گفت‌وگو با مریم هاشمی که با قهرمانی در مسابقات جهانی ووشو یکی از رکوردداران کسب مدال طلا در ورزش ایران شد
از خودم فقط طلا می‌خواستم
بهنام سلطانی
در کتاب تاریخ ورزش ایران باید نوشت که یک بانوی ورزشکار بعد از خداحافظی با دنیای قهرمانی برای بازگشت به میادین به صرافت افتاد و دست بر قضا به مسابقات جهانی رفت و یک مدال طلای دیگر به کلکسیون افتخاراتش اضافه کرد؛ از این‌رو مریم هاشمی را می‌توان یک استثنا در ورزش ایران دانست. او بعد از ایستادن روی سکوی قهرمانی جهان حالا با کسب 5مدال طلا، یکی از دو بانوی پرافتخار ووشوی ایران است و عجیب اینکه در 27سالگی چنین رکورد ویژه‌ای را ثبت کرده است. قهرمان ووشوی جهان، در زیست شخصی‌اش هم قدم‌هایش را سنجیده بر‌می‌دارد و برخلاف بسیاری از سوپراستارهای ورزش ایران که سودای رسیدن به دروازه‌های شهرت و کسب ثروت را دارند، دغدغه‌اش کشف استعدادها و دستگیری از نیازمندان و رساندن حق به حقدار است. مریم هاشمی که از 8سال قبل به عضویت سپاه پاسداران درآمده خودش را پاسداری در سنگر ورزش ایران می‌داند.
کمتر کسی تصور می‌کرد با دست پر از مسابقات جهانی برگردید. کسب مدال طلا برای خودتان هم غیرمنتظره بود؟
خیلی‌ها فکر نمی‌کردند که بعد از بازگشت به دنیای قهرمانی بتوانم موفقیت‌های قبلی را تکرار کنم.حتی فکر نمی‌کردند در ایران هم به موفقیت تازه‌ای برسم و تصورشان این بود که مریم هاشمی بعد از خداحافظی ناگهانی با ووشو تمام‌شده است اما خدا رو شکر در مسابقات جهانی خوب درخشیدم و به آنچه می‌خواستم رسیدم.
موضوع مهم این است که در چین که مهد ووشو است قهرمان جهان شدید و به قول خودتان درخشیدید.رسیدن به این عنوان در کشور صاحب ووشو چگونه میسر شد؟
چین با 87میلیون ووشوکار، مهد ووشوی جهان است و در این مورد تردیدی وجود ندارد اما حالا می‌توانیم بگوییم ایران مهد قهرمانان ووشوی جهان است. ما در مسابقات جهانی 2017که در کشور روسیه بود قهرمان شدیم و همان موقع خیلی‌ها گفتند این قهرمانی یک جرقه بوده است که دیگر اتفاق نمی‌افتد اما وقتی این بار در کشور چین قهرمان جهان شدیم همه به این باور رسیدند که ووشو ایران جایگاه خودش را به‌عنوان قدرت اول دنیا تثبیت کرده است. در چنین شرایطی وقتی ورزشکاری مثل من در مسابقات داخلی قهرمان می‌شود، غیرطبیعی نیست که در مسابقات جهانی هم بدون رقیب باشد و مدال طلا بگیرد. وقتی در مسابقات انتخابی اول شدم و دوباره به تیم ملی راه پیدا کردم، مدال طلا را بر گردن خودم دیدم. خیلی دوست داشتم همان موقع به همه بگویم من به راحتی قهرمان جهان خواهم شد اما ترجیح دادم جو آرام بماند و انتظار عمومی از ووشو بالا نرود. در عین حال این انتظار را از خودم داشتم که قهرمان جهان شوم و از خودم فقط مدال طلا می‌خواستم.
رقبای شما برای بازگشت به ترکیب تیم ملی چه کسانی بودند؟
من از سخت‌ترین شرایط ممکن عبور کردم تا دوباره به تیم ملی رسیدم. بردن خواهران منصوریان، صدیقه دریایی و تارا پورحسن که همه آنها عنوان‌های جهانی و آسیایی دارند کار راحتی نبود.
چطور به این نتیجه رسیده بودید که باید از ووشو خداحافظی کنید و مسئولان فدراسیون چگونه چنین اجازه‌ای را به شما دادند؟
من از سال 2015به‌مدت 2سال با آسیب تمرین کردم و از ناحیه آشیل پا دچار مصدومیت شدید بودم. مصدومیتم به حدی بود که شب‌ها از شدت درد در خواب هم گریه می‌کردم. شرایط برای ادامه ورزش قهرمانی برایم امکانپذیر نبود و به همین دلیل برخلاف میل باطنی‌ام تصمیم گرفتم از دنیای قهرمانی خداحافظی کنم. آقای علی‌نژاد- رئیس فدراسیون ووشو- هم از شرایط آگاه بود و بعد از قهرمانی در مسابقات جهانی 2017که درد ناشی از مصدومیت برایم تحمل‌ناپذیر شده بود به ایشان گفتم اگر اجازه بدهید می‌خواهم با تیم ملی خداحافظی کنم. رئیس فدراسیون که از شرایط آگاه بود موافقت کرد اما یک سال بعد، مصدومیتم به‌طور کامل برطرف شد و دلتنگ ایستادن روی بام ووشو جهان شدم.
سهمیه اعزام به مسابقات جهانی را داشتید؟
با توجه به سهمیه‌ای که سال 2017در مسابقات جهانی روسیه گرفته بودم، فدراسیون این اجازه را به من داد در مسابقات درون اردویی مبارزه کنم و وارد مسابقات انتخابی تیم ملی شوم.
روزی چند ساعت تمرین می‌کنید؟
من در حالت عادی 2ساعت و نزدیک به مسابقات 4ساعت و در آستانه مسابقات 6ساعت در روز تمرین می‌کنم اما هر چه به شروع مسابقات نزدیک می‌شویم فشار تمرین کم می‌شود.
روزی 6ساعت تمرین برای زنان که به لحاظ جسمانی نسبت به مردان قدرت کمتری دارند سنگین‌نیست؟
باید سختی رفت‌وآمد به باشگاه و وقتی که برای ریکاوری کنار می‌گذارید را به این 6ساعت اضافه کنید تا متوجه شوید ووشو چه ورزش سنگینی است. تا قبل از خداحافظی با ووشو، همه زندگی‌ام درگیر ورزش شده بود و گاهی اوقات فرصت بازدید از نزدیک‌ترین اقوامم را نداشتم. من 2 سال به خانه خواهر و برادرم نرفتم و نمی‌توانستم این شرایط را تحمل کنم. البته این شرایط سخت فقط در ووشو ایران حاکم است و به همین دلیل می‌توان گفت هر ورزشکاری در مسابقات داخلی اول شود، فاصله زیادی با قهرمانی در مسابقات جهانی ندارد.
کسب 5مدال طلای جهانی برای شما منفعت مالی هم داشته؟
به لطف خدا نیاز مالی ندارم اما وزارت ورزش مبالغی را به‌عنوان پاداش پرداخت کرده است. به مسائل مالی اعتنا نمی‌کنم چون آنچه در ووشو یاد گرفتم ارزشی فراتر از پاداش‌های نقدی و غیرنقدی دارد. من در چند رشته ورزشی فعالیت می‌کردم و در راگبی، بسکتبال و کیک‌بوکسینگ ملی‌پوش بودم اما وقتی وارد ووشو شدم با افرادی مثل مهدی علی‌نژاد (رئیس فدراسیون ووشو) آشنا شدم و می‌توانم بگویم الفبای زندگی را از ایشان یاد گرفتم. من برای قهرمان جهان شدن و مدال طلا گرفتن در ووشو نیستم و برای یادگیری مسیر زندگی در این رشته مانده‌ام. معمولا در جلساتی که در فدراسیون داریم همه حرفهای مفید را یادداشت می‌کنم و مو به مو در زندگی‌ام به‌کار می‌گیرم. به همین دلیل تا وقتی از نظر جسمانی در نقطه مطلوبی باشم در ووشو می‌مانم تا بیشتر بیاموزم.
از معدود ورزشکاران نخبه‌ای هستید که هرگز با مدیران بالادستی ورزش زاویه نداشته‌اید و مدام از وضع کنونی اظهار رضایت می‌کنید. واقعا در کرمانشاه همه امکانات برای ورزشکاران ملی‌پوش مثل شما مهیاست؟
خوشبختانه استاندار کرمانشاه، پروژه‌های ورزشی و رسیدگی به زیرساخت‌های ورزش استان را در اولویت قرار داده و به همین دلیل بسیاری از قهرمانان ملی از این خطه به ایران معرفی شده‌اند. در المپیاد ورزشی هم کرمانشاه از جایگاه بیست و چهارم به رتبه تک رقمی رسیده است. با وجود چنین مدیرانی کمبود امکانات معنی ندارد. در مورد خودم می‌توانم بگویم که مسئولان استانی مرا لای پر قو گذاشتند و به مسابقات جهانی فرستادند.
بعد از کسب پنجمین مدال طلا چه برنامه‌ای برای آینده دارید؟
مصدومیتی که از سال‌های قبل گریبانم را گرفته بود بهبود پیدا کرده و در حدی نیست که باز هم مرا از دنیای قهرمانی دور کند. وقتی روی سکوی قهرمانی جهان می‌ایستم و سرود ملی کشورمان پخش می‌شود حس غیرقابل توصیفی دارم و بعد از خداحافظی با دنیای قهرمانی با حسرت، روی سکو رفتن ورزشکاران دیگر را نگاه می‌کردم و اشک می‌ریختم. در آن لحظات مدام به این موضوع فکر می‌کردم که چرا در موقعیتی نیستم که پرچم کشورم را بالا ببرم.برنامه‌ام این است که طوری زندگی و تمرین کنم که این چراها در ذهنم نباشد.
پس باید منتظر رکورد تازه شما در کسب مدال طلا باشیم؟
تا روزی که شرایط جسمانی‌ام اجازه بدهد برای کشورم به میدان می‌روم. الان 27سال دارم اما اگر همه شرایط مهیا باشد می‌توانم تا 40سالگی مبارزه کنم و پرچم کشورم را بالا ببرم.
کسب 5مدال طلای دیگر شما را در تاریخ ورزش ایران جاودانه خواهد کرد. فکر می‌کنید چنین موفقیتی در دسترس است؟
راستش را بخواهید تاکنون به جاودانگی در ورزش فکر نکرد‌ه‌ام اما همین که به‌عنوان تنها بانوی ایرانی در 4رشته ملی‌پوش بوده‌ام و مدال هم گرفته‌ام برایم افتخار بزرگی است. علاوه بر این در تاریخ ووشو ایران فقط 3نفر موفق به کسب 5مدال طلا در مسابقات جهانی شده‌اند که من یکی از آنها هستم و شهربانو منصوریان و محسن محمد سیفی هم 5بار قهرمان جهان شده‌اند. نام ما 3نفر در فدراسیون جهانی ووشو ثبت شده، درحالی‌که قبل از ما3 نفر یک ورزشکار روسی با 4 مدال طلا و یک نقره رکورددار بود.
به تکرار مدال‌های طلا امید دارید یا رقبای جوان از راه رسیده‌اند؟
رقبای داخلی قدرتمندی دارم. مثلا ذخیره من در تیم ملی به مسابقات جهانی رفت و مدال طلا گرفت. شرایط ووشوی ایران هم با سال‌های گذشته خیلی فرق کرده. بچه‌های تیم ملی به‌طور حرفهای در کشورهای مختلف تمرین می‌کنند و مربیان متعددی دارند که چیزهای تازه‌ای به آنها یاد می‌دهند.
پس سایه رقبای داخلی را بالای سرتان احساس می‌کنید؟
در مسابقات داخلی به‌مراتب بیشتر از مسابقات جهانی احساس خطر می‌کنم. معمولا هر ووشو‌کاری در مسابقات انتخابی تیم ملی اول می‌شود در مسابقات جهانی هم طلا می‌گیرد. مثلا در سال 2011، چهار ووشوکار به مسابقات جهانی رفتند که حاصلش 3مدال طلا و یک برنز بود. سال 2013و 2015با 3 نفر 3مدال طلا گرفتیم و امسال با 8ووشوکار 8مدال طلا کسب کردیم.
به مربیگری در ووشو هم فکر می‌کنید؟
بعد از خداحافظی با ووشو خانه‌نشین نبودم و در قایقرانی تمرین کردم اما به‌رغم پیشرفت خوبی که داشتم رئیس فدراسیون ووشو راضی نبود که از ووشو به قایقرانی بروم. به همین دلیل قید قایقرانی را زدم و در پروژه استعدادیابی با فدراسیون ووشو همکاری کردم. همین الان هم در زمینه مربیگری فعالیت می‌کنم و به‌عنوان مربی تیم استان کرمانشاه، کارم کشف استعدادهای ووشو در این استان است. در سال 95، پنج ورزشکار به المپیاد ایرانیان اعزام کردیم و 4مدال طلا گرفتیم و امسال هم با 5ورزشکار 3 طلا و 2برنز کسب کردیم.
یکی از معدود ورزشکاران ملی‌پوش هستید که دستی هم در کار خیر دارید و در فضای مجازی مردم را به انجام کار خیر دعوت می‌کنید. این فعالیت‌های خیرخواهانه تا چه حد جدی است؟
تا جایی که در توان دارم و به زندگی شخصی‌ام آسیب وارد نشود از ارتباطات ورزشی‌ام برای کمک به افراد نیازمند استفاده می‌کنم. اگر بدانم مشکلی هموطنی با دستان من باز می‌شود حتما این کار را انجام می‌دهم و از دوستان ورزشی‌ام کمک می‌گیرم. شرایط اقتصادی کشور به‌گونه‌ای است که افراد نیازمند اطراف همه ما وجود دارند. تردید نداشته باشید که وقتی گره از کار کسی باز می‌کنید خداوند هم یک جایی دست شما را می‌گیرد. من و سایر دوستانی که در این زمینه فعالیت داریم با خدا معامله می‌کنیم نه با بنده‌های خدا.
به فکر راه‌اندازی مؤسسه خیریه هم افتاده‌اید؟
با توجه به حرف و حدیث‌هایی که درباره تلاش ورزشکاران و سلبریتی‌ها برای جمع‌آوری کمک‌های مردمی بر سر زبان‌ها افتاده فعلا به راه‌اندازی مؤسسه خیریه فکر نمی‌کنیم. فعالیت‌های خیرخواهانه من و دوستانم براساس اعتماد متقابل است و در قضیه زلزله کرمانشاه هم از اعتماد مردم برای کمک به زلزله‌زده‌ها استفاده کردیم.
به جز ووشو دلمشغولی دیگری هم دارید؟
من از سال 1391در سپاه پاسداران استخدام شده‌ام و با معاونت تربیت بدنی سپاه نبی‌اکرم(ص) کرمانشاه همکاری می‌کنم. در این 7سال مجموعه سپاه نبی‌اکرم(ص) همراه من بوده و از طرف آنها حمایت شده‌ام. همکارانم می‌گویند تو با روش خودت از کشور دفاع می‌کنی و ما هم با روش خودمان و همیشه مرا با این جمله روانه مسابقات جهانی می‌کنند.
پس یک جورهایی پاسدار ورزش ایران هستید.
من خودم را پاسداری در سنگر ورزش ایران می‌دانم.
چگونه حالتان خوب می‌شود؟
تنها اتفاقی که حالم را خوب می‌کند این است که کنار پدر و مادرم باشم و به‌خاطر وجود آنها خدا را شکر می‌کنم. همه بزرگان دین ما روی احترام به پدر و مادر تأکید کرده‌اند و اعتقاد راسخ دارم که رستگاری و عاقبت به‌خیری انسان‌ها در رضایت والدین است.
این 8 مدال طلا برای چینی‌ها گران تمام شد
کسب 8مدال طلا توسط 8ووشوکار ایرانی در مسابقات جهانی رکورد عجیبی است که احتمالا به این زودی‌ها تکرار نخواهد شد. مریم هاشمی که یکی از ستاره‌های مسابقات جهانی امسال بود و برای پنجمین بار روی سکوی قهرمانی جهان ایستاد بر این باور است که این موفقیت تاریخی برای چینی‌ها که خودشان را صاحب ووشو می‌دانند گران تمام‌شده و از این پس باید مراقب اعمال نفوذ و کارشکنی‌های آنها در مسابقات پیش‌رو بود.
قبل از حضور در مسابقات جهانی تمرینات ویژه و عجیبی را پشت سر گذاشتید که منجر به کسب چنین نتیجه‌ای شد؟
ما خیلی جدی تمرین کردیم و مدیریت جدی‌تری هم پشت این موفقیت بود. بچه‌های تیم ملی در بدترین شرایط اقتصادی حقوق‌شان را از فدراسیون دریافت کردند و اردوها به‌طور مداوم و منظم برپا شد. البته یکسری کاستی‌ها احساس می‌شود اما وقتی می‌بینیم مدیریت فدراسیون با همه وجود برای فراهم کردن شرایط مطلوب تقلا می‌کند، ما هم داخل رینگ می‌رویم و می‌جنگیم. دلیل دیگرش این است که سطح ووشو به جایی رسیده که ما در داخل ایران بهترین حریفان تمرینی را داریم و دیگر نیازی نیست برای تمرین به چین برویم. قبلا برای پیدا کردن حریفان تمرینی به چین می‌رفتیم اما ووشو ایران به جایی رسیده که چینی‌ها می‌خواهند با ما تمرین کنند.
حسین اجاقی که خودش از نوابغ ووشو جهان است چقدر در کسب این نتایج سهم دارد؟
آقای اجاقی مدیر فنی تیم ملی است و همه ما ایشان را به‌عنوان اسطوره ووشو قبول داریم. راضیه طهماسبی- مربی تیم ملی بانوان- همه برنامه‌های تمرینی را با او هماهنگ می‌کند. حسین اجاقی توانایی‌اش در مربیگری را با عملکرد درخشان تیم ملی مردان در چند سال اخیر ثابت کرده است.
فکر می‌کنید رکورد 8مدال طلا توسط 8ورزشکار در ورزش ایران تکرار خواهد شد یا هیچ تیمی نمی‌تواند به این رکورد نزدیک شود؟
تردید نداشته باشید که چینی‌ها بعد از این شکست آرام نخواهند نشست و شرایط ووشو ایران روزبه‌روز سخت‌تر خواهد شد. قبلا بسیاری از کشورها اردوی آمادگی خودشان را در چین برپا می‌کردند اما امسال 5کشور، ایران را به چین ترجیح داده‌اند. این اتفاقات نشان می‌دهد ایران دارد ووشو را از چنگ چینی‌ها درمی‌آورد. از طرفی پست‌هایی که آقای علی‌نژاد در فدراسیون جهانی و کنفدراسیون ووشو آسیا می‌گیرد زنگ خطر را برای چینی‌ها به صدا در خواهد آورد و آنها با ترفندهای ورزشی و غیرورزشی در برابر این تغییرات مقاومت خواهند کرد. با این حال شخصا معتقدم با ادامه مدیریت فعلی و همت بچه‌های تیم ملی این رکورد باز هم تکرار خواهد شد.
در مسابقات داخلی به‌مراتب بیشتر از مسابقات جهانی احساس خطر می‌کنم. معمولا هر ووشو‌کاری در مسابقات انتخابی تیم ملی اول می‌شود در مسابقات جهانی هم طلا می‌گیرد
به نام پدر
مریم هاشمی بعد از کسب مدال طلای مسابقات جهانی 2019 مثل همیشه مورد استقبال مردم کرمانشاه قرار گرفت. او در حضور همشهریانش مدال طلای خود را به پدرش تقدیم کرد.
پیش به سوی رکورد جاودانه
بانوی طلایی ووشوی ایران با شکست دادن همه قهرمانان عنوان دار جهان برای پنجمین بار روی سکوی قهرمانی جهان ایستاد. مریم هاشمی که این گونه به عکاسان و خبرنگاران چینی پوزخند می زند، مثل شهربانو منصوریان و محسن محمد سیفی با 5 مدال طلا رکورددار قهرمانی در مسابقات جهانی ووشو است.
عزیز مردم کرمانشاه
استان کرمانشاه قهرمانان بسیاری از جمله کیانوش رستمی و چندین کشتی گیر مطرح را به ورزش ایران معرفی کرده است اما مریم هاشمی برای مردم این استان جایگاه ویژه‌تری دارد. مردم کرمانشاه این چنین با دسته های گل به استقبال قهرمان شهرشان رفتند.
