پیروزی خیابان یا مقدمه بحران

 «همگان می‌دانند که بنده در گذشته، استعفای خود را علنا در راستای تحقق منافع ملت و کشور مطرح کرده بودم. خداوند عراق، مردمش و مرجعیت آن را که چراغ راهی برای همگی ماست حفظ کند.» با این جملات، عادل عبدالمهدی استعفای خود را از منصب نخست‌وزیری عراق اعلام کرد؛ استعفایی که بدون شک به نقطه عطفی در مسیر اعتراضات 2 ماهه مردم عراق تبدیل خواهد شد. عبدالمهدی قرار است متن استعفای خود را امروز رسما تقدیم پارلمان عراق کند، آن هم درحالی‌که مرجعیت نجف روز گذشته تلویحا از پارلمان خواسته بود در انتخاب خود برای ریاست دولت تجدید نظر کند «چراکه این دولت در تعامل با معترضان و مطالبات آنان ناتوان بوده است.»
از سوی دیگر، تقریبا تمام احزاب و گروه‌های سیاسی عراقی نیز ساعاتی قبل از اعلام استعفای عبدالمهدی خواهان برکناری او و تغییر دولت شده بودند؛ احزابی که حتی نام حامیان اصلی عبدالمهدی نیز در میان آنها به چشم می‌خورد. به‌عبارت دیگر، به‌نظر می‌رسد اجماع مورد نظر برای تغییر، سرانجام بعد از 2ماه از شروع درگیری‌های داخلی عراق شکل گرفته و دیگر مجالی برای ادامه کار دولت تکنوکرات و تازه‌نفس عبدالمهدی باقی نمانده باشد.
اگرچه بسیاری از جریانات سیاسی پیش از بیانیه عبدالمهدی درباره ضرورت تغییر در دولت موضع‌گیری داشتند، اما نخستین واکنش به این خبر از سوی خیابان مشاهده شد. شبکه الجزیره با قطع برنامه‌های خود و نمایش پخش مستقیم از میدان تحریر بغداد این واکنش را بازتاب داد؛ موجی از شادی و پایکوبی و البته ادای احترام شهروندان به نمادهای طراحی شده از کسانی که طی درگیری‌های 2‌ماه گذشته جان باختند. خبرنگار این شبکه گفت: خیابان، استعفای عبدالمهدی را نوعی پیروزی برای خود به شمار می‌آورد؛ نخستین گام در جهت تحقق مطالباتی که البته همچنان فاصله بسیار زیادی تا واقعیت دارد.
اگرچه بخش دیگری از جامعه عراق نیز نسبت به تحولات روزها و هفته‌های پیش رو نگران است: برای مثال، شاهو القره‌داغی، پژوهشگر کرد عراقی که از مخالفان دولت و به‌طور کلی، نظام سیاسی کنونی در این کشور به شمار می‌رود در صفحه توییتر خود نوشت: جریان‌های سیاسی مشخصی بر نخست‌وزیری عبدالمهدی به توافق رسیدند، همان جریان‌ها بر ماندگاری او در قدرت به‌رغم تظاهرات گسترده اصرار کردند و حالا مجددا همان جریانات بر استعفای او و در حقیقت قربانی کردنش به توافق رسیده‌اند؛ رفتن عادل عبدالمهدی درحالی‌که نظام فاسد حامی او همچنان پابرجاست هیچ مشکلی را حل نمی‌کند.
از سوی دیگر، اگرچه برخی تحلیلگران این رخداد را نوعی پیروزی به‌حساب می‌آورند اما در عین‌حال نسبت به انسداد فرآیند پارلمانی و ناتوانی گروه‌های سیاسی برای توافق بر سر جانشین عبدالمهدی نگران هستند؛ امری که نمونه روشن آن را می‌توان در بحران سیاسی- اقتصادی لبنان بعد از استعفای سعدالحریری از نخست وزیری این کشور مشاهده کرد.
تمام اینها در حالی است که همزمان با کناره‌گیری عبدالمهدی، برخی منابع از استعفای ابوجهاد الهاشمی، مدیر دفتر نخست‌وزیر خبر داده‌اند؛ فردی که گفته می‌شود در سرکوب معترضان عراقی، مخصوصا در استان ذی‌قار نقش داشته و ممکن است طی روزهای آینده نامش به‌عنوان یکی از مسئولان حوادث خشونت‌بار اخیر عراق مطرح شود؛ حوادثی که به گفته دیده‌بان حقوق بشر، تاکنون بیش از 400کشته بر جای گذاشته است.
با این حال فعلا همه چشم‌ها به پارلمان است؛ نهادی که به نوشته روزنامه العربی الجدید، طی امروز یا نهایتا فردا نشستی فوری برای بررسی شرایط کشور، پذیرش استعفای عبدالمهدی و آغاز رایزنی‌ها بر سر انتخاب جانشین وی برگزار خواهد کرد.



عذرخواهی رسمی عراق بابت تهاجم به کنسولگری ایران

 استعفای نخست‌وزیر عراق در حالی فضای خبری این کشور را دگرگون کرد که تنها 2 روز پیش از این استعفا، حادثه حمله به کنسولگری ایران در شهر نجف به مهم‌ترین خبر مربوط به این کشور تبدیل شده بود. اگرچه این حملات محدود به کنسولگری ایران نبود و برخی مراکز دینی و سیاسی، ازجمله دفتر حزب‌الدعوه یا برخی مراجع عراقی را نیز شامل می‌شد. درپی این حادثه، محمدعلی الحکیم، وزیر امور خارجه عراق عصر روز پنجشنبه در تماسی تلفنی با محمد جواد ظریف ضمن عذرخواهی از این اقدام خرابکارانه بر تعهد دولت عراق برای حفاظت از اماکن دیپلماتیک و دیپلمات‌های ایرانی تأکید کرد. این در حالی است که پیش از این نیز برخی نیروهای ناشناس، کنسولگری‌های ایران را در شهرهای کربلا و بصره مورد تهاجم قرار داده بودند.