تولید، مصرف و واردات محصولات تراریخته یا به روایتی «تراژن‌ها» یکی از اصلی‌ترین موضوعات مورد مناقشه مسئولان، فعالان محیط‌زیست و افکار عمومی در سال‌های اخیر بوده است. موافقت و مخالفت‌های آشکار با مصرف تراریخته‌ها در دولت دوازدهم و از زمان تکیه زدن عیسی کلانتری بر صندلی ریاست سازمان حفاظت محیط‌زیست بالا گرفت.
موافقان چه می‌گویند
به گزارش ایرنا، نخستین دلیل استقبال‌کنندگان از محصولات تراریخته بازدهی بالای 15درصدی محصولات و پرمحصول بودن محصولات تراریخته است. این گروه برای پافشاری روی این دلیل به اقلیم خشک و بحرانی شدن منابع آبی ایران رجوع می‌کنند.
کنترل مصرف سموم در کاشت محصولات تراریخته دلیل دیگری است که از نگاه این عده به ارتقای سلامت جامعه کمک می‌کند چرا که این گروه از محصولات در برابر آفت‌ها مقاوم بوده و بی‌نیاز از مصرف سم‌های قوی و مضر سلامتی بشر هستند.
روغن‌های خوراکی که بیش از 3دهه مورد مصرف ایرانیان قرار گرفته جزو محصولات تراریخته و از دیگر دلایل موافقان تجاری‌سازی محصولات دستکاری ژنتیک به‌شمار می‌رود. به باور آنان، مصرف این محصولات در این مدت اثر سویی بر سلامت مردم نگذاشته است.
مخالفان چه می‌گویند
مخالفان نیز که طیف وسیعی از گروه‌ها، شخصیت‌ها و فعالان سیاسی را تشکیل می‌دهند بر این باورند که رهاسازی محصولات دستکاری شده ژنتیک آثار غیرقابل جبران و شومی بر سرزمین ایران و سلامت ایرانیان داشته و محیط‌زیست کشور را به ورطه نابودی خواهد کشاند.
این عده در نگاه نخست، برهم زدن نظام ژنتیک گیاهان و جانوران برای رسیدن به محصول و فرآورده‌های بیشتر را دارای پیامد و عوارض منفی عنوان و این پرسش را مطرح می‌سازند که اگر این محصولات مشکلی ندارند پس چرا در بسیاری از کشورها، مصرف آن برای گروه‌های سنی حساس مثل کودکان، مادران باردار و شیرده ممنوع اعلام شده است؟
نبود مطالعات کافی و انجام نشدن آزمایش‌های دقیق در زمینه تأثیربر سلامت و محیط‌زیست از دیگر دلایل مخالفان کشت تجاری تراژن‌هاست. آنها می‌گویند هنوز به آزمایشگاه‌های تخصصی، ارزیابی‌های علمی، بودجه، زیرساخت‌ها و منابع مالی مجهز نیستیم و امکان سنجش‌های دقیق در مبادی ورودی این محصولات وجود ندارد.
مخالفان از سویی دیگر معتقدند طرفداران مصرف تراژن‌ها تاجرانی هستند که خود از محصولات ارگانیک استفاده می‌کنند و حاضر به مصرف آنها نیستند. آنان مدعی وجود اسناد بسیاری هستند که از فعالیت مشکوک تاجران برای بیمار کردن مردم ایران حکایت دارد.
همسان بودن قیمت محصولات تراژن با محصولات عادی و نداشتن برچسب مخصوص در کشور، دیگر محور نقد مخالفان است زیرا این دست فرآورده‌ها در همه کشورهای دنیا دارای قیمت پایین‌تر و برچسب مخصوص هستند.