به کام نفت‌فروشان

بازار نفت در سال96 که حدود 10‌ماه از سال 2017میلادی را شامل می‌شود، به‌گونه‌ای پیش رفت که نفت‌فروشان انتظار داشتند. هرچند در اوایل سال، قیمت نفت آنچنان باب میل صادرکنندگان طلای سیاه نبود اما در ادامه با تداوم پایبندی کشورهای نفتی به فریز نفتی و تمدید این توافق، قیمت نفت رو به افزایش گذاشت و حتی در مقطعی از سال رکورد 70دلار را در هر بشکه پشت سر گذاشت. قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال در ابتدای سال 50دلار بود اما در آخرین روز بهار 96 به کمترین میزان خود در سال رسید. در این روز قیمت 44دلار و 82سنت برای نفت خام ثبت شد اما پس‌ازآن با شروع تابستان، شرایط دیگری در بازار رقم خورد. قیمت نفت‌خام روند صعودی خود را آغاز کرد و سوم مردادماه به رکورد ابتدای سال یعنی 50دلار رسید. با آغاز رایزنی وزرای کشورهای نفتی بر سر تمدید طرح فریز نفتی و ابراز تمایل کشورهای خارج از اوپک ازجمله روسیه به تمدید این توافق، قیمت نفت خام افزایش یافت و در پنجم آبان‌ماه به بالای 60دلار صعود کرد.

در صد‌و‌هفتاد‌و‌سومین نشست عادی اوپک و سومین نشست مشترک تولیدکنندگان نفت عضو و غیرعضو اوپک، بار دیگر بر سر فریز نفتی به نفع بازار نفت توافق شد. ۱۴ عضو اوپک، ۹ آذر در وین بار دیگر توافق نوامبر ۲۰۱۶ را تمدید کردند. وزیران نفت و انرژی کشورهای عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت توافق قبلی مبنی بر کاهش یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه‌ای تولید نفت در بازه زمانی ۹ماهه تا پایان سال ۲۰۱۸ به اجماع رسیدند. در همین حال قرار بر این شد که لیبی و نیجریه که از توافق کاهش عرضه معاف هستند از سقف تولید خود در سال ۲۰۱۷ فراتر نروند. پس از این توافق، کشورهای غیراوپک نیز اعلام کردند بر توافق قبلی بر سر کاهش 600هزار بشکه‌ای تولید نفت خود پایبند هستند. همین موضوع موجب شد تا بهای نفت در بازارهای جهانی تقویت شود. 25دی‌ماه سال 96 بهای نفت از 70دلار عبور کرد و بالاترین قیمت در 4بهمن‌ماه با ثبت 70دلار و 81سنت به ثبت رسید که رکوردی 3‌ساله محسوب می‌شود. پس‌ازآن بازار به کاهش قیمت متمایل شد و در محدوده 62 تا 64دلار نوسان کرد و بهای هر بشکه نفت برنت دریای شمال در 12اسفند 96 به 64دلار و 55سنت رسید.

سال 97

تهدید توافق فریز

پس‌از آنکه بهای نفت بالای 60دلار تثبیت شد، برخی نگرانی‌ها از به‌صرفه شدن تولید نفت شیل در آمریکا حکایت داشت. عده‌ای بر این باور بودند که این قیمت می‌تواند به افزایش تولید نفت شیل که هزینه بالایی دارد، بینجامد.

این، اتفاق در سطح گسترده رخ نداد تا همچنان توافق اوپکی‌ها و غیراوپکی‌ها حکمران بازار نفت باشد. با وجود این احتمال اینکه با افزایش تولید نفت آمریکا، کاهش پایبندی برخی کشورها به توافق فریز نفتی نیز رقم بخورد و قیمت نفت را تهدید کند وجود دارد. بسیاری از مدیران صنعت انرژی روسیه در نوامبر سال گذشته نگرانی خود را نسبت به افزایش تولید شیل آمریکا ابراز کرده بودند. بنابراین باید دید چه مدت به دیگران اجازه می‌دهند روی تلاش‌های آنها موج‌سواری کنند. طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، آمریکا تا سال ۲۰۲۲ به یک صادرکننده بزرگ نفت و گاز تبدیل خواهد شد. این آژانس برآوردهای خود را مورد بازبینی قرار داده و اعلام کرده تولید آمریکا امسال به ۱۱ میلیون بشکه در روز خواهد رسید درحالی‌که برآورد قبلی این آژانس برای این رویداد سال ۲۰۱۹ بود.