شانس دوباره به CFT

محسن تولایی _ خبر‌نگار

11ماه پس از خروج لوایح FATF از دستور کار مجمع تشخیص مصلحت نظام،  اعضا خبر از بررسی مجدد آنها می‌دهند. لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم در آخرین روز آذرماه به جلسات کارشناسی کمیسیون مشترک مجمع برگشت و حتی اگر موافقت آنان را به همراه داشته باشد یک گام دیگر تا تصمیم‌گیری در صحن مجمع فاصله دارد. مشابه همین اتفاق پاییز و زمستان سال گذشته برای پالرمو افتاده بود، ولی این لایحه به صحن مجمع راه پیدا نکرد.

 بهمن‌ماه سال گذشته وقتی 3کشور آلمان،  فرانسه و انگلیس به‌طور رسمی از راه‌اندازی کانال ویژه مالی اروپا با ایران خبر دادند در بیانیه خود یک خواسته مرتبط با گروه ویژه اقدام مالی هم داشتند؛ بیانیه‌ای که تصویب لوایح مدنظر گروه ویژه اقدام مالی در مجمع تشخیص مصلحت نظام را دشوارتر و ضدیت اکثریت اعضای مجمع با لوایح پالرمو و CFT را تشدید کرد. در بخش مهمی از بیانیه 3کشور اروپایی تصریح شده بود: «در رابطه با مقابله با پولشویی،  مبارزه با تامین مالی تروریسم (AML/CFT) و انطباق با تحریم‌های اتحادیه اروپا و سازمان ملل،  INSTEXT تحت بالاترین معیارهای بین‌المللی عمل خواهد کرد. در این راستا،  3کشور اروپایی از ایران انتظار دارند همه عناصر برنامه اقدام FATF خود را سریعا اجرا کند.»  گره زدن موضوع اینستکس با FATF‌ موضوع پیوستن ایران به کنوانسیون‌های مقابله با جرایم سازمان‌یافته فراملی و مبارزه با تأمین مالی تروریسم را به محاق برد و مجمع تشخیص مصلحت نظام ترجیح داد درباره سرنوشت این لوایح سکوت کند؛ در عین حال با توجه به تهدیدات متوجه مبادلات مالی بین‌المللی ایران از رد لوایح در صحن مجمع نیز پرهیز کردند. مهلت پایانی گروه ویژه اقدام مالی به ایران برای پیوستن به کنوانسیون‌های مقابله با جرایم سازمان‌یافته فراملی و مبارزه با تأمین مالی تروریسم چاره‌ای جز شفافیت نظر اعضای مجمع و تعیین‌تکلیف لوایح پالرمو و CFT باقی نگذاشته است. از اول دی‌ماه نیمه دوم مهلت 4ماهه گروه ویژه اقدام مالی برای پیوستن به کنوانسیون‌ها نیز آغاز شده و درصورت ممانعت تهران،  ایران به‌طور خودکار به فهرست سیاه کشورهای غیرهمکار با اعضای این سازمان بین‌دولتی اضافه خواهد شد. جلسه روز شنبه 30آذرماه کمیسیون مشترک مجمع تشخیص مصلحت نظام به‌معنای بازگشت لوایح به دستور کار جلسات مجمع بود و آنطور که محسن رضایی، دبیر مجمع درباره‌اش توییت کرد: «در جلسه 4 ساعته کمیسیون مشترک مجمع راجع به #CFT همه اعضای 17 نفره مجمع،  دولت و مجلس نظرات خود را مطرح کردند. بررسی ادامه دارد...»  توییت محسن رضایی حداقل 2نکته مهم به‌دنبال داشت. براساس توییت او بحث و بررسی‌ها درباره پالرمو به پایان رسیده و تنها نیاز به رأی صحن مجمع دارد؛ هرچند برخی اعضای مجمع و دولتی‌ها معتقدند با توجه به سپری شدن مهلت یکساله بررسی این لایحه در مجمع ملاک نظر شورای نگهبان است و شورای نگهبان هم این لایحه را همان مهرماه گذشته تأیید کرده بود. درواقع نظر مخالف هیأت عالی نظارت بر حسن اجرای سیاست‌های کلی نظام باعث شده بود تا لایحه پالرمو با اصرار نمایندگان به مجمع ارسال شود. شرایط اما درباره لایحه پیوستن ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم موسوم به CFT متفاوت است. این لایحه به‌واسطه نظر مخالف شورای نگهبان بهمن‌ماه سال گذشته از سوی مجلس به مجمع ارسال شد. اگر مجمع درباره پیوستن ایران به این کنوانسیون تصمیم‌گیری نکند در بهمن‌ماه الحاق ایران به این کنوانسیون بر مبنای نظر شورای نگهبان کان لم یکن تلقی می‌شود. نکته دوم ترکیب 17نفره اعضای کمیسیون مشترک به همراه دولتی‌ها و مجلسی‌های حاضر در جلسه است. توییت رضایی احتمالا بدان معناست که در خوش‌بینانه‌ترین حالت حتی اگر همه اعضا موافق پیوستن ایران به کنوانسیون CFT باشند، تنها 30درصد اعضای مجمع را تشکیل می‌دهند. مجمع 53عضو دارد که تأیید پیوستن ایران به CFT حداقل به دوسوم (بیش از 60درصد) آرای آنان نیاز دارد.

اکثر اعضا موافق نیستند

آیت‌الله محسن مجتهدشبستری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام روز یکشنبه نقل قول منتشر شده از او مبنی بر موافقت اعضای کمیسیون مشترک مجمع با لایحه CFT را رد کرد و به تسنیم، گفت: خبرنگار از بنده سؤال کرد که سرنوشت FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام چه شده که بنده گفتم این موضوع در کمیسیون‌های تخصصی مجمع تشخیص مطرح شده اما فعلاً به نتیجه‌ای نرسیده است. او با بیان اینکه مجمع تشخیص هنوز درباره تصویب FATF به تصمیم مشخصی نرسیده است،  گفت: برآورد بنده این است که اکثر اعضای مجمع تشخیص با تصویب FATF موافق نیستند اما طبیعی است باید نظر موافقان را هم شنید و نهایتاً تصمیم‌گیری کرد. آیت‌الله شبستری همچنین توضیح داد: مجمع تشخیص قطعاً تصمیمی را که منافع و حقوق مردم در آن لحاظ شده باشد، اتخاذ خواهد کرد.
روابط عمومی مجمع نیز همان روز شنبه با ارسال توضیحی پیرامون خبر ایلنا درباره تصویب لوایح FATF در کمیسیون مشترک مجمع تشخیص اعلام کرده بود: لایحه CFT در کمیسیون مشترک مجمع تشخیص مصلحت نظام در حال بررسی است. از رسانه‌های خبری خواهشمندیم برای کسب اطلاعات درخصوص فعالیت‌ها و مصوبات مجمع،  به روابط عمومی این نهاد مراجعه کنند.