آفتِ شایعات در کمین پرتقال مازندران

اشکان جهان‌آرای _ ساری-خبرنگار

 آفت‌زده بودن پرتقال‌های مازندران در بازار مرکبات کشور، به دستاویز جدید واسطه‌ها و دلالان برای کسب سود بیشتر تبدیل شده است.  معمولا از میانه‌های آبان برداشت گسترده پرتقال در مازندران آغاز می‌شود، اما هنوز با این‌که پرتقال‌های قطب تولید مرکبات کشور وارد بازار نشده‌است، زمزمه‌هایی به گوش می‌رسد که از پایین آمدن کیفیت پرتقال و نارنگی مازندران به دلیل هجوم آفت مگس مدیترانه‌ای خبر می‌دهد. تقریبا هرسال در آغاز فصل برداشت مرکبات، حرف‌ و‌حدیث‌هایی درباره وجود ضعفی در کیفیت این محصولات ایجاد می‌شود. هدف این حرف وحدیث‌ها ضربه زدن به باغداران با کم کردن قیمت مرکبات و درنهایت رسیدن سود بیشتر به دلالان است.

پیشینه سودجویی از شایعات
در سال‌های اخیر بارها دیده و شنیده شد که برخی واسطه‌ها سرما و برف پاییزی را عاملی برای یخ‌زدگی و پایین آمدن کیفیت مرکبات مازندران اعلام می‌کردند. امسال هم بهانه دلالان و سودجویان برای تخریب جایگاه مرکبات و به‌ویژه پرتقال مازندران، هجوم آفت مگس مدیترانه‌ای است که از میانه‌های تابستان درباره آن هشدارهای لازم داده شده بود و سازمان جهاد کشاورزی هم تمهیداتی را برای مقابله با این آفت درنظر گرفت.  از میانه‌های تابستان مگس‌های مدیترانه‌ای به باغ‌های میوه در مناطق مختلف استان حمله کردند و اثر مخرب خود را روی میوه‌های تابستانی برجا گذاشتند. از همان زمان هم برنامه‌ریزی برای مدیریت این آفت در سراسر استان آغاز شد تا با توجه به کشت نارنگی پیش‌رس در باغ‌های استان و کم شدن فاصله زمانی بین برداشت میوه‌های تابستانی و مرکبات، از آسیب این حشره‌ها به پرتقال و نارنگی مازندران جلوگیری شود.

دردسرهای هرساله
یکی از باغداران شهرستان قائم‌شهر  به همشهری می‌گوید: هرسال به بهانه‌ای برای مرکبات مازندران عیب و ایرادهایی را مطرح می‌کنند و پس از اینکه شایعه در بازار قوت گرفت، دلالان با قیمت کمتری پرتقال را از باغدار می‌خرند و با قیمت مد نظر و حتی به نام پرتقال مناطق دیگر به مصرف‌کنندگان بازار می‌فروشند. علی صمدی کوتنایی به شایعه یخ‌زدگی مرکبات مازندران در سال گذشته اشاره می‌کند و می‌افزاید: سال گذشته درحالی‌که انبارهای ما پر از پرتقال سالم بود در بازار شایعه شد که پرتقال مازندران سرمازده است و کیفیت مناسبی ندارد.  بخشی از محصولات سال‌گذشته را سرما زد، اما این وضع برای همه پرتقال‌های تولید شده مازندران نبود. حتی اگر همان مقدار محصول سالم موجود در انبارها با قیمت معمولی فروخته می‌شد، خسارت ناشی از سرمازدگی جبران می‌شد. این موضوع را یکی دیگر از باغداران مازندرانی هم تایید می‌کند. حبیب متقی با بیان اینکه رسانه‌ها نقش مهمی در کنترل این شایعات دارند، می‌گوید: سال گذشته صداوسیما و رسانه‌ها در زیانی که به باغداران وارد شد مقصر بودند، زیرا عملکرد مطلوبی برای شفاف‌سازی موضوع سرمازدگی پرتقال‌های مازندران نداشتند. نتیجه این بود که پرتقال جیرفت و داراب 4برابر قیمت پرتقال باکیفیت مازندران فروخته می‌شد. وی اضافه می‌کند: امسال هم دلالان درحال تقویت شایعه هستند درحالی که ‏آفت کنترل شده است.

شکستِ مگس مدیترانه‌ای
مسئولان جهاد کشاورزی مازندران می‌گویند؛ مرکبات مازندران در سال جاری با وجود هجوم گسترده آفت مگس مدیترانه‌ای، کیفیت بالایی دارد. به گفته مدیرکل جهادکشاورزی مازندران، اقدامات انجام شده برای مهار مگس مدیترانه‌ای و پیشگیری از خسارت به باغ‌های مرکبات در استان نتیجه‌بخش بود. عزیزالله شهیدی‌فر مبارزه با مگس مدیترانه‌ای درچند ماه اخیر در مازندران را با توجه به نتیجه به دست آمده شاهکاری در حوزه پدافند غیرعامل می‌داند و می‌گوید: اهمیت این اقدام با توجه به حجم مرکبات تولید شده در استان و نقشی که این محصولات در اقتصاد مازندران و امنیت بازار کشور دارند، کمتر از مدیریت بحران در شرایط اضطراری نیست. 

پرتقال مازندران سالم است
وی با بیان اینکه مازندران امسال هم اصلی‌ترین تامین کننده پرتقال شب عید است و 40هزارتن پرتقال مورد نیاز کشور در روزهای پایان سال را تامین می‌کند، می‌افزاید: خوشبختانه در بررسی‌های انجام شده، مشخص شد تقریبا همه مرکبات تولید شده در مازندران از آفت مگس مدیترانه‌ای با اقدامات پیشگیرانه و کنترلی مصون مانده‌اند. به باغداران این قول می‌دهیم برای تعیین قیمت پرتقال شب عید، همه هزینه‌های تولید مدنظر قرار می‌گیرد.
جهاد کشاورزی مازندران در ماجرای هجوم مگس مدیترانه‌ای، علاوه بر اقدامات کنترلی و پیشگیرانه برای بررسی دقیق میزان خسارت این آفت، پایش‌هایی را در مناطق مختلف استان انجام داد که به گفته مدیر روابط عمومی این نهاد، نتیجه آن خبر از سلامت حدود 99درصدی مرکبات مازندران می‌دهد.  مهدی خلیلی در گفت‌وگو با همشهری اظهارمی‌کند: براساس آخرین گزارشی که ازسوی تیم‌های کارشناسی سازمان جهاد کشاورزی پس از پایش مناطق مختلف مستعد خسارت تهیه شد، میزان خسارت مگس مدیترانه‌ای به مرکبات استان کمتر از یک درصد کل تولید است.

باغداران هشیار باشند
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی مازندران هم با تاکید بر این که باغداران دقت کافی در قیمت‌گذاری محصولات خود را داشته باشند به همشهری می‌گوید: طبق بررسی‌های انجام شده مرکبات مازندران در سال جاری هم مانند سال گذشته از کیفیت بسیارخوبی برخوردار است و قابلیت صادرات دارد. اما این شایعه‌ها در صورت جدی گرفته شدن ممکن است فرصت بهره‌برداری اقتصادی از مرکبات با کیفیت مازندران را بگیرد. عبدالله مهاجر با بیان این که پارسال برنامه‌ریزی خوبی برای صادرات مرکبات انجام شد، می‌افزاید: سال گذشته حدود 35هزارتن مرکبات از مازندران صادر شد که این رقم می‌تواند امسال افزایش یابد، اما تعدادی از سودجویان درحال برجسته کردن میزان آسیب مگس مدیترانه‌ای به مرکبات مازندران هستند.
وی اظهارمی‌کند: نمی‌خواهیم بگوییم مگس مدیترانه‌ای وجود نداشت. این آفت سال‌های متمادی است در باغ‌های مازندران مشاهده می‌شود و هر سال هم برای مقابله با آن اقدامات گسترده‌ای انجام می‌شود، اما امسال به خاطر افزایش تعداد و گستره فعالیت این آفت، عده‌ای آن را برجسته‌تر نشان داده‌اند. به کشاورزان توصیه می‌کنیم فریب دلالان را نخورند و محصولات خود را با قیمت‌های پایین نفروشند.
پیش‌بینی‌ها بر این است که امسال میزان مرکبات تولید شده در باغ‌های مازندران حدود 10درصد نسبت به سال گذشته افزایش یابد و به یک میلیون و 650هزارتن برسد. در مازندران 112هزارهکتار باغ مرکبات وجود دارد که در 80هزارهکتار از این باغ‌ها ارقام مختلف پرتقال تولید می‌شود و در بقیه باغ‌ها گونه‌های مختلف نارنگی و مرکبات دیگری مانند لیمو و نارنج کشت می‌شود.  

   خرید تضمینی پرتقال مازندران 

براساس اعلام دبیرخانه شورای اطلاع‌رسانی مازندران، این استان به عنوان مسئول خرید و تامین پرتقال شب عید کشور انتخاب شده است. کارگروه تنظیم بازار میوه شب عید کشور علاوه بر انتخاب مازندران به عنوان مسئول خرید و تامین پرتقال عید، نرخ تضمینی این محصول را 4500تومان در هر کیلوگرم تصویب کرد.