دفاع بانک مرکزی از همکاری با FATF

 با نزدیک‌شدن به زمان تصمیم‌گیری کارگروه ویژه اقدام مالی موسوم به FATF درباره پرونده ایران، سکاندار بانک مرکزی ادعاهای مطرح شده از سوی منتقدان اجرای استانداردها و توصیه‌های این نهاد بین‌المللی را رد کرد. عبدالناصر همتی، با رد ادعاهای مطرح شده از سوی مخالفان FATF مبنی بر اینکه با اجرای این استانداردها آمریکایی‌ها می‌توانند ایران را هدفمندتر تحریم کنند، افزود: در مبادلات بانکی بین‌المللی برخی استاندارد‌هایی وجود دارد که این استاندارد‌ها توسط FATF تعیین می‌شود و حضور ما در FATF هیچ مانعی را ایجاد نکرده و بلکه مبادلات بانکی، شفاف‌تر و روان‌تر انجام می‌شود.
این اظهارنظر مرد شماره یک سیستم بانکی کشور در حالی مطرح می‌شود که سعید جلیلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و از جدی‌ترین مخالفان پیوستن ایران به کارگروه ویژه اقدام مالی در تازه‌ترین اظهارنظر خود مدافعان همکاری ایران با این نهاد بین‌المللی و ضرورت تصویب لوایح 
را به تحریم‌هراسی متهم و ادعا کرده است: مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا می‌گوید لوایح FATF و CFT باید بدون تاخیر تصویب شود و کسانی در داخل همان خواسته را پژواک می‌دهند. از سوی دیگر مخالفان همکاری ایران با FATF، اظهارنظرهای مطرح شده مبنی بر اینکه در صورت قرار گرفتن ایران در لیست سیاه مالی جهان حتی بانک‌های کشورهای دارای روابط راهبردی ایران نظیر روسیه و چین هم حاضر به همکاری با بانک‌های ایران نخواهند شد، را یک دروغ می‌خوانند. به گزارش ایرنا، دیروز رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه پذیرش FATF به صلاح سیستم بانکی کشور است، به صراحت اعلام کرد: چین و روسیه به ما اطلاع داده‌اند که وارد شدن ایران به لیست سیاه FATF تاثیر منفی بر مبادلات بانکی کشورمان با آنها خواهد داشت.

تضمین در برابر تضمین
چالش جدی بین مدافعان و مخالفان FATF در کشور به شرایط حساسی رسیده و گذشته از بلاتکلیفی سرنوشت پذیرش 2کنوانسیون مبارزه با جرایم سازمان‌یافته فراملی موسوم به پالرمو و مقابله با تامین مالی تروریسم (cft) آینده اقتصادی و به ویژه روابط بانکی ایران با شبکه بانکی دیگر کشورها را در هاله جدی ابهام قرار داده است. منتقدان در مخالفت خود با لوایح دوگانه باقی‌مانده پیشنهاد شده از سوی دولت این پرسش را مطرح می‌کنند که چه تضمینی وجود دارد که با پذیرش FATF وضعیت اقتصادی و گردش مالی کشور بدتر نشود، رئیس کل بانک مرکزی سوال مخالفان را با سوال جواب می‌دهد و از آنها می‌پرسد چه تضمینی وجود دارد که با رفتن ایران به لیست سیاه FATF وضعیت مردم بدتر نشود؟»
همتی با تاکید بر اینکه ما مسئله‌ای نداریم که از آن نگرانی داشته باشیم و خودمان بیشتر از آنها مقررات پولشویی را دنبال می‌کنیم، افزود: من به صلاح سیستم بانکی کشور می‌دانم که عضو FATF شویم تا از قرار گرفتن در لیست سیاه آن جلوگیری کنیم. رئیس کل بانک مرکزی درباره توصیه روسیه و چین برای لزوم پذیرش FATF توسط ایران، گفت: همه بانک‌های کشور‌هایی که عضو FATF هستند الزاماتی دارند که این الزامات را باید رعایت کنند. وی اضافه کرد: طبیعی است که در صورت رعایت الزامات FATF توسط چین، روسیه و سایر کشور‌های عضو FATF، در همکاری با آنها دچار مشکل شویم. همتی اظهار داشت: چین و روسیه به ما اطلاع داده‌اند که وارد شدن ایران به لیست سیاه FATF، تاثیر منفی بر مبادلات بانکی کشورمان با آنها خواهد داشت.

پشت دیوار مصلحت نظام
بررسی لوایح دوقلوی پیشنهادی دولت برای بدترنشدن روابط بانکی کشور با دیگر کشورها همچنان در دستور کار مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار دارد و بازوی مشورتی و کمیته مشترک این نهاد همچنان از اظهارنظر صریح و روشن خودداری می‌کند، وضعیت به گونه‌ای بغرنج شده که برخی اعضای این نهاد از رد یکی از لوایح یعنی پالرمو خبر می‌دهد و برخی نظیر محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و از طیف مخالفان نظریه دولت، ادعا می‌کند که همچنان رسیدگی به این لوایح در دستور کار قرار دارد. 

نگرانی بخش خصوصی
در شرایطی که مجمع تشخیص مصلحت نظام تصمیم‌گیری درباره 2لایحه باقی‌مانده برای گره‌گشایی در ارتباط با پرونده ایران در FATF را به آینده‌ نامعلوم موکول کرده‌ 3فعال اقتصادی به خطرات احتمالی قرار گرفتن ایران از سوی گروه ویژه اقدام مالی دنیا موسوم به FATF هشدار داده‌اند . آنها می‌گویند تصویب نشدن 2لایحه مرتبط به همکاری ایران با این نهاد بین‌المللی ممکن است حتی روند ارسال و مرسولات پستی ایران با جهان را دچار مشکل سازد، این تازه‌ترین هشدار بخش خصوصی به سیاستگذاران است و در فاصله 2ماه مانده به تصمیم نهایی گروه ویژه اقدام مالی برای تعیین تکلیف پرونده ایران، همچنان مجمع تشخیص مصلحت نظام نظر نهایی خود را در ارتباط با 2لایحه پیوستن ایران به کنوانسیون‌های مبارزه با جرایم سازمان یافته و مقابله با تامین مالی تروریسم اعلام نکرده است.

ابعاد اثرگذاری 
 نایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران می‌گوید: تصویب نشدن این لوایح به قدری تاثیرگذار است که حتی در ارسال و دریافت مرسولات پستی دچار مشکل خواهیم شد و شاید پست بین‌المللی ما تعطیل شود، پس نمی‌توان گفت تصویب نشدن FATF هیچ تاثیری بر کشور ندارد. حسین سلاح‌ورزی توضیح می‌دهد: از نظر سیاسی تحت تحریم‌های آمریکا هستیم، تحریم‌های یک‌جانبه و ظالمانه که در تقابل با قطعنامه 2231 شورای امنیت است اما حالا اگر FATF و 2کنوانسیون دیگر یعنی پالرمو و CFT را تصویب نکنیم، وجهه ایران در دنیا تغییر می‌کند زیرا این قانونی است که شورای امنیت سازمان ملل تصویب کرده و اگر ما حرکتی در جهت مخالف با این مصوبه امنیتی شورای امنیت انجام دهیم به تهدید جهانی تبدیل می‌شویم و بلافاصله از سوی این شورا به انواع تخلف‌های بین‌المللی متهم خواهیم شد.

آخرین مهلت
به گفته او از خرداد 95 کارهای خوبی در زمینه مبارزه با تخلفات مالی صورت گرفت که این پیغام را به دنیا می‌فرستاد که ما هم مخالف این تخلفات بین‌المللی هستیم و اگر چندبار مهلت عضویت ما تمدید شده به‌خاطر این موارد است اما این بار آخرین مهلت است و باید تصمیم نهایی را اخذ کنیم.
سلاح‌ورزی در خصوص این استدلال مخالفان که اکنون هم بانک مرکزی تحریم است بنابراین تصویب نشدن قانون مبارزه با پولشویی تاثیری در نقل و انتقالات مالی ندارد، می‌گوید: این استدلال از اساس غلط است و کسانی که این ادعا را مطرح می‌کنند مشخص است که از روابط و تجارت خارجی ما اطلاعی ندارند اگر ما در لیست سیاه قرار بگیریم همین کانال‌های اندک باقیمانده را از دست می‌دهیم و به طور مشخص روسیه و چین ارتباط بانکی خود را با ما قطع می‌کنند.

دورزدن تحریم‌ها با فاکتورهای سیاه
علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی تهران هم تاکید می‌کند: بزرگ‌ترین شرکت خاورمیانه به اسم GTC یا شرکت بازرگانی دولتی در ایران وجود دارد که هم پول فراوان دارد و هم امکانات مناسب، اما به دلیل تحریم‌ها و از همه مهم‌تر تصویب نشدن FATF این شرکت توانایی ارتباط مستقیم و خرید از فروشندگان خارجی را ندارد. علی شریعتی می‌افزاید: با قبول نکردن FATF فساد گسترده‌تر می‌شود، به تعبیر دیگر مخالفان FATF همان ح.م، ب.ی هایی هستند که اسامی آنها را هر روز در دادگاه مفاسد اقتصادی می‌شنویم.


مکث
آلترناتیو نداریم
عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران و ترکیه می‌گوید: ما باید این حقیقت را قبول کنیم که هیچ آلترناتیوی برای سیستم فعلی مالی وجود ندارد و اگر می‌خواهیم در این جهان نقش داشته باشیم باید طبق قواعد آن حرکت کنیم. علی دیلمقانیان افزود: امروز تجارت جهانی بدون استفاده از شبکه جهانی بانکی امکان‌پذیر نیست. دیلمقانیان با اشاره به FATF و لوایح آن گفت: FATF نیز جزو همان قاعده جهانی است که به رعایت آن ملزم هستیم. اکنون ما به سبب عضو نبودن در این کنوانسیون جهانی مشکلات بسیاری داریم و به جرأت می‌توان گفت کاهش حجم تجارت خارجی ما بخش عمده‌ای از آن به سبب همین موضوع است. ما اکنون تحریم هستیم و شاید عضویت در این کنوانسیون امتیازی برای ما نداشته باشد اما حداقل همین اندک روزنه‌هایی که باقیمانده را باز نگه‌خواهد داشت، در واقع جلوی بدتر شدن وضعیت را خواهد گرفت.