فرصتی برای داعش

حمله نظامی ارتش ترکیه به شمال سوریه، زمینه را برای احیای مجدد داعش فراهم کرده و بی‌ثباتی در مناطق تحت کنترل نیروهای کرد در این منطقه، احتمال فرار زندانیان خطرناک داعش را بالا برده است.
به گزارش نیویورک تایمز، در پی شروع تهاجم نظامی ترکیه به مناطق کردنشین در شمال سوریه، ناآرامی‌ها در زندان‌ها و کمپ‌های نگهداری اعضای داعش و خانواده‌های آنها بالا گرفته و نیروهای کرد اعلام کرده‌اند تا حالا چند شورش اعضای داعش را سرکوب کرده‌اند. با این حال در یک مورد، 5داعشی موفق به فرار از زندان شده‌اند. نیروهای دمکراتیک سوریه که عمدتا جنگجویان کرد هستند، نقشی تعیین‌کننده در مبارزه با داعش داشته‌اند و بعد از شکست داعش، مسئول نگهداری ده‌ها هزار زندانی داعش هستند. این نیروها، منطقه شمالی سوریه که حدود یک‌چهارم کشور سوریه است را به کنترل خود درآورده‌اند و در آن اعلام خودمختاری کرده‌اند.
ترکیه، حضور کردها در منطقه مرزی با خود را تهدیدی علیه خود می‌داند و برخلاف غربی‌ها که این نیروها را در نبرد با داعش متحد خود می‌خواندند، آنها را به‌خاطر ارتباط تنگاتنگ با شبه‌نظامیان کرد ترکیه که دهه‌هاست با دولت مرکزی می‌جنگند، تروریست می‌خواند. از چهارشنبه که ترکیه به شمال سوریه حمله کرده، 100هزار غیرنظامی از منطقه فرار کرده‌اند و ده‌ها نیروی نظامی کرد و همینطور غیرنظامی در این حملات کشته شده‌اند. حمله ترکیه بعد از آن کلید خورد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا یکباره دستور بازگشت نیروهای آمریکایی حاضر در شمال سوریه را صادر کرد. این اقدام رئیس‌جمهور آمریکا که با انتقادهای گسترده‌ای در داخل آمریکا مواجه شده، عملا چراغ سبز به ارتش ترکیه برای حمله به شمال سوریه بود. منتقدان ترامپ، این تصمیم او را خیانت به متحدان کرد آمریکا در منطقه می‌خوانند.
یک نگرانی بزرگ در این شرایط، احیای دوباره داعش در پی بی‌ثباتی در منطقه و آزاد شدن اعضای زندانی آن در منطقه است. داعش، در آنچه اعتراض به شرایط زندانیان در یک کمپ توسط نیروهای کرد خوانده، یک حمله انتحاری در قامشلی، مرکز منطقه خودمختار کردها در شمال سوریه ترتیب داد و مسئولیت آن را به‌عهده گرفت.
داعش با وجود تحمل شکست‌های عمده در سال‌های اخیر، همچنان به‌صورت منفعل و پنهانی در منطقه حضور دارد و امیدوار است با آزاد شدن زندانی‌های بیشتر، دوباره بتواند بر منطقه مسلط شود.
در این‌میان، نیروهای کرد مجبور شده‌اند برای مقابله با تهاجم ارتش ترکیه، تعداد زیادی از نگهبانان کمپ‌هایی که زندانیان داعش در آن نگهداری می‌شوند را به مناطق درگیری بفرستند و همین باعث شده امیدواری داعشی‌ها برای فرار از این زندان‌ها افزایش یابد.
مقامات کرد اعلام کرده‌اند که حملات خمپاره‌ای ترکیه به 2کمپ زندانیان داعش رسیده است و به همین‌خاطر آنها مجبور شده‌اند نزدیک به 20هزار نفر از ساکنان آنها را به مناطقی در جنوب منتقل کنند.
در یکی از این کمپ‌ها در عین‌عیسی، صدها نفر از خویشاوندان داعش نگهداری می‌شوند. از شروع حمله ترکیه، تصاویری از تلاش زندانیان داعش برای فرار از زندان‌ها منتشر شده است. با این حال مقامات کرد اعلام کرده‌اند این شورش‌ها کنترل شده است.
یکی از شورش‌ها در کمپ الهول در در جنوب شهر الهول در مرز سوریه و عراق روی داد که سرکوب شد. در این کمپ که عملا یک شهر چادری در پس فنس‌های امنیتی است، نزدیک به 70هزار زن و بچه نگهداری می‌شوند. زنان داعشی در این کمپ، قوانین سختگیرانه خود را دارند و با افراد خاطی به‌شدت برخورد می‌کنند. برای نمونه، خبرنگار گلوبال نیوز که اخیرا به این کمپ سفر کرده در گزارشی به این مسئله اشاره کرده است که اخیرا یک زن به‌خاطر نپوشیدن برقع، با ضربات چاقو توسط دیگر زنان کشته شده است. هزاران نفر از زندانیان داعشی در منطقه، اتباع خارجی هستند؛ با این حال کشورهایشان حاضر به قبول آنها نیست و کردها به اجبار از آنها نگهداری می‌کنند.
در تماس تلفنی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه با ترامپ پیش از شروع حملات نظامی در شمال سوریه، موضوع زندانیان داعش در منطقه پیش کشیده شد و رسانه‌ها خبر داده‌اند که اردوغان به ترامپ وعده داده که از آنها نگهداری خواهد کرد.
با گذشت هر روز از شروع تهاجم نظامی ترکیه، موضوع این زندانیان و چشم‌انداز احتمالی فرار آنان نگرانی‌ها در این‌باره را افزایش می‌دهد. ینس سولتنبرگ، دبیر کل ناتو هم که جمعه به استانبول سفر کرده بود، در کنفرانس خبری مشترک با مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه این کشور به مسئله این زندانیان اشاره کرد و گفت که آنها نباید آزاد شوند.


واکنش تند اتحادیه عرب به تهاجم ترکیه

اتحادیه عرب، دیروز در نشست اضطراری خود که با موضوع حمله ترکیه به شمال سوریه برگزار شد، این تهاجم نظامی را شدیدا محکوم کرد. به گزارش رویترز، احمد ابوالغیط، دبیر کل اتحادیه عرب، این حمله را «تهاجم به خاک یک کشور عرب و نقض حاکمیت» آن خواند. محمدعلی حکیم، وزیر خارجه عراق و رئیس دوره‌ای اتحادیه عرب هم این تهاجم را زمینه‌ساز «بحران انسانی، افزایش آلام مردم سوریه و تقویت توان تروریست‌ها برای بازیابی خود» خواند. او به همراه جبران باسیل، وزیر خارجه لبنان در جلسه دیروز خواستار عضویت مجدد سوریه در این اتحادیه شد.