رنگ تازه روی دیوار

نیلوفر ذوالفقاری

تغییر ظاهر خانه نه‌تنها باعث ایجاد تنوع در محل زندگی می‌شود، بلکه تأثیر خوبی روی روحیه اعضای خانواده دارد. همیشه لازم نیست برای ایجاد تغییر در خانه، هزینه زیادی به‌خودتان تحمیل کنید یا دنبال تحول‌های بزرگ و اساسی باشید. گاهی با ایده‌های ساده و کم‌هزینه هم می‌توان حال و هوای تازه‌ای به خانه داد. حالا که نزدیک سال نو شده‌ایم و بیشتر ما به فکر آوردن تازگی و تغییر در خانه هستیم، سراغ یک ایده جالب رفته‌ایم. این هفته چند راه متفاوت برای طراحی یک دیوار از خانه را با هم مرور می‌کنیم.

آجر
استفاده از دیوارپوش آجری در دکوراسیون داخلی، قدم جسورانه‌ای است که تفاوت بارزی در حال‌وهوای فضای خانه ایجاد می‌کند. امتیاز ویژه آجر برای طرح دیوارپوش داخلی حس نوستالژیک و گرمابخشی است که به محیط می‌دهد. البته تا چند سال پیش این نوع دکوراسیون داخلی چندان در کشور ما جاافتاده نبود. اجرا و پیاده‌سازی دیوار آجری در فضاهای داخلی به شکل‌های مختلفی انجام می‌شود که به خواست و سلیقه کارفرما بستگی دارد. در حقیقت با توجه به سبک کلی دکوراسیون خانه، دیوارپوش انتخابی و بخشی که قرار است دیوارپوش آجری داشته باشد، می‌توان طراحی‌های مختلفی را اجرا کرد. اتاق‌خواب، اتاق نشیمن، آشپزخانه، اتاق کار و هر فضای شخصی یا عمومی دیگری را هم می‌توان با منظره دیوارهای آجری عریان تزئین و آنجا را به مکانی امن و راحت تبدیل کرد. البته دیوار آجری اتاق نشیمن بیش از باقی فضاهای خانه مورد استقبال افراد قرار می‌گیرد. دلیل عمده آن، این است که اتاق نشیمن معمولا فضای باز و نورگیرهای بزرگی دارد و تحت‌تأثیر رنگ و خواص بصری آجر، کوچک و خفه‌کننده دیده نمی‌شود.
  مزایا
  شاید امروز شما وسایل و چیدمان سبک کلاسیک را بپسندید، اما چه‌کسی از سلیقه چند سال بعد خود خبر دارد؟ خوبی دیوارهای آجری این است که با اکثر سبک‌های دکوراسیون هماهنگی و هم‌نشینی دارد. شما حتی می‌توانید دیوارپوش آجری را رنگ کنید و از حالت خام دربیاورید.
  آجرهای تزئینی که در دیوارپوش آجری استفاده می‌شوند، در ابعاد و شکل‌های متفاوتی تولید می‌شوند که گاه بافت‌های مختلفی هم دارند؛ از آجرهای ساده و کوچک با سطح صاف گرفته تا انواع آجر که سطحی بافت‌دار یا دارای طرح دارند.
  لازم نیست یک دیوارپوش آجری کامل اجرا کنید یا فقط قابی از آجر دور شومینه بچینید. با نگاه کردن به طرح‌هایی که قبلا اجرا شده‌اند متوجه می‌شوید راه‌های بسیاری برای استفاده از آجر وجود دارد.
 معایب
  آجر به‌راحتی رطوبت را جذب می‌کند و در خود نگه می‌دارد. این موضوع به چند طریق ممکن است ایجاد مشکل کند. آجری که خیس باشد، مستعد گرفتن قارچ و کپک است. زمانی که رطوبت و انواع قارچ در کنار هم و در فضای بین آجرها موجود باشد، ممکن است حشرات موذی و سوسک‌های ریز هم سر و کله‌شان پیدا شود. به همین دلیل بسیار مهم است که عایق‌سازی زیری به‌درستی و کامل انجام شود.
  زمانی که فقط یک قسمت کوچک از دیوار آجرپوش باشد، مشکل زیادی پیش نمی‌آید، اما باید توجه داشته باشید آجر، عایق حرارتی نیست. اگر آپارتمان دیوار آجری و بدون پوشش داشته باشد، شما برای ایجاد و حفظ دمای مناسب در فضای داخلی با مشکل مواجه می‌شوید. دیوار آجری در تابستان گرما را به داخل خانه منتقل می‌کند و در زمستان گرمای داخل را به بیرون هدایت می‌کند‌، به همین دلیل توصیه می‌شود از دیوار آجری در ابعاد گسترده استفاده نکنید.
  خود آجر با توجه به املاح و موادی که در ساخت آن به‌کار رفته است می‌تواند رنگ‌های مختلفی داشته باشد، اما رنگ‌کردن دیوار آجری هم جلوه خوبی به فضا می‌دهد. اگر رطوبت هوا بالا باشد یا دیوار در برابر شوک‌های دمایی قرار بگیرد، رنگ ممکن است پوسته‌پوسته شود و بریزد. البته جنس رنگ و آجر هم روی شدت و ضعف این اتفاق تأثیرگذار است.

چوب

طراحی دیوار با چوب، یکی از مدهای محبوب سال جدید است. چوب طبیعی و MDF به‌دلیل خنثی بودن رنگشان، با هر دکوراسیون و سبکی جور می‌شوند و زیبایی چیدمان را چندین درجه افزایش می‌دهند. بنابراین جای تعجبی نیست که بسیاری از طراحان امروزی از پنل‌های چوبی در دکوراسیون منزلشان استفاده می‌کنند. اگر دنبال دیوار چوبی با ظاهری زیبا هستید، استفاده از چوب‌های طبیعی درختانی مانند سدر، گردو و بلوط بهترین انتخاب خواهد بود. وقتی از چنین چوب‌هایی استفاده می‌کنید چیدمان اتاق نشیمن باید تا جای ممکن ساده و مینیمال باشد تا دیوار چوبی بیشتر خودنمایی کند. با این کار، کل دکوراسیون زیبا دیده خواهد شد. البته احتمالا به‌دلیل قیمت بالای چوب، بسیاری از ما MDF را انتخاب خواهیم کرد تا هم توجیه اقتصادی داشته باشد و هم ظاهری شبیه به چوب به خانه ما اضافه کند. نخستین نکته در زمان خرید چوب، توجه به کیفیت آن است. چوب‌های بی‌کیفیت در برابر دما تغییر شکل و رنگ می‌دهند و از حالت ابتدایی خود خارج می‌شوند.
  مزایا
  مقاومت بالا در برابر نور خورشید که تأثیرگذاری آن در مدت زمان بسیار طولانی مشخص می‌شود.
  در برابر انبساط و انقباض مقاوم است.
 معایب
  ضعف در برابر حرارت دارد و خود سبب انتشار آتش‌سوزی است.
  در برابر رطوبت حساس است و به همین دلیل در مکان‌های مرطوب قابل استفاده نیست.
  به انرژی و زمان بیشتری برای نصب نیاز است.
  قابلیت شست‌وشو با آب را ندارد.

رنگ

اگر دیوارهای سفید خانه، تکراری و حوصله سربر شده‌اند و حوصله‌ نقاشی آنها را ندارید، بهتر است بدانید هرچند رنگ کردن دیوار خانه اغلب به‌عنوان کاری پرزحمت در چشم مردم دیده می‌شود، اما درواقع یکی از ارزان‌ترین و بی‌دردسر‌ترین راه‌ها برای داشتن خانه‌‌ای با ظاهری متفاوت و نو است. رنگ‌ها نقش بسزایی در حال‌و‌هوا و طراحی داخلی خانه دارند. رنگ‌ اگر جیغ باشد، می‌تواند حسابی به چشم بیاید یا با طیف‌های آرام‌تر در پس‌زمینه خودنمایی کند. در هر حالت، نقاشی یکی از راه‌حل‌های ارزان و آسان در دنیای طراحی داخلی است. انتخاب بعضی از رنگ‌های جدید می‌تواند ترسناک باشد، اما نگذارید این ترس شما را مجبور کند از رنگ‌های تکراری مثل سفید یا کرِم برای رنگ کردن دیوار استفاده کنید. جنس رنگ مورد استفاده برای نقاشی دیوار در خانه بسیار مهم است. رنگ‌های موجود و مورد تأیید در بازار برای این کار به 2دسته تقسیم می‌شوند. دسته اول رنگ‌های بر پایه آب و دسته دوم رنگ‌های پایه روغنی هستند. برای درک معانی این موضوع بهتر است بدانید رنگ‌های پایه آب، برای ترکیب و تغلیظ خود به آب نیاز دارند.
  مزایا
از مزایای رنگ پایه آب، به خشک شدن سریع‌تر رنگ نسبت به موارد دیگر می‌توان اشاره کرد. بدون بو بودن یا کم بو بودن این نوع رنگ مزیت دیگری برای آن ایجاد کرده است. رنگ‌های پایه آب که به رنگ‌های پلاستیک شهرت پیدا کرده‌اند دارای حالت‌های مات، نیمه‌مات و نیمه‌براق هستند. نمایش بهتر و آسودگی در نقاشی دیوار با رنگ‌های پایه آب بیشتر از نوع دیگر بوده و امتیازات بالای این نوع رنگ آن را به انتخاب اول بسیاری از افراد تبدیل کرده است. اما از مزایای رنگ روغنی قابل شست‌وشو بودن و ضد‌آب بودن آن است. رنگ‌های روغنی دوام و عمر بیشتری نسبت به نوع دیگر دارند. امکان تغییر رنگ روی رنگ‌های روغنی قدیمی آسان‌تر از رنگ‌های پلاستیکی است. رنگ‌های روغنی بیشتر برای محیط‌هایی که نیاز به نظافت مداوم وجود دارد مناسب‌تر هستند.
 معایب
 از معایب رنگ بر پایه آب نیز باید به آسیب‌‌پذیری بیشتر نسبت به رنگ روغنی، غیرقابل شست‌وشو بودن (موارد قابل شست‌وشو نیز وجود دارد)، دوام کمتر و نیاز به تجدید در دوره‌های کوتاه‌تر نسبت به رنگ‌های روغنی اشاره کرد. رنگ‌های روغنی که حلال و ترکیب‌کننده آنها مواد شیمیایی قوی مانند بنزین، تینر و... هستند پایه‌ای الکلی یا بنزینی دارند. وجود بوی تند هنگام نقاشی و پس از آن که مدت‌ها در محیط باقی می‌ماند، ازجمله معایب این نوع رنگ‌هاست.

کاغذ دیواری
برای وقت‌هایی که از رنگ‌های تکراری و ساده منزل خسته شده‌اید و دوست دارید تغییری در دیوارهای خانه ایجاد کنید، کاغذ‌ دیواری یک پیشنهاد خوب است؛ پیشنهادی که امروزه از طرف بسیاری از طراحان دکوراسیون داخلی مطرح می‌شود و خوشبختانه به‌دلیل استقبال زیادی که از آن شده، طرح‌های بسیار زیادی هم در بازار وجود دارد که به راحتی می‌توان از بین آنها مدل‌هایی را متناسب با دکور و فضای داخلی خانه انتخاب کرد. کاغذ دیواری اوایل دهه70 هم در کشور ما مورد توجه بود، اما در آن زمان این حجم تنوع، از نقش و نگار گرفته تا جنس وجود نداشت، به همین دلیل بعد از مدتی کوتاه کنار گذاشته شد و بازار رنگ‌های روغنی قابل شست‌وشو رونق گرفت. حالا دوباره چند سالی است که کاغذ دیواری به دکوراسیون داخلی خانه‌ها برگشته، اما این بار خیلی موفق‌تر و متنوع‌تر از گذشته. استفاده از کاغذ دیواری‌ها به زمان کمتری نیاز دارد و خبری از آلودگی‌های نقاشی ساختمان هم نیست. پس می‌توانید به‌راحتی هر زمان که از دکوراسیون داخلی خانه خسته شدید به سراغ کاغذ دیواری‌های متنوع بروید و یک یا چند دیوار منزل را تغییر دهید.
  مزایا
   فضا را منحصربه فرد می‌کند
یکی از مزایای کاغذ دیواری این است که طرح‌ها، رنگ‌ها و بافت‌های متفاوتی دارد و شما می‌توانید برای اتاق‌های خانه خود از انواع کاغذ دیواری استفاده کنید. برای مکان‌هایی که دیوارها کثیف هستند، کاغذ دیواری یک گزینه عالی است، چون علاوه بر اینکه کثیفی‌ها را می‌پوشاند سوراخ‌ها و لکه‌های گچ دیوار را پنهان می‌کند. یکی دیگر از ویژگی‌های کاغذ دیواری این است که در برابر گرما و رطوبت و گرد و خاک مقاوم است.
   مقرون به‌صرفه است
کاغذ دیواری‌ها دارای انواع مختلف با قیمت‌های متفاوت هستند و امکان خرید آنها برای همه افراد جامعه با درآمدهای مختلف وجود دارد. به‌طور کلی، هزینه‌های اولیه و نصب کاغذ دیواری گران‌تر از رنگ است، اما کاغذ دیواری دوام بالاتری نسبت به رنگ دارد. بیشتر کاغذ دیواری‌ها حداقل تا 15سال عمر می‌کنند.
 معایب
   جذب نور و کوچک نشان دادن فضا
به‌دلیل بافت غنی و جذب نور بیشتر، کاغذ دیواری، به‌خصوص اگر طرح‌های شلوغ داشته باشد می‌تواند فضاهای کوچک را کوچک‌تر از آنچه هستند نشان دهد. البته این مشکل با یک انتخاب درست حل می‌شود.
   انتشار گازهای سمی
با انتخاب کاغذ دیواری‌های پی‌وی‌سی، احتمال بروز مشکلی مطرح می‌شود که بسیاری را به تردید می‌اندازد. این مشکل، انتشار گازهای سمی است که از این ماده متصاعد می‌شود.
   مشکلات انقضا و واکنش شیمیایی چسب
بیشتر کاغذ دیواری‌ها با چسب چسبانده می‌شوند و چسب کاغذ، با رطوبت و اکسیژن واکنش شیمیایی می‌دهد و تولید انواع قارچ و کپک می‌کند.

طبقه‌های تزئینی

طاقچه بخشی جدانشدنی از خاطره خانه‌های ایرانی است؛ فرو رفتگی درون دیوار با گچبری‌های تزئینی که روی لبه افقی بخش پایینی آن معمولا پارچه‌ای ترمه به‌صورت مثلثی پهن می‌شد و یک جلد قرآن مجید و یک یا چند عکس قاب‌گرفته سیاه و سفید و گاهی آینه و شمعدان زینت‌بخش آن بود. این بخش قدیمی معماری خانه‌های ایرانی که هم جنبه تزئینی و هم جنبه کاربردی داشت، امروزه با شکلی جدید به‌صورت قفسه‌ها و طبقه‌های دیواری یک‌بار دیگر وارد خانه‌های امروزی شده است. با کمک طبقات دیواری می‌توان به‌راحتی دیوار خالی و بی‌روح موجود در فضا را به زمینه‌ای برای نمایش لوازم دکوری تبدیل کرد و به دکوراسیون فضا جلوه‌ای کامل و جذاب بخشید. اگر تمایل دارید مجموعه‌ای از عناصر و اشیای خاطره‌انگیز خود را در قالب یک مجموعه به نمایش بگذارید به جای چیدن آنها روی میز و خلق نمایی شلوغ در دکوراسیون، می‌توانید آنها را روی طبقات دیواری به نمایش بگذارید و جلوه سازمان‌یافته و مرتب دکوراسیون را حفظ کنید. برای ایجاد یک جلوه قوی با تأثیرگذاری زیاد می‌توانید از طبقات متعدد دیواری استفاده کنید و آنها را به‌صورت افقی، عمودی، پلکانی یا ترکیبی از این حالات روی دیوار نصب کنید. این طبقات معمولا از‌ MDF یا چوب با ریزه‌کاری‌ها و سبک‌های مختلف ساخته شده‌اند. طبقات کوچک‌تر برای نمایش اشیا و عناصر کوچک و سبک مناسب هستند و برای عناصر سنگین‌تر باید از طبقات بزرگ‌تر که با استحکام بیشتری بر دیوار نصب شده‌اند، استفاده کرد. هر جایی که به فضای ذخیره‌سازی کاربردی یا ویترینی برای نمایش عناصر دوست‌داشتنی نیاز داشته باشید، می‌توانید از قفسه‌های دیواری استفاده کنید.

قاب عکس
قبل از انتخاب قاب‌ها و اجرای یک چیدمان اصولی، باید تصمیم بگیرید که می‌خواهید دیوار شما چه سبکی داشته باشد. اگر از پیش سبک و سلیقه خود را کاملا می‌شناسید کار شما ساده‌تر خواهد بود، در غیر این صورت نمونه‌هایی از سبک‌های مختلف را بررسی و آن را که بیشتر به سلیقه شما نزدیک است انتخاب کنید.
بزرگ‌ترین و خالی‌ترین دیوار خانه را انتخاب کنید. به نوری که روی دیوار می‌تابد توجه داشته باشید. این نور بر نوع جلوه قاب‌های شما بسیار مؤثر خواهد بود.

در اجرای گالری روی دیوارهای مختلف افراط نکنید. پوشاندن دیوارهای مختلف با قاب‌های متنوع، هم چشم را خسته می‌کند و هم باعث می‌شود گالری شما خاص به‌نظر نرسد.

اگر خانه بزرگی دارید می‌توانید در هر اتاق یک دیوار شاخص ایجاد کنید؛ دیواری که با وسایل مختلف ازجمله قاب عکس آن را تزئین
کرده باشید.