در سال۱۳۷۶ برای اولین‌بار خود را نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری کرد. هرچند شورای نگهبان صلاحیت او را تأیید نکرد اما این کار باعث شد موضوع تفسیر یکجانبه شورای نگهبان از واژه «رجل سیاسی» در جامعه مطرح شود. او در هر دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری به میدان می‌آمد و به‌عنوان کاندیدا ثبت نام می‌کرد اما هر بار رد صلاحیت می‌شد.
 در پی همه فراز و نشیب‌های زندگی 76ساله‌اش، اعظم طالقانی اما در هشتم آبان‌ماه 98 بعد از چند روز بستری در بیمارستان به‌دلیل سکته مغزی از دنیا رفت. به باور صاحب‌نظران سیاسی نام اعظم طالقانی برای چند نسل ایرانی پر از خاطرات نوستالژیک است. حسن روحانی رئیس‌جمهور در پیامی درباره او نوشت: این بانوی مبارز، نه‌تنها شاهد مجاهدات و همچنین زندان‌های طولانی پدر بزرگوارش مرحوم آیت‌الله طالقانی بود، بلکه خود نیز از زنان پیشگام در مبارزه با رژیم پهلوی بود و سختی‌های فراوانی را در این مسیر تحمل کرد.