محمد حسنی‌سعدی _ دانش‌آموخته جامعه‌شناسی
اساس اقتصاد سرمایه‌داری بر مصرف‌گرایی نهاده شده است. انواع مختلفی از مصرف را برشمرده‌اند که برخی از آنها مثل: مصرف مبتنی بر نیازهای کاذب، مصرف متظاهرانه و مصرف برای کسب اعتبار از ویژگی‌های انسان مدرن شده است و اساسا بدون اینگونه مصارف بسیاری از صنایع دچار رکود و ورشکستگی می‌شوند. صنایعی مثل: لوازم آرایشی و بهداشتی، صنعت مد، دکوراسیون و مبلمان لوکس، جواهرات و امثالهم هیچ‌کدام نیازهای اولیه بشر را تولید نمی‌کنند و تنها درصورتی سرپا خواهند بود که نیازهای کاذب در تبلیغات رسانه‌ها به مصرف‌کنندگان القا شود.
کرونا دقیقا همین بخش از اقتصاد را مور هدف قرار داده است. مردم کشورهای کرونا زده دیگر به نیازهای لوکس و تجملاتی فکر نمی‌کنند و به فروشگاه‌ها برای رفع نیازهای اولیه‌شان هجوم می‌برند. وقتی پای حفظ جان در میان است کسی به دکوراسیون منزل و ساعت و جواهرات لوکس فکر نمی‌کند.
این رخداد علاوه بر سقوط سهام بسیاری از شرکت‌های صنعتی که شاهد آن بوده‌ایم، پیامدهای اجتماعی مهمی دارد. به‌نظرم بشر مدرن برای نخستین‌بار بعد از دهه‌ها به این فکر خواهد کرد که چه درصد زیادی از هزینه‌هایش صرف چیزهایی می‌شده که بود و نبودش تأثیر چندانی در زندگی او ندارند. شاید حتی به یک اثر ماندگار در ذهن مصرف‌کنندگان منجر شود و از این پس در نوع نگاهشان تغییر بنیادی ایجاد شود.
از سوی دیگر شاید صنایع بهداشت و درمان نیز از این پس کارکرد مهم‌تری پیدا کنند. عادت شست‌وشوی دست‌ها و ضد‌عفونی کردن محیط شاید به عادت همیشگی بشر تبدیل شود و این موضوع این صنایع را تقویت می‌کند.
کرونا تغییرات اجتماعی زیاد و ماندگاری را در بشر ایجاد می‌کند و شاید حتی سنت دست دادن را از بین ببرد. اما به‌نظرم مهم‌ترین اثر کرونا به چالش کشیده شدن مصرف‌گرایی است و اگر این موضوع ماندگار شود، تحولات اقتصادی بزرگی را در پیش خواهیم داشت.
کرونا و چالش مصرف‌گرایی
در همینه زمینه :
اتاق شیشه‌ای
یادداشت
ادبیات ایران