روند تفکیک زباله در انزلی مطلوب نیست

مریم ساحلی پسماند | بندر انزلی - خبرنگار 


طرح تفکیک زباله از مبدا بخش مهمی از مدیریت پسماند است که در حفظ محیط ‌زیست و بازیافت مواد بسیار تاثیرگذار است، اما واقعیت این است که اجرای این طرح در بسیاری از شهرها چندان موفق نبوده است. خبر آغاز اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا در انزلی از سوی شهردار وقت این شهر، خرداد سال 1392 اعلام شد، اما متاسفانه اقداماتی که به صورت جدی شروع شده بود، به مرور رنگ باخت و سرانجام متوقف شد. این طرح در ماه‌های پایانی سال 1397 به پیمانکار دیگری سپرده شد. 6 ماه اول سال 1398 را پشت سر گذاشته‌ایم، اما هنوز روند اجرای این طرح از سوی شهروندان مطلوب ارزیابی نشده است. این موضوع در جلسه کمیسیون حقوقی، فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر انزلی مورد بررسی قرار گرفت. 


 تلاش برای تولید زباله کمتر 

رئیس کمیسیون حقوقی، فرهنگی و اجتماعی شورای شهر انزلی با اشاره به اهمیت حفظ محیط‌ زیست و آموزه‌های دینی و عرفی در این حوزه اظهار کرد: تولید زباله کمتر، اولین قدم در مسیر مدیریت پسماند است. امروزه بر اساس آمار ارائه شده، متوسط جهانی تولید زباله برای هر فرد ۳۰۰ گرم در روز است ولی این میزان در ایران به 700 گرم یعنی بیش از 2 برابر می‌رسد. «ابراهیم برفچالانی» افزود: در خوشبینانه‌ترین حالت در ایران 10 درصد و در تهران هم با وجود آموزش گسترده 5 درصد از زباله‌ها بازیافت می‌شوند، اما در کشورهای توسعه‌یافته نظیر آلمان بازیافت 70 درصد زباله‌ها انجام می‌شود. وی با تاکید بر اهمیت تفکیک زباله از مبدا یادآور شد: شرکت پیمانکار تفکیک زباله از مبدا در انزلی چند ماه است که فعالیتش را آغاز کرده، اما با توجه به ظرفیتی که داشته، چندان موفق نبوده است. اگر شرایط به همین منوال پیش برود، زمان از دست می‌رود و به نتایج مطلوبی دست نمی‌یابیم. 

 
برنامه‌ریزی‌ها دقیق اجرا نمی‌شوند

 یک فعال محیط ‌زیست و عضو انجمن طرفداران توسعه بندر انزلی درباره اجرای این طرح در انزلی گفت: قرار بود روزهای یکشنبه خودرو دریافت‌ زباله خشک به منطقه‌ای که ساکن آن هستیم بیاید، اما شاید فقط 3 بار صدای موزیک این خودرو به گوشمان رسیده است. در واقع ما متوجه آمدنش نمی‌شویم و هفته‌هایی هم هست که اصلا نمی‌آید. کانکس‌های تحویل‌گیرنده زباله هم فقط بعضی از روزها باز هستند و از برنامه کاری آنها اطلاع ندارم. «صفورا غله‌زاری» که با همکاری دوستانش تاکنون اقدامات خوبی در زمینه جمع‌آوری درب بطری‌های پلاستیکی و کاغذهای بازیافتی در انزلی انجام داده، بیان کرد: برنامه‌ریزی‌ها دقیق اجرا نمی‌شوند و اگر مردم با چنین مواردی روبه‌رو شوند، دیگر همکاری نمی‌کنند. باید توجه داشت که اجرای طرح تفکیک زباله در انزلی یک‌بار دچار شکست شده است، بنابراین این بار باید با دقت و تلاش بیشتر برای دستیابی به هدف عمل کرد. 


تشویق شهروندان 

مدیر شرکت پیمانکار تفکیک زباله از مبدا هم در شرح مشکلات این شرکت اظهار کرد: قرارداد همکاری بین شهرداری و این شرکت، 6 بهمن 1397 منعقد شد. از اواخر سال گذشته آموزش با نظارت خدمات شهری آغاز و خرید لوازم، تجهیزات و تامین آموزشگران و پرسنل شرکت انجام شد. سپس طبق قرارداد، کانکس‌ها در محل‌های مورد نظر مستقر شدند. «محمدباقر حسن‌زاده» با بیان این‌که رایزنی‌هایی هم با رستوران‌ها، هتل‌ها و ادارات انجام شد که متاسفانه بسیاری از آنها با ما همکاری نکردند، گفت: با اتمام نیمی از آموزش شهروندان، مواد شوینده با مبلغی بیش از 25 میلیون تومان به منظور تشویق شهروندانی که همکاری می‌کنند، خریداری و در کانکس‌ها با تایید و نظارت ناظر پروژه قرار داده شد. وی بیان کرد: از سوی شرکت، 2 کانکس، یکی در غازیان و دیگری در کافه سیاران مستقر شده و از ساعت 9 تا 13 و عصر از ساعت 16 تا 20 به ارائه خدمات می‌پردازند. 


بالا بودن هزینه‌ها 

 مدیر شرکت پیمانکار تفکیک زباله از مبدا با اشاره به هزینه‌های بالای اجرای طرح و در پیش بودن زمان پرداخت تعهدات شرکت به شهرداری گفت: تاکنون بیش از 400 میلیون تومان با نظارت ناظر شهرداری هزینه کرده‌ایم. در 3 ماه اخیر کل زباله جمع‌آوری شده در شهر 5/8 تن بود که بخش زیادی از آن جزو زباله‌های بازیافت محسوب نمی‌شد. در واقع 5 تن طی 3 ماه جمع‌آوری کردیم که این میزان معادل حدود 10 میلیون تومان است. هزینه کیسه‌ای است که به خانوارها برای جمع‌آوری زباله داده می‌شود، ماهانه 4 میلیون تومان است و درآمدی که داریم فقط می‌تواند پاسخگوی هزینه کیسه باشد.  وی یادآور شد: 8644 خانوار از سوی شرکت مورد آموزش قرار گرفتند و قول همکاری به ما دادند. از این تعداد فقط 561 خانوار یعنی 5/6 درصد با ما همکاری می‌کنند، در حالی که در قرارداد پیش‌بینی شده طی سال اول 30 درصد از مردم مشارکت داشته باشند. 

 
فعالیت سمن‌ها به عنوان ضابطان قضایی 

نظارت دقیق بر عملکرد شرکت پیمانکار و تلاش برای اجرای مطلوب طرح جزو انتظاراتی است که مردم از شهرداری دارند. ناظر پروژه طرح تفکیک زباله از مبدا در بندر انزلی نیز اظهار کرد: روزانه 2 هزار تن زباله در گیلان تولید و از این میزان 1500 تن به صورت مستقیم دفن می‌شود. در بهترین حالت از 500 تن زباله ورودی به کارخانه‌های کمپوست، 20 درصد به کود تبدیل خواهد شد. «شهرام توانا» گفت: اگر پیمانکار با همکاری مردم موفق به 100درصد تفکیک زباله شود، از نظر کمی فقط 8 درصد از زباله شهر کاسته می‌شود، اما از نظر فرهنگی اتفاقات بسیار بزرگی رخ می‌دهد. وی بیان کرد: در آیین‌نامه اجرایی قانون مدیریت پسماند به صراحت بیان شده باید عده‌ای از شهروندان زیر نظر دادستان، دوره آموزشی ضابطان قضایی پسماند را پشت سر بگذرانند. بنابراین با توجه به این موضوع اگر سمن‌ها به عنوان ضابطان قضایی در این حوزه فعالیت کنند، از مشکلات کاسته می‌شود. 


تعیین 6 کانکس برای دریافت زباله‌های تفکیک شده 

ناظر پروژه طرح تفکیک زباله از مبدا در بندر انزلی گفت: در قرارداد، تعیین 6 کانکس برای دریافت زباله‌های تفکیک شده طبق برنامه الزام شده و پس از اتمام آموزش در هر بلوک، کانکسی در آن قرار داده می‌شود. توانا ادامه داد: آموزش منطقه میانی شهر هم پذیرفته شده و چند روز دیگر در خیابان پاسداران کانکسی مستقر خواهد شد. زباله‌های تفکیک شده توسط خودروهای شرکت در غازیان روزهای فرد و در انزلی روزهای زوج جمع‌آوری می‌شوند.  وی تصریح کرد: باید با قدرت کامل و برنامه دقیقی که تدوین شده است، در حوزه آموزش مدارس وارد شویم و اقدام به برگزاری جلسات منظم و مستمر هفتگی با سمن‌ها کنیم؛ چراکه اگر سمن‌ها و رسانه‌ها کمک نکنند، حتی اگر پیمانکار بسیار بکوشد، نمی‌توانیم منتظر اتفاقات خوب در این حوزه باشیم.


اسامی مراکز آموزش و دریافت پسماند خشک در رشت   

 مراکز اطلاع‌رسانی آموزش و دریافت پسماند خشک از سوی سازمان مدیریت پسماند شهرداری اعلام شد. گلسار جنب پارک توحید، میدان جهاد ابتدای بلوار شهید قلی‌پور جنب مدرسه معرفت نو، خیابان معلم میدان سرگل، خیابان ملت روبه‌روی پارکینگ شهربازی پارک شهر، امین ضرب روبه‌روی بیمه پاسارگاد، بلوار چمران، بلوار نماز جنب شهرک گلها، بلوار ضیابری ۲، بلوار آزادی (منظریه) جنب پارک بانوان، حمیدیان ابتدای خیابان نصر، بلوار شهید افتخاری، حافظ‌آباد، روبه‌روی دبستان ابوذر، باهنر جنب مجتمع سپاه، رودبارتان جنب پارک شهیدان نهی قناد و مسکن مهر جنب میدان دوم شهرک از مراکز اطلاع‌رسانی آموزش و دریافت پسماند خشک در این کلان‌شهر هستند.این مراکز هر روز از ساعت 8 تا ۱۸ و جمعه‌ از ساعت 8 تا ۱۴ فعال هستند.