رقابت با فرمول برقی

ساسان شادمانی منفرد_روزنامه نگار

رقابتی لاستیک به لاستیک، کم‌صدا و بدون دود در خیابان‌های باریک با خودروهای تمام‌برقی؛ این تصویری است از مسابقات فرمول E؛ خودروهایی که خیلی بی‌سروصدا به رقابت با یکدیگر می‌پردازند و خبر از نسل آینده مسابقات اتومبیلرانی دنیا می‌دهند؛ رقابتی که در سال2014میلادی با ابتکار فدراسیون جهانی اتومبیلرانی (FIA) استارت زده شد و به‌خاطر الکتریکی‌بودن خودروهایش نام فرمول E را به‌خود گرفت. این مسابقات که در نخستین دوره در 11مرحله و با حضور 10تیم شروع به‌کار کرده، حالا هر ساله با جدیت و استقبال بیشتر درحال برگزاری است. فصل جدید مسابقات فرمول E روز 22نوامبر2019 (اول آذر 1398) در پیست خیابانی شهر ریاض استارت می‌خورد. 12تیم از کشورهای انگلیس، چین، آلمان، آمریکا، موناکو، ژاپن و هند در این مسابقات حضور دارند. خودروهای شرکت‌کننده در مسابقات، تمام‌برقی و تک‌صندلی هستند و اینجا، رقابت اصلی بر مهارت رانندگان و تاکتیک‌های تیمی متمرکز شده است. امتیازها به 10راننده برتر هر مرحله اختصاص پیدا می‌کند و امتیازهایی نیز به رانندگانی که سریع‌ترین دورها را داشته باشند و همچنین کسانی که در دورهای تمرینی، بهترین جایگاه شروع را به‌خود اختصاص داده‌اند، تعلق می‌گیرد. پیست‌های این مسابقات که در واقع خیابان هستند، به‌گونه‌ای است که تماشاگران می‌توانند از جایگاهی نزدیک‌تر عملکرد رانندگان را به نظاره بنشینند. در این مسابقات، هواداران می‌توانند به راننده مورد‌علاقه خود هم رأی بدهند که این نوعی حضور آنها در رقابت‌ها محسوب می‌شود. همچون رقابت‌های فرمول یک، این مسابقات هم فراتر از یک مسابقه سرعت و مهارت معمولی هستند. 
در اینجا رقابت بین کارخانه‌های سازنده خودروهای برقی است تا بتوانند درخصوص باتری‌هایشان به‌دنبال دستاوردهای جدیدی باشند. صحبت از فناوری خودروهای برقی است که ما را از سوخت‌های فسیلی کثیف به سمت سوخت پاک هدایت می‌کند. استفاده از فیبر کربن و باتری‌های به‌روزشده، مسابقه‌ای هیجان‌انگیزتر و در برخی موارد حتی سریع‌تر را نسبت به سایر رقابت‌های اتومبیلرانی در دنیا شکل داده است و ما اکنون در آستانه برگزاری ششمین فصل از رقابت‌های فرمول E هستیم.

خودروی فرمول E چطور کار می‌کند
نسل دوم خودروهای برقی رقابت‌های فرمول E، با جدیدترین فناوری‌ها، در پیست‌های مسابقات به تاخت و تاز می‌پردازد


شتاب (صفر تا 100)
   نسل اول: 3ثانیه
   نسل دوم: 8/2ثانیه
حداکثر سرعت
   نسل اول: 225کیلومتر بر ساعت
   نسل دوم: 280کیلومتر بر ساعت
حداکثر قدرت / حداکثر قدرت در مسابقه
   نسل اول: 268/ 241اسب‌بخار
   نسل دوم: 335/ 268اسب‌بخار
حداقل وزن (با راننده)
   نسل اول: 880کیلوگرم
   نسل دوم: 900کیلوگرم
تولیدکننده باتری + ظرفیت
   نسل اول: شرکت مهندسی پیشرفته ویلیامز - 28کیلووات
   نسل دوم: شرکت فناوری‌های کاربردی مک‌لارن - 54کیلووات



رقابت باتری‌ها
در اینجا رقابت بین کارخانه‌های سازنده خودروهای برقی است تا بتوانند درخصوص باتری‌هایشان به‌دنبال دستاوردهای جدیدی باشند. صحبت از فناوری خودروهای برقی است که ما را از سوخت‌های فسیلی کثیف به سمت سوخت پاک هدایت می‌کند

فرمول E در مقابل فرمول یک
شکل ظاهری خودروهای فرمول‌یک و فرمولE به‌هم شبیه است و عملکرد بدنه‌های آنها نیز تفاوتی با یکدیگر ندارند. با این حال اوضاع در موتور خودروها کاملا متفاوت است. موتور خودروهای فرمولE، تمام برقی است و جریان الکتریسیته، چرخ‌ها را به‌گردش درمی‌آورد، اما در مدل‌های فرمول یک، موتور 6/1لیتری هیبریدی وجود دارد. باتری‌های اتومبیل‌های فرمولE توسط یک منبع برق خارجی باید شارژ شوند، درحالی‌که در خودروهای فرمول یک، بنزین محرک اصلی محسوب می‌شود. مسابقات فرمول یک در پیست‌های عریض برگزار می‌شود، ولی خودروهای فرمولE در خیابان‌های باریک با پیچ‌های تنگ و خطرناک با هم مسابقه می‌دهند که این نیازمند طراحی فوق‌العاده و دراماتیک است. در محیط‌های مختلف، خودروهای فرمولE تنها به یک نوع تایر نیاز دارند، اما در فرمول یک، شرایط متفاوت است و از تایرهای متفاوت در مسابقات استفاده می‌شود، ضمن اینکه توقف‌های کوتاه برای تعویض تایر و سوخت‌گیری هم وجود دارد.



لئوناردو دی‌کاپریو، هنرپیشه مشهور هالیوود یکی از بنیانگذاران تیم فرمولE، ونتوری ریسینگ است.



TIMELINE حرکت به جلو

2011 
ژان توت، رئیس فدراسیون جهانی اتومبیلرانی کانسپت تک‌صندلی رقابت‌های اتومبیلرانی خودروهای الکتریکی را معرفی کرد. آلخاندرو آگاگ، فرمولE را تاسیس کرد و خود مدیرعامل آن شد.

2014 
نخستین فصل از رقابت‌های فرمولE در سپتامبر و با برگزاری مسابقات در پکن، پایتخت چین با خودروهای یک‌شکل تک‌صندلی آغاز شد.

2015 
نلسون پیکه جونیور در بخش رانندگان به مقام قهرمانی رسید و ای. دامز رنو هم در بخش تیمی اول شد. فصل اول رقابت‌های فرمولE در لندن به پایان رسید.

2015 
فصل دوم رقابت‌ها در ‌ماه‌اکتبر و در چین شروع شد. در این دوره به تیم‌ها اختیار داده شده بود که فناوری‌های جدید را وارد کنند.

2016 
مسابقات در ژوئیه و در لندن به پایان رسید. سباستین بومی در بخش رانندگان قهرمان شد و بازهم ای. دامز رنو توانست در بخش تیمی به مقام اول دست پیدا کند.

2016 
فصل سوم در اکتبر2016 در هنگ‌کنگ آغاز شد. خودروها در این دوره توانستند از «بال جلو» استفاده کنند. ضمن اینکه احیای انرژی افزایش یافته و توانسته بود تنوعی از استراتژی‌ها را در اختیار تیم‌ها و رانندگان قرار دهد. نسل جدید باتری‌های شرکت مهندسی پیشرفته ویلیامز هم با قدرت 28کیلووات به این مسابقات معرفی شد.

2017 
لوکاس دی گراسی به‌عنوان راننده روی سکوی نخست ایستاد و ای.دامز رنو برای سومین بار پیاپی قهرمان بخش تیمی شد.

2017 
خودروها 10کیلووات دیگر در طول مسابقات فصل چهارم قدرت دریافت کردند و حداکثر قدرت‌شان به 241اسب‌بخار رسید. شتاب صفر تا 100 به 3ثانیه کاهش یافت و حداکثر سرعت هم به 225کیلومتر بر ساعت رسید.

2018 
در پایان فصل چهارم، تیم «آئودی اسپورت» توانست به مقام قهرمانی دست پیدا کند و این درحالی بود که ژان اریک ورژن در بخش رانندگان اول شد.

2018 
با معرفی نسل دوم خودروها، عصر جدیدی در رقابت‌های فرمولE شکل گرفت. با افزایش ظرفیت باتری، حالا هر راننده تنها به یک خودرو در طول مسابقه نیاز داشت.

2019 
با افزایش توجه جهانی به‌خودروهای برقی، در ششمین فصل از رقابت‌های فرمولE، 2 شرکت پورشه و مرسدس نیز به آئودی، جگوار، ب‌ام‌و، ماهیندرا و نیسان پیوستند.