ایران، موضوع بحث سیاسیون داووس

با انصراف محمدجواد ظریف از شرکت در مجمع جهانی اقتصاد، حاضران در نشست امسال داووس از شنیدن صدای ایران بی‌نصیب ماندند، اما ایران برای بسیاری از شرکت‌کنندگان، همچنان موضوعی داغ بود.
نشست 4روزه مجمع جهانی اقتصاد دیروز در دهکده کوچک داووس در شمال سوئیس به پایان رسید. وزیر خارجه ایران جزو معدود دیپلمات‌های سرشناسی است که هرسال در این نشست شرکت می‌کرد اما عدم‌حضور او و همراهانش در سالن‌ها و راهروهای محل برگزاری نشست باعث نشد تا دیگر چهر‌ه‌های سیاسی درباره ایران سخن نگویند.
صدراعظم آلمان که جزو یکی از سخنرانان اصلی نشست امسال بود، در خلال سخنانش تأکید کرد که خواستار حفظ توافق هسته‌ای با ایران است. آنگلا مرکل هشدار داد که حتی اگر برجام را یه توافق «ناقص» بدانیم، بودن آن بهتر از نبودن آن است. «توافق ناقص» و «توافق بد» توصیف‌هایی است که دائما از سوی هیات دولت آمریکا در مورد برجام مطرح شده است. فارغ از ماجرای برجام و توافق هسته‌ای با ایران، تنش بی‌سابقه منطقه‌ای در خاورمیانه نیز مورد بحث چهره‌های سیاسی در مجمع جهانی اقتصاد قرار گرفت. رئیس‌جمهور عراق در حاشیه نشست روز چهارشنبه به خبرنگاران گفت که در دیدارش با دونالد ترامپ، به‌طور شفاف در مورد اختلاف میان واشنگتن و تهران گفت‌وگو کرده است. طبق گزارش خبرگزاری رویترز، برهم صالح گفت: «به صراحت در مورد ضرورت خویشتن‌داری در بحران تازه میان ایران و آمریکا گفت‌وگو کردیم. اکنون دیگر زمان به راه انداختن یک جنگ دیگر در منطقه نیست.»
وزیر خارجه عربستان نیز اعلام کرد که کشورش آماده گفت‌وگو با ایران است. فیصل بن فرحان السعودی به رویترز گفت که کشورهای بسیاری برای میانجیگری بین تهران و ریاض پیشقدم شده‌اند. وزیر اقتصاد عربستان نیز تأکید کرد که ریاض خواستار گفت‌وگو با ایران است. محمد الجعدان که کشورش در سال‌جاری میلادی میزبان نشست گروه20 خواهد بود گفت: «اگر به تاریخ نگاه کنید، می‌بینید که ما در این منطقه بدترین بحران‌های ژئوپلتیک را پشت سر گذاشته‌ایم، بحران‌هایی که جنگ هم بخشی از آنها بوده است.» الجعدان تاکید کرد که اکنون اولویت عربستان تمرکز بر اقتصاد و اصلاحات اقتصادی است. او گفت: «در نهایت اعتقاد ما بر این است که اختلافات موجود تنها از طریق گفت‌وگو حل خواهد شد.» عربستان ایران را به‌دست داشتن در حمله به تاسیسات نفتی خود متهم کرده است؛ اتهامی که البته سعودی‌ها نتوانسته‌اند مدرکی برای آن ارائه کنند. عادل الجبیر، وزیرخارجه پیشین عربستان با تکرار این ادعا در نشست داووس، ایران را مسئول تنش میان دوطرف معرفی کرد و گفت: «از سمت ما نمی‌توان کاری برای تنش‌زدایی انجام داد، چراکه ما تنشی ایجاد نکرده‌ایم.» جبیر که به مواضع ضدایرانی‌اش معروف است گفت که عربستان از ایران می‌خواهد از «سرزمین‌های اعراب» خارج شود.
محمدجواد ظریف، روز پنجشنبه بار دیگر اعلام کرد که ایران آماده گفت‌وگو با کشورهای عرب منطقه است. ظریف در پستی توییتری که به زبان عربی نوشته شده آورده است: «آمادگی خود را برای شرکت در هر سازوکاری که به نفع منطقه باشد اعلام می‌کنیم.» به‌نظر می‌‌رسد این موضع‌گیری ظریف در واکنش به سخنانی باشد که از سوی مقام‌های عربستانی در نشست داووس مطرح شده است.
دونالد ترامپ نیز در حاشیه نشست داووس زمانی‌که خبرنگاران از او در مورد شمار سربازان آسیب‌دیده در حمله موشکی ایران به پایگاه هوایی عین‌الاسد در عراق پرسیدند گفت: «شنیدم که تعدادی از آنها دچار سردرد و این‌جور چیزها شده‌اند؛ چیزی نیست.» سخنان ترامپ در حالی مطرح می‌شود که مقام‌ هیات وزارت دفاع آمریکا تأیید کرده‌اند در 2مرحله نیروهای مستقر در عین‌الاسد را برای بررسی آسیب‌های احتمالی مغزی به بیمارستان نظامی آمریکا در آلمان اعزام کرده‌اند.
موضوع ایران برای نخست‌وزیر پاکستان نیز موضوع مهمی بود. عمران خان در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی سی‌ان‌بی‌سی آمریکا هشدار داد که هرجنگی با ایران، به یک «فاجعه» برای کشورهای منطقه تبدیل خواهد شد. پاکستان طی یک سال گذشته برای میانجیگری میان ایران و عربستان و حتی ایران و آمریکا تلاش بسیار کرده است.