گزارش
درآمد پسماند شهر در جیب واسطه‌ها
کارشناس مسئول پایش اداره حفاظت محیط‌زیست خراسان جنوبی: سود حاصل از زباله‌گردی و فروش زباله فقط در بیرجند ماهانه 3 میلیارد تومان است
مدیریت پسماند در شهرستان‌های خراسان جنوبی علی‌رغم اخطارهای محیط‌زیستی همچنان نامطلوب است. به گزارش مهر، موضوع مدیریت پسماند و آلودگی‌های زیست‌محیطی و مباحث اجتماعی مرتبط با آن چون زباله‌گردی همواره در خراسان جنوبی دغدغه نهادهای متولی بحث سلامت محیط و از طرف دیگر سوژه رسانه‌ها بوده است. چند ماه پیش «حسن اکبری» مدیر کل سازمان حفاظت محیط‌زیست خراسان جنوبی از اخطارهای متعدد به برخی شهرداران خراسان جنوبی در این زمینه خبر داد و حتی سخن از باز شدن پای برخی از شهرداران به دادگاه در این زمینه گفت.
اکنون بعد از گذشت چند ماه از طرح این موضوع، پیگیر ثمره و نتایج این اخطارها و پیگیری‌ها می‌شویم و این‌که وضعیت مدیریت پسماند در چند شهر خراسان جنوبی مطلوب است. «مرتضی نخعی‌نژاد» کارشناس مسئول پایش اداره حفاظت محیط‌زیست در این زمینه اظهار می‌کند: در حوزه مدیریت پسماند اخطارهای متعددی به شهرداران و دهیاران داده شده است، ولی متأسفانه به‌جز چند شهرستان در بقیه نقاط وضعیت مدیریت پسماند همچنان مطلوب نیست. وی با اشاره به این‌که شاهد اقداماتی چون سوزاندن پسماند و عدم تفکیک زباله از مبدأ هستیم، بیان می‌کند: تفکیک نشدن زباله از مبدأ باعث می‌شود که همچنان شاهد موضوعاتی چون زباله‌گردی و آسیب‌های مرتبط با آن باشیم.
کارشناس مسئول پایش اداره حفاظت محیط‌زیست خراسان جنوبی می‌گوید: زباله‌گردی علاوه بر آسیب‌هایی که از نظر بهداشتی ایجاد می‌کند، سود و درآمدی را که باید برای شهر هزینه شود به جیب دلالان می‌برد. نخعی‌نژاد با بیان این‌که برای مثال گردش ماهیانه سود حاصل از زباله‌گردی و فروش آن تنها در بیرجند 3 میلیارد تومان است، اظهار می‌کند: البته در بیرجند با توجه به حجم بالای زباله تولیدی اقدامات بسیار خوبی برای بحث تفکیک زباله از مبدأ در سال جاری صورت گرفته که امیدواریم با همین روند به نقطه مطلوب و ایده‌آل برسد. وی با اشاره به این‌که شهرستان نهبندان نیز بعد از اخطارها وضعیت را بهبود بخشیده است، بیان می‌کند: تنها در شهرستان سرایان یک زباله‌گاه نمونه ایجاد شده است.
مناطقی که وضعیت مدیریت پسماند در آن مطلوب نیست
کارشناس مسئول پایش اداره حفاظت محیط‌زیست ادامه می‌دهد: وضعیت مدیریت پسماند و دفن پسماند در اکثر شهرستان‌های خراسان جنوبی چون اسدیه، قائن، طبس و سربیشه و بسیاری از مناطق دیگر و بخش‌هایی چون چاهک موسویه مطلوب نیست. نخعی‌نژاد با تأکید بر این‌که در این زمینه پرونده‌هایی نیز در مراجع قضایی مطرح است، می‌افزاید: در زمینه پیگیری قضایی بحث مدیریت پسماند و البته تفکیک پسماند پزشکی سازمان بازرسی کل کشور و دادستان بیرجند همکاری بسیار خوبی با ما داشتند که از آنان سپاسگزاریم. ابتدا از شهردار نهبندان در مورد وضعیت مدیریت پسماند و موضوع تفکیک زباله در آن منطقه می‌پرسیم که بنا به گفته متولیان محیط‌زیست خراسان جنوبی بعد از اخطارهای محیط‌زیست وضعیت در این زمینه را بهبود بخشیده‌اند.
شهردار نهبندان می‌گوید: طرح مدیریت پسماند شهرستان نهبندان در کارگروه شهرستانی تصویب و به نهاد ذی‌ربط کشوری ارسال شده است. «محسن بخشی» با اشاره به این‌که در نهبندان به دلایل عدیده چون بسیاری دیگر از نقاط استان زباله‌گرد وجود دارد، ادامه می‌دهد: پیگیر طرح تفکیک زباله از مبدأ بوده‌ایم و با توجه به آمادگی برخی شرکت‌ها لایحه آن را به شورای شهر فرستاده‌ایم. شهردار نهبندان می‌گوید: موضوع مدیریت پسماند به واسطه گرمی هوا و بادهای ۱۲۰ روزه در نهبندان از اهمیت مضاعفی برخوردار است و با تفکیک زباله از مبدأ می‌خواهیم گام مهمی در موضوع بهداشت محیط و پاکیزگی شهر برداریم.
پسماند پزشکی در اسدیه بی‌خطر می‌شود
به سراغ یکی از شهردارانی می‌رویم که بنا به گفته سازمان حفاظت محیط‌زیست، مدیریت پسماند در آن شهر با ایراداتی همراه است. «افشین عابدینی» شهردار اسدیه با اشاره به این‌که طرح مدیریت پسماند شهرستان در سال ۹۵ تصویب شده است، می‌گوید: قبل از اخطارهای محیط‌زیست هم ما وظایف خود در حیطه مدیریت پسماند را انجام می‌دادیم و از طرف دیگر بازدیدهای محیط‌زیست از وضعیت شهرستان اسدیه در این موضوع نیز بسیار محدود است. وی ادامه می‌دهد: ممکن است در همان زمانی که کارشناسان محیط‌زیست برای بازدید می‌آیند، وضعیت مطابق انتظارشان نباشد و این موضوع را تعمیم به کل سال بدهند.
شهردار اسدیه با گلایه از برگزار نشدن کمیسیون پسماند در شهرستان درمیان می‌گوید: براساس قانون در زمینه بهداشت عمومی و مسائل زیست‌محیطی 3 مرجع شبکه بهداشت و درمان، محیط‌زیست و دامپزشکی می‌توانند اظهارنظر کنند. شبکه بهداشت و درمان در زمینه تهدید علیه بهداشت عمومی بودن یا نبودن یک مساله، محیط‌زیست در حوزه آلوده شدن آب، خاک و هوای یک پدیده و دامپزشکی نیز در زمینه آسیب‌های بهداشتی دفع نامناسب فضولات انسانی و دامی اظهارنظر می‌کند. وی بیان می‌کند: با توجه به این‌که زباله‌های بیمارستانی در اسدیه بی‌خطرسازی می‌شود، طبق نظر شبکه بهداشت و درمان هیچگونه تهدیدی علیه بهداشت عمومی ندارد.
سایت پسماند اسدیه و آلودگی آب
شهردار اسدیه اظهار می‌کند: سایت پسماند شهرستان اسدیه در کوه قرار دارد و هیچگاه شیرابه به سفره‌های آب زیرزمینی نفوذ نمی‌کند و از این منظر آلودگی آب منتفی است و البته محیط‌زیست در زمینه آلودگی هوا به واسطه زباله‌سوزی ادعاهایی دارد. «افشین عابدینی» ادامه می‌دهد: البته نظر ما بر این است که این زباله‌سوزی در سایت مدیریت پسماند انجام نشود و آن اتفاق در محدوده مربوط به شهرداری نبوده است. وی با بیان این‌که هرچند ایده‌آل تفکیک زباله از مبدأ است، یادآور می‌شود: باتوجه به امکانات و بودجه‌های فعلی بحث تفکیک زباله از مبدأ در اسدیه امکان‌پذیر نیست، هر چند در حوزه فرهنگ‌سازی ما اقدامات متعددی انجام داده‌ایم. در هر حال به نظر می‌رسد در خراسان‌جنوبی تا رسیدن به نقطه مطلوب درزمینه مدیریت پسماند و تفکیک زباله از مبدأ راه زیادی وجود دارد، چراکه مساله تنها یک شهرستان، یک نقطه ویک بخش مشخص و محدود نیست، بلکه علت آن راباید در اعتبارات ناکافی، عدم فرهنگ‌سازی و نداشتن دغدغه لازم جست‌وجو کرد.
