تحریم شفا

مائده امینی_ روزنامه نگار

جان آدم‌ها که به میان می‌آید، همه‌‌چیز رنگ دیگری به خود می‌گیرد. بررسی‌های میدانی همشهری از بیمارانی که این روزها با خون دل داروی خود را تهیه می‌کنند، نشان می‌دهد که تحریم‌های آمریکا، برخلاف ادعای مسئولان کشور و مقامات آمریکایی، تهیه دارو را برای نیازمندان این حوزه، دچار مشکل‌های متعددی کرده است. در شرایطی که مقامات آمریکایی، تأثیرگذاری تحریم‌ها بر حوزه بهداشت و سلامت ایران را یک «توهم» اعلام کرده بودند، روز چهاردهم شهریور‌ماه سال‌جاری، آنتونیو گوترش -دبیر کل سازمان ملل- سکوت را شکست و در گزارش مربوط به وضعیت حقوق بشر در ایران تصریح کرد: نهادهای حقوق بشری ابراز نگرانی کرده‌اند که تحریم‌ها و محدودیت‌های بانکی ایران ممکن است به‌طور غیرقانونی بر تولید، دسترسی و توزیع داروها، تجهیزات و لوازم پزشکی در ایران تأثیر بگذارد. کمبود دارو از یک سو و گرانی‌های خودسرانه از سوی دیگر بازار داروی ایران را هدف قرار داده و بیش از پیش به ما ثابت می‌کند که ارز 4200تومانی سودی به حال بیماران نداشته است. از سوی دیگر آمارهای منتشرشده در سایت‌های داخلی نشان می‌دهد که سرانه مصرف دارو در ایران بیشتر از استانداردهای جهانی است.

گران‌ترین‌ها 
آخرین بار وزارت بهداشت در سال 92، ‌لیستی از گران‌ترین داروهای موجود در ایران را منتشر کرد. بیشتر این داروها مربوط به بیماران سرطانی بودند که عموما هم کمبود آنها در بازار احساس می‌شد. امروز و بعد از گذشت 6سال، ‌هیچ مرجع رسمی‌ای در کشور این لیست را به‌روز رسانی نکرده است. چند داروی معرفی شده، حاصل بررسی‌های میدانی همشهری است.

کابازیتاکسل؛ هر عدد حداقل
 20/000/000 تومان 
ضد‌سرطان، برای درمان آن دسته از تومورهایی به‌کار می‌رود که غیرقابل جراحی است و به سایر نقاط بدن متاستاز داده‌اند. کابازیتاکسل در ترکیب با پردنیزولون برای درمان بیماران مبتلا به سرطان پروستات مقاوم به هورمون‌ درمانی به‌کار می‌رود.

ویال نافسیلین سدیم
 12/000/000 تومان
هر ویال نافسیلین سدیم به‌طور میانگین بیش از 12میلیون تومان قیمت دارد. این دارو در درمان عفونت‌های ناشی از گونه‌های استافیلوکوکسی که پنی سیلیناز تولید می‌کنند، مصرف می‌شود.

آمپول رمیکید
  1/200/000 تومان
این آمپول باعث کاهش اثرات موادی در بدن می‌شود که التهاب‌ساز هستند. همچنین از این دارو برای درمان پلاک پسوریازیسی سخت یا غیرفعال استفاده می‌شود.

لینزولید؛ هر ورق
 800/000 تومان 
یک آنتی بیوتیک اکسازولیدون است که وظیفه‌اش مبارزه با باکتری‌های موجود در بدن است. این دارو برای درمان انواع مختلف عفونت‌های باکتریایی مانند ذات‌الریه، عفونت‌های پوستی و عفونت‌هایی که به دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم هستند، استفاده می‌شود.

نیوولومب ؛ هر آمپول
  30/000/000 تومان
 نام و توضیحات این دارو در بخش کمیاب‌ها آمده است؛ قیمت این آمپول این روزها نجومی شده و بسیاری از بیماران سرطانی که برای درمان به چند عدد آن نیاز دارند برای تامین آن روی به فروختن اجناس خود آورده‌اند.

محققان مرکز ملی کنترل بیماری‌ها با بررسی علل و عوامل مرگ ناشی از اوردوز دریافته‌اند که مرگ ناشی از اوردوز هروئین در طول دوره زمانی پنج‌ساله 3برابر شده است. همچنین مرگ ناشی از متامفتامین به 2برابر افزایش یافته است. و از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۴، مرگ ناشی از اوردوز فنتانیل که اغلب برای درمان درد مورد استفاده قرار می‌گیرد، 2برابر شده است. داروهای زیر، در سال 2015، به‌عنوان مرگبارترین داروهای جهان اعلام شده‌اند.

 ایران از لحاظ سرانه مصرف دارو جزو ۱۰ کشور نخست دنیاست.
  هر ایرانی در سال ۳۸۰ عدد دارو مصرف می‌کند که این عدد بالاتر از استاندارد‌های جهانی است.
 متوسط تجویز تعداد دارو در هر نسخه توسط پزشکان در دنیا حدود 6 قلم دارو است درحالی‌که این مقدار در ایران معادل ۳.۵ قلم دارو اعلام شده است.
 مصرف سرانه دارو‌های تزریقی در ایران ۴.۵ قلم دارو است که حدود 4برابر میانگین مصرف سرانه کشور‌های در حال توسعه برآورد شده است.
 حدود ۱.۵ میلیارد عدد دارو به‌طور رسمی (جز قاچاق) در سال 96 به کشور وارد شده است .
  ایرج حریرچی -معاون کل وزارت بهداشت- ادعا کرده است که کمبود دارویی در ایران نداریم و ٩٩ درصد داروها در داخل کشور تولید می‌شود.
 حجم تبادلات در بازار داروی کشور حدود 20میلیارد دلار برآورد می‌شود .
 70درصد گردش مالی در زنجیره تامین دارو متعلق به تقریبا 100قلم دارو می‌شود که مصرف‌کنندگان این 100نوع دارو در کشور تقریبا 200هزار نفر هستند.
 به‌طور میانگین، ‌در سراسر جهان، 10درصد داروهای تولید شده فیک و تقلبی‌اند.
 روزانه کارشناسان سامانه ۱۴۹۰ مرکز پاسخگویی سازمان غذا و دارو به یک تا 8تماس پاسخ می‌دهند و به‌طور متوسط4 تا 5هزار پاسخگویی به مردم در این سامانه انجام می‌شود. این سامانه برای یافتن داروهای کمیاب در سراسر کشور راه‌اندازی شده است .
  بررسی‌های همشهری نشان می‌دهد که در تولیدات دارویی داخل ایران بین 50تا 60درصد افزایش قیمت را در سال‌جاری تجربه‌ کرده‌ایم .
 در ابتدای سال 96، ۵۴۰ قلم داروی وارداتی مشابه تولید داخل داشتیم، اما با اقدامات انجام شده و با حمایت تولید‌کنندگان داخلی دارو، این رقم در 6ماه دوم سال ۹۷ به ۴۴۰ قلم رسیده است
 میزان صادرات دارو رقمی کمتر از 200میلیون دلار برآورد شده است.

در سال 96  1/500/000/000  قلم دارو وارد شده است
صادرات دارو 200  میلیون دلار در سال 96
100 قلم دارو 70%  گردش مالی 
میزان تولید  داروی تقلبی 10% در دنیا
سرانه مصرف دارو 4 برابر  متوسط مصرف دنیا

بازار داروی ایران دست چه شرکت‌هایی است؟ 
هم‌اکنون ایران دارای 3 سازمان هلدینگ و تخصصی است که حجم قابل ملاحظه‌ای از شرکت‌های دارویی را تحت مالکیت خود دارند.
   تامین اجتماعی
 بزرگ‌ترین سهم بازار داروی ایران  با ۴۰درصد به سازمان تامین اجتماعی تعلق دارد.
   بنیاد پانزدهم خرداد
 بنیاد پانزدهم خرداد نیز دیگر شرکت هلدینگی بزرگی است که سهمی ۱۰درصد به‌خود اختصاص داده است. 
   بانک ملی
  بانک ملی هم یکی از بزرگان صنعت داروسازی کشور است. این بانک هلدینگ شفا دارو را تشکیل داده است و داروسازی اسوه، جابر بن حیان و کیمیدارو، از مهم‌ترین شرکت‌های دارویی تحت مالکیت این هلدینگ هستند.

کمیاب‌ترین‌ها 
تقریبا هر کس که سر و کارش با داروهای خاص باشد، دل پری دارد. درحالی‌که مسئولان بارها گفته اندتحریم تاثیری بر بازار دارو ندارد، واقعیت این است که پای آشفتگی‌ها اینجا هم باز شده و امروز کم نیستند بیمارانی که برای تهیه داروهای خود به هر دری می‌زنند.
نورواسک
قرصی است که کانال کلسیم را مسدود می‌کند که باعث اتساع (پهن شدن) رگ‌های خونی شده و جریان خون را بهبود می‌بخشد.
رواتینکس
این کپسول حاوی اسیدهای چربی است که به دفع کردن سنگ‌های کلیه کمک می‌کند.
آزارام ۵۰
از این دارو برای درمان بیماری‌های خودایمنی و برخی بیماری‌ها ازجمله بیماری هپاتیت خودایمن و بیماری التهابی روده استفاده می‌شود.
وارفارین 
این دارو برای بیمارانی که غلظت خونی دارند به‌منظور پیشگیری از لختگی خون در عروق به‌ویژه در بیماران قلبی تجویز می‌شود.
قطره چشم های
این قطره برای پیشگیری و درمان قرمزی چشم و قرنیه ناشی از عوامل محیطی، سوزش چشم، احساس جسم خارجی در چشم، کمک به اثر محافظتی اشک چشم برای مدت طولانی و موارد مشابه تجویز می‌شود. 
میتومایسین
این دارو در درمان کارسینومای معده، مری، لوزالمعده، کلورکتال، پستان، سر و گردن، مجاری صفراوی، ریه، گردن رحم، مثانه و لوسمی‌میلوسیتیک مزمن مصرف می‌شود.
نیوولومب
طول عمر کسانی که این آمپول را به‌عنوان داروی ایمنی درمانی مصرف کرده‌اند، بیشتر از کسانی خواهد بود که با داروهای دیگر تحت درمان قرار گرفته‌اند. یکی از مهم‌ترین درگیری‌های بیماران سرطانی این روزها، پیدا کردن این آمپول است.
ب ث ژ
این واکسن تنها واکسن ضد ‌بیماری سل است که از باسیل ضعیف‌شده بیماری سل گاوی به‌دست می‌آید و این روزها به‌سختی در بازار ایران قابل تهیه است. 



مشکلات بازار دارو
کمبود دارو از یک سو و گرانی‌های خودسرانه از سوی دیگر بازار داروی ایران را هدف قرار داده و بیش از پیش به ما ثابت می‌کند که ارز 4200تومانی سودی به حال بیماران نداشته است. از سوی دیگر آمارهای منتشرشده در سایت‌های داخلی نشان می‌دهد که سرانه مصرف دارو در ایران بیشتر از استانداردهای جهانی است