چرا از اپلیکیشن‌های ایرانی کمتر استقبال می‌شود؟
همیشه یک پله پایین‌تریم
یک کارشناس آی‌تی: اگر تعدادی از اپلیکیشن‌های داخلی، کاربران زیادی دارند، تنها دلیلش این است که گزینه خارجی، قابل دسترس نیست
ایران چراغی_خبرنگار
در ایران به‌دلیل محدودیت‌ها و تحریم‌ها نمی‌توان از بعضی اپلیکیشن‌های بین‌المللی مثل نتفلیکس، اوبر، آمازون، اپ استور، علی بابا و... که مردم در سراسر دنیا به آنها دسترسی دارند، استفاده کرد.
بعضی اپلیکیشن‌ها در ایران فیلتر شده‌اند و بعضی دیگر به‌دلیل ناآشنایی با زبان انگلیسی، چندان طرفدار ندارند. اما بعضی دیگر مثل اینستاگرام در ایران بی‌رقیب هستند. در سال 2018 ایران در رتبه هفتم دنیا از نظر تعداد کاربران اینستاگرام ایستاد. یا اینکه هنوز هم اپلیکیشن تلگرام در ایران بیشترین کاربر را دارد و با وجود فیلتر این شبکه اجتماعی از اردیبهشت 97تا امروز تعداد کاربران آن به حدود 50میلیون نفر رسیده است. زمانی که تلگرام در ایران فیلتر شد، میانگین بازدید روزانه کانال‌های ایرانی 2.5میلیارد مرتبه بود؛ رکوردی استثنایی که هنوز هم هیچ‌کدام از اپلیکیشن‌های ایرانی نتوانسته‌اند آن را بشکنند. با وجود آنکه تعداد کاربران بعضی از این اپ‌های ایرانی به دلایل مختلف مثل قطعی موقتی اینترنت و عدم‌دسترسی به سایت‌ها و اپلیکیشن‌های بین‌المللی، یا وجود تحریم‌ها و... روزبه‌روز بالاتر می‌رود، هنوز هم خیلی از آنها راه درازی را در جلب اعتماد عمومی در پیش دارند.
میلاد سلگی، برنامه نویس و کارشناس آی‌تی در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به اینکه اپلیکیشن‌های ایرانی به‌صورت کلی قدرت رقابت کمتری با اپلیکیشن‌های بین‌المللی دارند، می‌گوید: ما همیشه یک پله پایین‌تر هستیم. مثلاً ما چند اپلیکیشن مسیریاب ایرانی داریم اما همچنان اپلیکیشن خارجی ویز(Waze) پرطرفدارتر است. در مقایسه با اپ‌های ایرانی می‌بینیم که اپ خارجی، ترافیک را بهتر و دقیق‌تر نشان می‌دهد، به سرعت تغییر مسیر را متوجه می‌شود و... . او ادامه می‌دهد: اما دلیل اینکه ما عقب‌تر هستیم این است که دیرتر از بقیه دنیا شروع کرده‌ایم، اطلاعات کمتری داریم و هنوز در حال یادگیری ماشین هستیم. به‌نظرم به مرور زمان بهتر خواهیم شد.
این متخصص برنامه‌نویسی می‌گوید: شرکت‌های خارجی تولید اپلیکیشن و نرم‌افزار، برای هر کاری از تیم‌های تخصصی استفاده می‌کنند و برای ارائه هر جزئیاتی، یک تیم دارند. اینکه کاربرها چه چیزی دوست دارند، فلان دکمه را کجا بگذارند، هر صفحه چه شکلی باشد و چه طراحی داشته باشد، از موضوعاتی است که روی آن خیلی خوب کار می‌کنند. در ایران اینچنین تخصصی به‌کار نگاه نمی‌شود. در موضوع UI(رابط کاربری) و UX(تجربه کاربر) هنوز عقب هستیم. سلگی ادامه می‌دهد: علاوه بر کاربرپسندی که در خیلی از مواقع مانع ایجاد علاقه در مردم برای استفاده از اپلیکیشن‌های ایرانی می‌شود، موضوع امنیت و حریم خصوصی نیز برای کاربران ایرانی در استفاده از اپلیکیشن‌های ایرانی مطرح است. از اینکه اطلاعاتشان را در اختیار خیلی از این اپلیکیشن‌ها قرار دهند، واهمه دارند. اگر تعدادی از اپلیکیشن‌های داخلی، کاربر بالایی دارند، تنها دلیلش این است که گزینه دیگری وجود ندارد و مردم مجبورند از همان اپ ایرانی استفاده کنند. مثلا اگر می‌توانستند از یک اپلیکیشن خارجی برای انتقال پول استفاده کنند، به احتمال زیاد آن را ترجیح می‌دادند.
این کارشناس آی‌تی می‌گوید: اما به هر حال و با وجود همه این موانع، همچنان راه‌اندازی اپلیکیشن، کسب وکار خوبی به شمار می‌آید و در دانشگاه‌ها و محیط‌های تجاری تب ساخت اپلیکیشن بالاست. نمی‌توان گفت همه در آن موفق می‌شوند، چرا که عوامل زیادی در موفقیت یک اپلیکیشن دخیل است، اما می‌توان با به‌کارگیری یک تیم قدرتمند، سرمایه خوب، مدیریت نحوه هزینه‌کرد آن سرمایه و یک استراتژی مشخص، به موفقیت دست یافت. ارتقایUX (تجربه کاربر) حتماً موضوع مهمی است.
او با بیان اینکه ایجاد مزیت بومی نکته بسیار مهمی است، ادامه می‌دهد: یعنی مثلاً سازندگان یک اپ بگویند من چیزی ارائه می‌کنم که اپ مشابه خارجی ندارد. مثلاً در اپلیکیشن مسیریابی بلد، پلاک خانه‌ها را اضافه کرده‌اند. یکی دیگر می‌گوید من آدرس دقیق پمپ بنزین‌ها را دارم. پیام‌رسان بله برای آنکه مزیت رقابتی ایجاد کند، علاوه بر اینکه یک شبکه اجتماعی است، انجام امور مالی و کارت به کارت بدون داشتن شماره کارت مقصد را به خدمات خود اضافه کرده است. در اینجا اینها به‌عنوان مزیت بومی اپ‌های ایرانی شناخته می‌شوند که می‌تواند باعث برتری آنها در بازار رقابت باشد. سلگی با اشاره به اینکه فیلتر کردن یا قطع دسترسی به اینترنت بین‌المللی راهکار اشتباهی برای هدایت مردم به سمت اپلیکیشن‌های داخلی است، می‌افزاید: در موضوع فیلتر تلگرام دیدیم که این راهکار جواب نداد. شاید در کوتاه‌مدت باعث بهبود وضعیت اپ‌های ایرانی شود، اما در دراز مدت به ضرر آنهاست. رقیب را نمی‌توان به این شکل حذف کرد. و حتی در صورت حذف آن هم، وقتی رقیبی در کار نباشد، پیشرفت متوقف می‌شود. او درباره اینکه چطور می‌توان به این استارتاپ‌های نوپا در ایران کمک کرد، می‌گوید: قطعاً باید به دانشجوها و افرادی که در این حوزه کار می‌کنند، بها داده شود. ارائه خدمات مشاوره‌ای، سرمایه و ایجاد محیطی برای جمع‌آوری تیم و انجام آزمون و خطا بسیار مهم است و می‌تواند به پیشرفت اپلیکیشن‌ها کمک کند. در این حوزه بوروکراسی زیادی وجود دارد و برای آنکه یک اپلیکیشن راه‌اندازی شود، در دانشگاه‌ها شرایط و موانع عجیب و دست و پاگیری وجود دارد. حذف این موانع می‌تواند باعث گسترش این صنعت در ایران شود.
