پاسخ به سؤالات حقوقی
مریم مرادی‌عرب ـ حقوقدان و وکیل پایه یک دادگستری
چگونگی دریافت خسارت افت قیمت خودرو در تصادف
مدتی قبل خودرویی با ماشین صفرکیلومترم تصادف کرد که مقصر هم بود اما بیمه فقط خسارت تعمیر را پرداخت کرد. درحالی‌که خودروی صفر کیلومتر من دچار افت قیمت شد. این ضرر را چطور می‌شود، جبران کرد؟
بیمه فقط خسارات مربوط به تعمیر و صافکاری خودرو را پرداخت می‌کند؛ درحالی‌که در عرف جامعه ما، خودروی تصادفی یا غیرتصادفی تفاوت قیمت دارد. طبق ماده ۱ و ۲ قانون مسئولیت مدنی هر کس به دیگری چه عمد یا غیرعمد خواه مباشرتا یا به تسبیب خسارتی وارد کند، مسئول جبران خسارت است. شخص متضرر باید برای تامین دلیل برآورد خسارت ناشی از افت قیمت به شورای حل اختلاف مراجعه کند. پس از ثبت دادخواست، کارشناس مربوط به تصادفات تعیین می‌شود که ایشان با ملاحظه خودرو یا در مواردی عکس‌های آن، خسارت افت قیمت را محاسبه و برآورد می‌کند. در ادامه با توجه به مبلغ خسارت تعیین شده توسط کارشناس، دادخواست مطالبه خسارت به طرفیت مالک خودروی مقصر تقدیم دادگاه یا شورای حل اختلاف می‌شود با این توضیح که اگر خسارت بیش از ۲۰میلیون تومان باشد، رسیدگی به دادخواست مطالبه خسارت در صلاحیت دادگاه و اگر کمتر از آن باشد در صلاحیت شورای حل اختلاف است.
پس گرفتن مهریه بعد از بخشش
مدتی قبل به‌دلیل تهدیدهای شوهرم مجبور شدم که مهریه‌ام را ببخشم. آیا راهی وجود دارد که بتوانم مهریه‌ام را پس بگیرم؟
بخشش مهریه از سوی زن، می‌تواند 3 حالت داشته باشد: حالت اول زمانی است که زوجه می‌گوید از نظر من تو دیگر تکلیفی برای پرداخت مهریه نخواهی داشت؛ این بیان، باعث می‌شود تا تکلیف شوهر در ادای مهر به‌طور کلی ساقط شود. حالت دوم زمانی است که زن با پرداخت مالی به شوهر، از او می‌خواهد که طلاقش دهد. اگر زن در ایام عده طلاق از بذل خود رجوع کند، طلاق ملغا و کان لم‌یکن خواهد شد و مرد ملزم به پرداخت مهریه خواهد بود. حالت سوم زمانی است که زوجه مهریه خود را به زوج می‌بخشد. در این حالت تکلیف شوهر در پرداخت مهریه به‌طور کلی از بین نمی‌رود؛ چراکه زن می‌تواند تحت شرایطی از هبه مزبور رجوع و مهر خود را مطالبه کند.
گرفتن گواهی انحصار وراثت
چطور باید گواهی انحصار ورثه را گرفت؟
اولین مرحله برای گرفتن گواهی انحصار وراثت رجوع به شورای حل اختلاف و گرفتن فرم مخصوص انحصار وراثت است. باید مشخصات کامل وراث و نسبتشان با متوفی در فرم نوشته شود. اگر شخص نام چند نفر از وراث را از قلم بیندازد آنها می‌توانند به جرم کلاهبرداری از وی شکایت کنند. در مرحله بعد باید این فرم به همراه اصل و کپی شناسنامه متوفی و کپی کارت ملی وراث او و رسید مالیاتی برای تهیه استشهادیه به دفتر اسناد رسمی تحویل داده شود. استشهادیه در دفتر اسناد رسمی تنظیم می‌شود به این صورت که وراث برگه را امضا می‌کنند و 2 شاهد هم حاضر شده و این برگه را امضا می‌کنند و شهادت می‌دهند که این افراد وراث شخصی هستند که در فلان تاریخ فوت شده است. از طرف دیگر وراث متوفی از زمان فوت ۶ماه فرصت دارند که اظهارنامه مالیاتی را تهیه کنند. این اظهارنامه شامل لیستی از اموال میت، بهای اموال در زمان فوت او، مطالبات و بدهی‌های متوفی است. بعد از تهیه و پرداخت مالیات اموال متوفی باید رسید دریافت کنند. در نهایت باید این مدارک یعنی رسید مالیاتی، فرم مخصوص انحصار وراثت، گواهی فوت، کپی برابر اصل شناسنامه متوفی و وراث او، کپی برابر اصل سند ازدواج او به همراه دادخواست صدور گواهی حصر وراثت به شورای حل اختلاف تحویل داده شود تا گواهی حصر وراثت صادر شود.
وصول چک ضمانت
کارفرما هنگام عقد قرارداد یک برگ چک به‌عنوان ضمانت از من گرفته است. آیا این چک قابل برگشت زدن است؟
چک ضمانت یا چکی که بابت تضمین انجام تعهد صادر می‌شود درصورتی امکان وصول دارد که متعهد خلف‌وعده کرده یا در انجام معامله یا تعهدی که بر‌عهده گرفته قصور کند. به‌عبارت دیگر برای وصول یا برگشت زدن چک ضمانت، دارنده چک باید تخلف و نقض تعهدِ صادرکننده چک را اثبات کند.
ارزش ریالی یک روز حبس
دوستم به‌دلیل جرمی که مرتکب شده، محکوم به شلاق و جزای نقدی شده است. می‌خواستم بدانم که هر روز حبس معادل چند ضربه شلاق و چه میزان جزای نقدی است؟
ماده ۲۷ قانون مجازات اسلامی در باب نحوه تعیین و اعمال مجازات‌ها چنین بیان کرده: درصورتی که مجازات مورد حکم، شلاق تعزیری یا جزای نقدی باشد، هر روز بازداشت، معادل 3 ضربه شلاق یا سیصدهزار(۳۰۰.۰۰۰) ریال است. چنانچه مجازات متعدد باشد به‌ترتیب نسبت به حبس، شلاق و جزای نقدی محاسبه می‌شود. به موجب مصوبه مورخ ۱۶ آبان ۹۵ هیأت وزیران، مجازات نقدی بدل از حبس، مندرج در ماده (۲۷) قانون مجازات اسلامی -مصوب ۱۳۹۲- از مبلغ سیصدهزار (۳۰۰/۰۰۰) ریال به مبلغ چهارصدهزار (۴۰۰/۰۰۰) ریال تعدیل شده است.
برابری دیه زن و مرد در تصادف
آیا دیه زن و مرد در تصادفات با یکدیگر برابر است؟
از نوآوری‌های قانونگذار برابری دیه زن با دیه مرد در تصادفات رانندگی است. در ماده ۱۰ قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به ثالث بر اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب ۱۳۹۵ به این ترتیب بیان شده که بیمه‌گر مکلف است در ایفای تعهدات مندرج در این قانون خسارت وارده به زیان‌دیدگان را بدون لحاظ جنسیت و دین تا سقف تعهدات بیمه‌نامه پرداخت کند و در این مورد دیه زنان با دیه مردان برابر است.
مجازات کتک زدن همسر
شوهرم وقتی عصبانی می‌شود، هیچ‌کس جلودارش نیست و چند مرتبه مرا کتک زده است. برای دفاع از حقم باید چه کار کنم؟ آیا می‌توانم از او شکایت کنم؟
ضرب و شتم افراد عملی خلاف قانون و جرم است؛ ولو آنکه مرد همسر خود را بزند. به‌عبارت دیگر زنان همواره مورد حمایت قانونگذار هستند و هیچ مردی نمی‌تواند همسر خود را مورد آزار و اذیت قرار دهد؛ بنابراین شما می‌توانید با مراجعه به دادسرای محلِ وقوع جرم اقدام به ثبت شکایت خود علیه همسرتان کنید. در ادامه برای انجام معاینه به سازمان پزشکی‌قانونی معرفی خواهید شد.
