نوروز 99 هم سیل داریم؟

طغیان رودخانه‌های فصلی از 14 تا 16 دی در استان سیستان و بلوچستان گزارش شد. این استان در تمام سال 98 تحت تأثیر وقوع سیل بود. آیا سال جدید هم با سیل همراه است؟

مجید مخدوم، استاد محیط‌زیست دانشگاه تهران: 
اینکه چرا سیل در ایران این‌چنین فراوان شده، برای ما کارشناسان محیط‌زیست توضیح و توجیه علمی داشته و چیز غریبی نیست. ما در حال‌حاضر درگیر پدیده لکه‌های خورشیدی هستیم که این پدیده، دوره‌های یازده ساله خشکسالی و بعد از آن دوره یازده ساله ترسالی دارد. در حال حاضر، دوره ترسالی شروع شده که سال98، اولین سال این دوره بود. این دوره یازده‌سال ادامه دارد، پس بعد از این نیز این بارندگی‌ها را خواهیم داشت و حتی بیشتر هم خواهند بود. این لکه‌های خورشیدی با تغییر اقلیم عجین بوده و پدیده‌های اقلیمی را به وجود می‌آورند. در کل زمین هم چنین چیزی را داریم و مختص ایران نیست.همان‌طور که اشاره کردم باز هم بارندگی‌های فراوان را خواهیم داشت. شاید سوال این باشد که آیا این پدیده‌ها را می‌توان مدیریت کرد یا فراتر از توان بشر است. ما می‌توانیم تغییر اقلیم را مهار کنیم؛ با آبخیزداری و آب‌خوان‌داری. در آب‌خوان‌داری شما از طریق این بارندگی‌های فراوانی که وجود دارد، می‌توانید سفره‌های زیرزمینی‌تان را تغذیه کرده و سفره‌های زیرزمینی را سیراب کنید تا دیگر دچار کم‌آبی نشوید. از نظر علمی راهکارها مشخص‌اند؛ آب‌خوان‌داری یک علم است و باید جدی گرفته شود.از سوی دیگر دخالت‌های انسانی در محیط زیست هم این سیل‌ها را تشدید می‌کنند؛ مثل نمونه‌ای که در گلستان مشاهده کردیم. وقتی شما پوشش‌های گیاهی و جنگلی را در شیب‌ها از بین می‌برید، با شروع بارندگی‌ها، باران تبدیل به هرزاب شده و این هرزاب‌های جاری به رودخانه‌ها و ... وارد شده و این مسائل ناگوار و سیلاب‌ها و طغیان‌ها و ... را ایجاد می‌کنند.
حقیقت این است که ما می‌توانستیم جلوی این سیل‌ها و سیلاب‌ها را بگیریم. هنوز هم می‌توانیم این کار را بکنیم و دیر نشده است. سازمان جنگل‌داری کار خوبی را شروع کرده و سراشیبی‌ها و شیب‌های عریان شده از درخت و پوشش گیاهی را، دوباره درختکاری می‌کند. صرفاً نهال‌کاری هم کفایت نمی‌کند، باید در طول سال این نهال‌هایی که کاشته می‌شوند به خوبی مدیریت شوند تا از بین نروند. طوری نباشد که صرفاً چند تا نهال کاشته شود و بعد به امان خدا رها کنیم. ما روز درختکاری کلی درخت می‌کاریم، گاهی نیز به یاد اموات و ...  سال بعد هم دوباره این اتفاق تکرار می‌شود. باید بیاموزیم که در طول سال، از این درخت‌هایی که کاشته‌ایم مراقبت کنیم تا از بین نروند. نهالی که در طول سال این‌چنین مراقبت می‌شود و باقی می‌ماند، بهتر از ده‌ها نهالی است که کاشته شده و رها می‌شود.
در نهایت اینکه طبق چیزی که گفتم، دوره ترسالی ادامه داشته و ما بهار 99 و سال پیش‌رو نیز، بارندگی‌های زیادی خواهیم داشت و باید فکری برای آن کنیم.