خطر حصر خانگی

رسول بهروش| فوتبال ایران در یک بزنگاه تاریخی شگفت‌انگیز قرار گرفته است؛ روزگاری غریب و پر از مجهول که ممکن است پایان ناخوشایندی داشته باشد. برانکو ایوانکوویچ 3‌ماه قبل از ترک ایران در مصاحبه‌ای مهم پیش‌بینی کرد: «فوتبال ایران به‌زودی آماتور خواهد شد» و حالا به‌نظر می‌رسد گام به گام در حال نزدیک شدن به همین مرحله هستیم. خیلی کوتاه و گذرا، فقط چند گرفتاری اصلی حال حاضر فوتبال ایران را بخوانید تا بدانید در مورد چه چیزی حرف می‌زنیم؛ شاید از یک بومی‌گرایی ناگزیر، یک حصر خانگی غم‌انگیز.
  فدراسیون بدون رئیس
هم‌اکنون فدراسیون فوتبال ایران بدون رئیس اداره می‌شود. سرپرست موقت فدراسیون حیدر بهاروند است که چندان به رسمیت شناحته نمی‌شود؛ همچون سرپرست پست دبیرکلی که ابراهیم شکوری است و بیشتر نوعی «شوخی» محسوب می‌شود. مهدی تاج استعفا داده و رفته؛ کسی نمی‌داند واقعا قلبش درد می‌کرد یا درد از ناحیه قرارداد ویلموتس و سایر مسائل بود! حتی ممکن است استعفای او شبیه کناره‌گیری چندی قبل محمدرضا ساکت باشد؛ مردی که ظاهرا رفته، اما در واقع هنوز بر همه‌‌چیز نظارت دارد. او رئیس غیررسمی این فوتبال است، مردی که اخیرا بار دیگر شائبه لیسانس نداشتنش مطرح شد! آدم‌های کهنه و امتحان پس‌داده با افکار پوسیده هنوز هستند و شاید آنقدر به این چسبندگی ادامه بدهند که نهایتا چیزی از فوتبال باقی نماند.
  تیم ملی در خطر تعطیلی سه ساله
هم‌اکنون فدراسیونی که رئیس ندارد باید برای تیم ملی ایران سرمربی انتخاب کند. زمانی که رئیس داشتیم، اوج هنردوستان انتخاب مارک ویلموتس با آن قرارداد افسانه‌ای بود. در آن زمان فدراسیون ابتدا با هروه رنار فرانسوی به توافق رسید، اما به بهانه یک عجله یک‌ماهه بیخودی، آن توافق را به هم زد و با ویلموتس قرارداد بست. نه به آن تعجیل نابخردانه، نه به این غفلت طولانی فعلی؛ غفلتی که گزینه‌ای مطلوب مثل برانکو ایوانکوویچ را هم از کف تیم ملی ربود. ظاهرا دوستان تصور می‌کردند برانکو توی جیب‌‎شان است و هر وقت اراده کنند با کله به ایران می‌آید، اما اینطور نشد و حالا می‌گویند او با فدراسیون فوتبال عمان برای هدایت تیم ملی این کشور به توافق رسیده است. هم‌اکنون تیم ملی سرمربی ندارد و این در حالی است که ما در آستانه حذف از مرحله پیش‌مقدماتی جام‌جهانی هستیم؛ اتفاقی که اگر رخ بدهد، فوتبال ملی ایران را تا 3سال تعطیل خواهد کرد. این یک وضعیت فاجعه‌بار است که می‌تواند دوران طلایی خیلی از ستاره‌های جوان و مهم تیم ملی مثل بیرانوند، جهانبخش، طارمی، آزمون و... را بسوزاند. آیا شما عزمی جزم برای جلوگیری از این فاجعه می‌بینید؟
  المپیک؛ سال‌های بی‌پایان حسرت
اگر تعطیلی احتمالی تیم ملی بزرگسالان یک فاجعه جدید و بی‌سابقه باشد، تعطیلی تیم امید کاملا قابل انتظار و تکراری است؛ تیمی که هر از گاهی برای شکستن طلسم صعود به المپیک تشکیل می‌شد، اما هر بار با ناکامی مجدد، رنگ خاموشی به‌خود می‌گرفت. داستان این تیم البته دیروز تمام شد.شاید برای همیشه.با حذف رشته فوتبال از المپیک،  دیگر لازم نیست مدیران فوتبال مملکت به این سوال پاسخ بدهند که حسرت صعود کی تمام می‌شود.
  کوچ مربیان خارجی
دیگر نیازی به گفتن نیست که یکی از بزرگ‌ترین مشکلات ماه‌های اخیر فوتبال ایران، موج جدایی مربیان خارجی است؛ از کی‌روش و برانکو تا ویلموتس و سرمربیان پرسپولیس و استقلال که همین تازگی برای همیشه کشورمان را ترک کردند. مشکلات ناشی از بی‌پولی، بدعهدی و تحریم، بخشی از ریشه این جدایی‌هاست؛ هرچند مسائل دیگری هم وجود دارد. مطلقا معتقد نیستیم همه مربیان خارجی خوب و کاربلد هستند، اما بین آنها کسانی هم پیدا می‌شوند که به بهبود کیفیت فوتبال کشور کمک کنند؛ کسانی که بدون آنها چیزی کم خواهیم داشت.
  شکایات در راه
فوتبال ایران همیشه با معضلات مربوط به شکایت طلبکاران خارجی دست به گریبان بوده و این مسئله مخصوصا در حوزه باشگاهی خودش را با کسر امتیاز و محرومیت‌های نقل‌وانتقالاتی نشان داده است. الان با توجه به افزایش نرخ ارز، دشواری در جابه‌جایی پول و نیز کاهش مستمر منابع مالی، خطر این شکایات و مجازات‌های ناشی از آن بیشتر هم شده است. حالا حتی خود فدراسیون هم به‌خاطر شکایت مارک ویلموتس تحت فشار است و اگر ادعای همسر مربی بلژیکی در مورد غرامت چند میلیون یورویی درست باشد، با یک دردسر اساسی مواجه خواهیم شد.
  زنان؛ آتش زیر خاکستر
آخرین خبر، مهم‌ترین خبر است؛ اینکه جیانی اینفانتینو رسما اعلام کرده به‌زودی برای مطمئن شدن از حضور آزادانه زنان تماشاگر در مسابقات لیگ، بار دیگر به ایران سفر خواهد کرد. می‌دانیم و می‌دانید که یکی، دو حضور قبلی زنان در فینال لیگ قهرمانان آسیا و بازی ایران و کامبوج هم تحت شرایطی محدود و خاص انجام شد و کلی گیر و گرفتاری داشت. این فرق می‌کند با آنکه رئیس فیفا -احتمالا بدون برنامه مفصل قبلی- برای تماشای یک مسابقه لیگی معمولی به تهران بیاید و بعد شاهد حضور آزادانه زنان روی سکوها باشد. فدراسیون فوتبال ایران تا‌کنون با ترفند اجرای تدریجی آزادسازی حضور زنان، از فیفا زمان خریده بود، اما حالا ممکن است واکنش فدراسیون جهانی به ادامه این ممنوعیت، بسیار شدیدتر از تصور ما باشد. قطعا تا پیش از پایان سال‌جاری خورشیدی، اتفاق مهمی در این زمینه رخ خواهد داد؛ اتفاقی که شاید به تنگ‌تر شدن حصر فوتبال ایران منجر شود.