هنر نمایی در زمین و آسمان

بهنام سلطانی

پیست اسکیت بوستان مهرگان در یکی از شمالی‌ترین مناطق تهران خلوت‌تر از همیشه است. محوطه پیست بعد از بارش برف سنگین سفیدپوش شده و خبری از هیاهوی اسکیت‌بازها نیست. ملی‌پوشان تیم ملی اسکیت‌برد دختران اما طبق قرار قبلی خودشان را به پیست رسانده‌اند و برای صحبت کردن درباره رشته‌ای که از یک دهه قبل وارد ایران شده اما برای دختران ایرانی یک رشته ورزشی نوظهور است اشتیاق فراوانی دارند؛ دخترانی که فعالیت ورزشی‌شان به تمرین در پیست پارک‌های تهران محدود می‌شد اما 2سالی می‌شود که مجال خودنمایی در مسابقات داخلی را پیدا کرده‌اند و حالا سودای حضور در مسابقات بین‌المللی و رقابت با غول‌های اسکیت‌برد جهان را دارند. آنها بر این باورند که اسکیت‌برد یکی از ناشناخته‌‌ترین رشته‌های ورزشی است و می‌خواهند از فرصت حضور در مسابقات داخلی و خارجی برای معرفی آن به دختران ایران استفاده کنند.

وقتی اسکیت‌برد هدف می‌شود 
اسکیت‌برد تا 2سال قبل صرفا به‌عنوان یک رشته ورزشی شناخته می‌شد و مسابقات داخلی آن در رده مردان برگزار می‌شد اما حالا دختران ایرانی هم این مجال را پیدا کرده‌اند که در رقابت با رقبای داخلی و خارجی خودشان را محک بزنند. نخستین مسابقه‌ای که در بخش زنان و زیرنظر فدراسیون اسکیت برگزار شد به 2 سال قبل بر‌می‌گردد و مسابقات کشوری اسکیت‌برد برای دخترانی که سال‌ها در حسرت رقابت به‌سر می‌بردند به شروع یک ماجرای تازه بدل شد. آنیتا امیر‌نیا، دختر 17ساله‌ای که هم‌اکنون عضو تیم ملی اسکیت دختران ایران است در همین مسابقات مقام سوم را کسب کرد و سال قبل هم بین 12 اسکیت بازی که در مسابقات انتخابی تیم ملی شرکت کرده بودند، اول شد. ماجرای علاقه‌مند شدنش به اسکیت‌برد به روزهایی بر‌می‌گردد که کلیپ‌هایی کوتاه از نمایش غول‌های این رشته ورزشی را از تلویزیون تماشا می‌کرد؛«نخستین بار مسابقات اسکیت‌برد را از شبکه نسیم تماشا کردم. چند روز بعد عیدی‌هایی که از بزرگترها گرفته بودم را روی هم گذاشتم و یک «دک» یا همان تخته اسکیت‌برد را 300هزار تومان خریدم. برای تمرین به پیست پارک آب و آتش می‌رفتم و خیلی زود اسکیت برد برایم به یک هدف بدل شد.» آنیتا امیر‌نیا یکی از 4دختر ایرانی‌ای است که احتمالا در تابستان سال آینده در مسابقات انتخابی المپیک به میدان می‌رود و این نخستین حضور دختران ملی‌پوش اسکیت در رویدادی بین‌المللی است. او حضور در کمپ آموزشی چین را به‌عنوان سکوی پرتاب به سمت مسابقات بین‌المللی می‌داند؛«سال قبل بود که فدراسیون اسکیت ما 4 نفر را به کمپ آموزشی نانجینگ چین اعزام کرد. چین یکی از کشورهای صاحب سبک در اسکیت‌برد است در این دوره آموزشی 2هفته‌ای با اصول پایه اسکیت‌برد و شیوه استفاده از وسایل داخل پیست آشنا شدیم. یادگیری تکنیک‌های اسکیت‌برد مسیر ما را تغییر داد و حالا بهتر تمرین می‌کنیم و به کسب تجربه بیشتر در مسابقات بین‌المللی فکر می‌کنیم. در چین متوجه شدیم که به لحاظ تکنیک فاصله زیادی با رقبای خارجی نداریم و تفاوت عمده در امکانات و بدنسازی است.» آنطور که آنیتا امیر‌نیا می‌گوید یک اسکیت‌بردر برای اینکه به فهرست بهترین‌های این رشته ورزشی در ایران وارد شود باید روزی 4 تا 5ساعت تمرین کند اما تعداد پیست پارک‌های ایران به‌شدت محدود است و این یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی است که مانع گسترش این رشته مهیج ورزشی در ایران می‌شود.


ورزشی مملو از استعداد
اسکیت‌برد هم مثل بیشتر رشته‌های ورزشی مملو از استعداد است اما دختران ایرانی به واسطه محدودیت در برگزاری مسابقات داخلی و درگیر نشدن با رقبای داخلی به سختی مسیر پیشرفت را طی می‌کنند.نیوشا جهانی که با 18سال سن به تیم ملی اسکیت راه پیدا کرده یکی از همین استعدادهای ناشناخته است که با تلاش و پیگیری‌های شخصی از دروازه تیم ملی عبور کرده و استعدادش را بروز داده است؛ «وقتی در ساری زندگی می‌کردیم به رشته اسکیت‌لاین علاقه داشتم و در یک بازه زمانی 3‌ماه به اندازه 4سال پیشرفت کردم اما برای ادامه زندگی به تهران آمدیم. یک روز وقتی به پارک آب و آتش رفتم جمع اسکیت‌بازها را دیدم و ناخودآگاه به این رشته علاقه‌مند شدم. بعد از مدتی در مسابقاتی که فدراسیون اسکیت برگزار می‌کرد شرکت کردم و در 4مسابقه از 6مسابقه‌ای که زیرنظر فدراسیون برگزار شد مقام اول را کسب کردم.»دختر ملی‌پوش اسکیت، این رشته را با سایر رشته‌های ورزشی متفاوت می‌داند؛ «اسکیت‌برد به شکل عجیبی تمرکز ورزشکار را بالا می‌برد و کمک می‌کند بهترین تصمیم‌ها را در زندگی بگیرد. این ورزش ذهن را به‌شدت درگیر می‌کند و به همین دلیل صرفا به ورزش و انجام حرکات محیر‌العقول فکر می‌کنید و در نتیجه افکار منفی از شما دور می‌شود. با هر حرکت جدیدی که انجام می‌دهم حالم خوب می‌شود و اعتماد به نفس بیشتری پیدا می‌کنم. خیلی از دختران ایرانی هنوز با هیجان و ویژگی‌های خاص اسکیت‌برد آشنا نشده‌اند و نمی‌دانند این ورزش چه حس خوبی به 
یک دختر می‌دهد.» 


اسکیت با 10 حرکت 
اسکیت‌برد یک ورزش کاملا وارداتی است اما اطلاعات دقیقی از چگونگی اختراع تخته اسکیت در دسترس نیست. البته شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد در فاصله سال‌های1940 تا 1948 ساخته شده و از این نوع تخته‌ها برای موج سواری روی آب استفاده می‌شده اما رفته رفته حرکات توسط اسکیت‌بردرها معرفی می‌شود و اسکیت‌برد از موج سواری در دریا به هنرنمایی در پیست پارک‌ها تغییر می‌کند. اسکیت‌برد 10حرکت اصلی دارد که با هم ترکیب می‌شوند و جایگاه ورزشکار با مجموع نمراتی که بابت هر حرکت از داوران می‌گیرد تعیین می‌شود.محدثه باقی، باتجربه‌ترین عضو تیم ملی اسکیت دختران است که از سه و سال و نیم قبل و به واسطه تماشای کلیپ‌های کوتاه در تلویزیون به این رشته علاقه‌مند شده و در نخستین مسابقه رسمی که فدراسیون اسکیت در سال1397 برای دختران برگزار کرد مقام اول را کسب کرده است. او هیجان اسکیت‌برد را دلیل اصلی جذب دختران ایرانی به این رشته ورزشی می‌داند؛«وقتی برای نخستین بار مسابقه اسکیت‌برد را تماشا کردم از سبک و سیاق این رشته خوشم آمد و به‌عنوان یک ورزش مهیج برایم جذاب بود اما در منطقه‌ای از کرج زندگی می‌کردیم که امکانات محدودی داشت. با این حال یک تخته اسکیت را 200هزار تومان از خیابان منیریه خریدم و به‌عنوان مبتدی تمریناتم را در یکی از پارک‌های کرج شروع کردم. جست‌وجوهای اینترنتی‌ام برای پیدا کردن مربی به آشنایی با تنها تیمی که به‌طور تخصصی اسکیت‌برد کار می‌کرد منجر شد. وقتی تمریناتم را با این تیم شروع کردم متوجه شدم اسکیت‌برد در ایران چه ظرفیت و پتانسیل بالایی دارد.» 


دختری با حرکت آلی 
یکی دیگر از سخت‌ترین حرکات اسکیت‌برد «آلی» نام دارد و در این حرکت، اسکیت بردر باید بلندترین پرش را داشته باشد بدون اینکه تخته اسکیت یا همان دک از پایش جدا شود. نیوشا جهانی کسی است که رکورد بلندترین آلی را به نام خودش ثبت کرده و در نخستین مسابقه رسمی که فدراسیون اسکیت برای دختران برگزار کرد اول شده است.او افزایش تعداد مسابقاتی از این دست را زمینه پیشرفت سریع دختران اسکیت‌باز در ایران می‌داند:«هر ورزشکار برای رسیدن به یک هدفی تلاش می‌کند و اگر مسابقه‌ای برگزار نشود هدفی هم در کار نخواهد بود.ما به‌طور متوسط هر‌ماه یک‌بار در یک مسابقه داخلی شرکت می‌کنیم که نسبت به سال‌های قبل بیشتر شده اما برای رسیدن به اوج آمادگی کافی نیست. در شرایط فعلی صرفا برای کسب تجربه به مسابقات انتخابی المپیک می‌رویم.در این مسابقات به مصاف حریفانی می‌رویم که در خانه‌هایشان اسکیت پارک دارند درحالی‌که تهران فقط 3 پیست پارک استاندارد دارد.»

 
ویدئویی که جهانی شد
محدثه باقی به واسطه ویدئویی که به‌طور اتفاقی از تمرین حرکت «کیک فیلیپ» از او گرفته شد، مشهورترین دختر اسکیت‌بردر ایران است اما انتشار این ویدئو را کاملا اتفاقی می‌داند؛«وقتی برای نخستین بار حرکت کیک فیلیپ را اجرا کردم از طرف هم تیمی‌ها مورد تشویق قرار گرفتم. همان موقع یک نفر که به‌طور اتفاقی در پارک آب و آتش اسکیت می‌کرد از این حرکت فیلم گرفت و آن را روی سایت پیست پارک بوستان آب و آتش در معرض دید عموم قرار داد. چند روز بعد همین ویدئو در چند سایت آمریکایی هم منتشر شد و خارجی‌ها متوجه شدند ایران هم اسکیت‌بردر دختر دارد. مدیر تیم هم بابت اجرای این حرکت یک دک اسکیت به من هدیه داد و گفت اگر می‌خواهی به یک اسکیت‌بردر حرفه‌ای بدل شوی باید یک‌سال تمرین کنی.»محدثه باقی تنها دختر ایرانی است که یکی از سخت‌ترین حرکات اسکیت‌برد به‌نام کیک فیلیپ را اجرا می‌کند و بارها مورد تحسین قرار گرفته است.او به آینده اسکیت‌برد دختران در ایران امیدوار است و با همین امید تا چند‌ماه بعد در مسابقات انتخابی المپیک به میدان می‌رود؛«اسکیت‌برد در ایران مسیر پیشرفت را با سرعت طی می‌کند. تا 3 سال قبل تعداد اسکیت‌بردرهای دختر که در مسابقه روز جهانی اسکیت‌برد شرکت می‌کردند به 10نفر هم نمی‌رسید اما حالا به بیش از 100نفر رسیده است. یکی از اهداف آینده‌ام این است که به‌عنوان مربی برای معرفی و گسترش این رشته ورزشی بین دختران ایرانی تلاش کنم. با توجه به استعدادهایی که در ایران داریم به‌نظرم تا 10سال آینده می‌توانیم در اسکیت‌برد سهمیه المپیک بگیریم و یک دختر ایرانی برای نخستین بار در المپیک اسکیت کند.»


به تعدادی مسابقه نیازمندیم
اسکیت برد در مقایسه با سایر رشته‌های ورزشی هیجان‌انگیز پر هزینه نیست و شاید به همین دلیل قشر متوسط جامعه هم به این رشته ورزشی روی خوش نشان می‌دهند.صنم نوید‌پور، یکی دیگر از بازیکنان تیم ملی اسکیت دختران هم تا 2 سال قبل رؤیاهایش را در رشته پارکور دنبال می‌کرد اما به‌طور کاملا اتفاقی مجذوب هیجان اسکیت برد شده و با 19سال سن قرار است به‌عنوان یک دختر ایرانی برای نخستین‌بار در یک مسابقه بین‌المللی به میدان برود. او هم خودش را یکی از مبلغان اسکیت برد معرفی می‌کند و می‌گوید:«یک روز وقتی به فروشگاه پارک آب و آتش رفتم از تخفیف ویژه استفاده کردم و دک خریدم. آن روزها پارکور کار می‌کردم اما رفته رفته چنان علاقه‌ای به اسکیت پیدا کردم که عطای پارکور را به لقایش بخشیدم. اسکیت برد یک رشته ورزشی بدون چارچوب و آزاد است و ورزشکار با آن احساس رهایی می‌کند. شاید به همین دلیل است که هر روز تعداد دخترانی که به سمت اسکیت‌برد می‌آیند بیشتر می‌شود. قیمت دک یا همان تخته اسکیت یک میلیون تومان، کفش اسکیت 700هزار تومان و کلاه ایمنی 300هزار تومان است و با هزینه 2 میلیون تومانی می‌توان فعالیت در این رشته ورزشی را شروع کرد اما باید محدودیت‌ها را هم درنظر گرفت.در کلانشهری مثل تهران فقط 2فروشگاه فروش لوازم اسکیت داریم که یکی از آنها آنلاین است و دیگری در بوستان آب و آتش. از طرفی اسکیت پارک‌های زیادی نداریم چون همه لوازم اسکیت پارک‌ها وارداتی است و به واسطه بالا رفتن نرخ ارز، واردات این لوازم به ایران تا حد زیادی مختل شده و مقرون به صرفه نیست.» صنم نوید‌پور هم مثل همه دختران اسکیت ایران به آینده امیدوار است و معتقد است محدودیت‌ها مانع پیشرفت دختران ایرانی نخواهد شد؛«اسکیت برد با مصدومیت‌های گاه و بی‌گاه عجین است و خیلی از خانواده‌ها از اینکه دختران‌شان به سمت این رشته ورزشی بروند هراس دارند. درست است که دخترها به لحاظ فیزیکی آسیب‌پذیر‌تر به‌نظر می‌رسند اما این دلیل نمی‌شود که به موفقیت و آینده‌ای بهتر در این رشته فکر نکنند.»شیوه کسب امتیاز در اسکیت‌برد چیزی شبیه ژیمناستیک و رشته‌هایی که شامل چند حرکت مختلف می‌شوند، است.درهر مسابقه 2 راند 40ثانیه‌ای به هر اسکیت بردر اختصاص داده می‌شود تا در همین 2راند به داخل پیست برود و حرکات پر امتیاز بزند. نحوه امتیازدهی هم اینگونه است که داوران مسابقه بهترین را درنظر می‌گیرند و مجموع امتیازهایی که اسکیت‌بردر در بهترین راند کسب کرده، جایگاهش را مشخص می‌کند. دختر ملی‌پوش اسکیت، محدود بودن تعداد مسابقات داخلی را یکی دیگر از مشکلات اسکیت دختران درایران می‌داند؛«در همه کشورهای دنیا هر سال مسابقات بزرگ با جوایز چشمگیر برگزار می‌کنند تا حس رقابت در ورزشکاران از بین نرود. البته برخی از این کشورها سابقه 55ساله در اسکیت دارند و ما در ابتدای راه قرار داریم.»


کشف استعدادها در پایگاه‌های قهرمانی 
تعداد دخترانی که به سمت رشته‌های مهیج ورزشی مثل اسکیت برد سوق پیدا می‌کنند در حال افزایش است اما امکانات این رشته ورزشی تناسبی با تعداد علاقه‌مندان ندارد. در تهران که به‌عنوان قلب تپنده اسکیت برد ایران شناخته می‌شود، فقط 3 پیست پارک استاندارد در بوستان‌های مهرگان، آب و آتش و جوانمردان وجود دارد و به‌نظر می‌رسد اسکیت بردرها به لحاظ امکانات سخت‌افزاری در تنگنا قرار دارند. حمیدرضا ریاحی، مسئول کمیته اسکیت برد فدراسیون اسکی، ایجاد امکانات و راه‌اندازی پایگاه‌های استعدادیابی را یکی از برنامه‌های این فدراسیون برای گسترش اسکیت برد و کشف استعدادها در شهرهای مختلف ایران می‌داند و می‌گوید: «در برخی از شهرها شرایط فراهم کردن امکانات سخت‌افزاری وجود ندارد و به همین دلیل پایگاه‌های قهرمانی اسکیت‌برد را در استان‌هایی مثل تهران، خوزستان، خراسان رضوی و مازندران که این امکان را دارند تشکیل داده‌ایم. مربیان مجرب در این پایگاه‌ها به علاقه‌مندان آموزش رایگان می‌دهند و استعدادهای برتر به کمپ‌های داخلی و خارجی اعزام خواهند شد. علاوه بر این شماره تماس باشگاه‌هایی که زیرنظر فدراسیون اسکیت فعالیت می‌کنند در سایت فدراسیون موجود است و کسانی که به این مراکز و باشگاه‌ها مراجعه می‌کنند باید از حداقل امکانات مثل تخته اسکیت و کلاه ایمنی برخوردار باشند». ریاحی معتقد است، مشکلات مالی مانع برگزاری مسابقات پرتعداد داخلی و اعزام دختران اسکی به مسابقات بین‌المللی شده؛ «از یک سو با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می‌کنیم و از سوی دیگر نداشتن مناسبات سیاسی با برخی کشورها مثل آمریکا مانع اعزام ورزشکاران به مسابقات مهم بین‌المللی شده اما درصورت صلاحدید شورای برون‌مرزی وزارت ورزش، برای اعزام آنها به مسابقاتی که در کشورهای آسیایی مثل چین و ژاپن برگزار می‌شود مشکلی وجود ندارد». اسکیت برد جزو ورزش‌های المپیکی است و در بازی‌های آسیایی هم چندین مدال به این رشته ورزشی اختصاص داده شده. آنطور که رئیس کمیته اسکیت برد فدراسیون اسکیت می‌گوید المپیکی شدن این رشته ورزشی، نگاه بلندمدت مسئولان ورزش را می‌طلبد و دعوت از مربیان مجرب خارجی و اعزام ورزشکاران نخبه به کمپ‌های خارجی راهگشا خواهد بود».





اسکیت 16 شاخه مختلف دارد و اسکیت برد یکی از آنهاست
لوازم اسکیت برد را می‌توانید از فروشگاه پیست پارک آب و آتش یا سامانه های خرید و فروش کالا تهیه کنید 
تهران فقط 3 پیست پارک استاندارد در بوستان‌های مهرگان آب و آتش و جوانمردان دارد
برای حضور در کلاس‌های آموزشی رایگان اسکیت برد به سایت فدراسیون اسکیت مراجعه کنید
13 سال قبل، اولین مسابقه اسکیت برد با نظارت فدراسیون اسکیت در ایران برگزار شد
هر اسکیت‌بردر، 2 راند 40 ثانیه‌ای برای انجام حرکات نمایشی فرصت دارد 
تیم ملی اسکیت دختران ایران برای نخستین بار در اردیبهشت ماه سال آینده به یک مسابقه بین المللی اعزام می‌شود 




نیوشا جهانی،  دختر ملی‌پوش اسکیت یکی از کسانی است که با 18سال سن برای معرفی اسکیت برد به دختران ایرانی تلاش می‌کند و آنطور که می‌گوید با تهیه پاور پوینت و نشان دادن فیلم‌های کوتاه به همکلاسی‌ها و اطرافیانش تا به حال چندین نفر را به این رشته ورزشی علاقه‌مند کرده است.