«آب‌فروشی» در فارس‌

موضوع آب این روزها یکی از اولویت‌های استان فارس به حساب می‌آید تا جایی که برای تعیین تکلیف برخی پروژه‌های منابع طبیعی این استان جلسه‌ای تشکیل شد. 

جلسه شورای حفاظت آب فارس با 3 دستور کار رهاسازی آب به منظور تامین حقابه کشاورزی، تعیین و رهاسازی حقابه دریاچه بختگان و مسلوب‌المنفعه کردن چاه‌های غیرمجاز با حضور استاندار فارس و دیگر مسئولان مرتبط برگزار شد. 


رهاسازی 115 میلیون مترمکعب آب 

 در این جلسه مدیرعامل آب منطقه‌ای فارس با اشاره به وضعیت سدهای فارس و میزان حجم آب آنها از رهاسازی 115 میلیون مترمکعب آب به منظور تامین حقابه کشاورزی خبر داد. به گفته «حمیدرضا دهقانی» امسال به لحاظ بارندگی شرایط بهتری در استان حاکم بوده و با در نظر گرفتن مجموع شرایط، امکان رهاسازی آب وجود دارد. 

به گزارش ایرنا،دهقانی همچنین بیان کرد: رهاسازی به گونه‌ای انجام می‌شود که همه مردم بتوانند حداکثر استفاده را داشته باشند و اگر بارش‌های نیمه دوم مطلوب باشد، تامین حقابه‌ها به صورت بهتری انجام می‌شود. 
مدیرعامل آب منطقه‌ای فارس همچنین از کشاورزان درخواست کرد در حد سهمیه و به اندازه کشت کنند تا با این میزان آب مشکلی برای آبیاری اراضی پیدا نکنند. 

وی همچنین از مسئولان جهاد کشاورزی و دیگر مسئولان مرتبط درخواست کرد: 48 ساعت قبل از رهاسازی، اطلاع‌رسانی‌های لازم برای کشاورزان و مردم منطقه صورت گیرد. 

مدیر کل هواشناسی فارس نیز با تاکید بر این‌که در هنگام رهاسازی آب باید وضعیت جوی استان در نظر گرفته شود تا منجر به سیل یا سیلاب نشود، وضعیت جوی استان در 3 ماهه پاییز را تشریح کرد. به گفته «مسعود ده‌ملایی» پیش‌بینی کلی 3 ماه پاییز در هفته آینده اعلام می‌شود، اما در حال حاضر در شهریور و مهر بارش در استان در حد میانگین و در آبان مقداری بیش از حد میانگین است. 

مدیر آبفای شیراز نیز با توجه به این‌که بخشی از آب سد درودزن به منظور تامین آب آشامیدنی شیراز مورد استفاده قرار می‌گیرد، در خواست کرد توجه به حجم مرده آب سد در نظر گرفته شود. به گفته «الله‌بخش نظرپور» حجم مرده سد 330‌میلیون‌متر مکعب است و اگر حجم آب به زیر 400 میلیون‌متر مکعب بیاید و آب برای آشامیدن منتقل شود، آب دارای طعم و بوی نامطلوبی خواهد بود که مردم نیز معترض خواهند شد. مدیر آبفای شیراز درخواست کرد در تامین آب از سد این موضوع در نظر گرفته شود. 

در پایان این دستورکار استاندار فارس اظهار کرد: امسال 115 میلیون متر مکعب در بهترین زمان ممکن برای کشاورزان رهاسازی می‌شود و میزان کشت در هر منطقه باید بر اساس و مبنای حقابه باشد. 

«عنایت‌الله رحیمی» همچنین از جهاد کشاورزی درخواست کرد که کشت‌های کم‌آب‌بر را در برنامه قرار دهد، چراکه اگر محصولات پرآب‌بر انتخاب شوند، این حجم از آب کفایت نخواهد کرد. استاندار فارس بیان کرد: این میزان آب با توجه به حجم سد و بارندگی است و طبیعی است که در صورت بارندگی بیشتر آب بیشتری هم رهاسازی می‌شود. 

رحیمی ضمن تاکید چندباره این مطلب که کشاورزان براساس واقعیت موجود اقدام به کشت کنند، درخواست کرد قبل از زمان رهاسازی به‌ویژه در شهرستان خرامه بستر رودخانه از درختچه‌های گز پاک‌سازی شود.


حقابه بختگان به آبان‌ماه رسید 

تامین حقابه بختگان از آب رهاسازی‌شده از دیگر دستورکارهای جلسه بود که براساس اعلام محیط‌زیست در جلسه پیشین شورای حفاظت آب باید این آب در مردادماه رها می‌شد. 

«نبی‌اله مرادی» معاون محیط‌زیست استان ضمن تشریح وضعیت بختگان، دلایل خشکسالی آن و لزوم تامین حقابه را بیان کرد. در نهایت استاندار فارس با تامین حداکثر 40 میلیون متر مکعب آب موافقت کرد که بنا شد در آبان‌ماه که زمان مناسب‌تری به لحاظ دما و شرایط بارش است، برای رهاسازی آب به بختگان اقدام شود. 


رواج پدیده آب‌فروشی در فارس 

موضوع دیگری که در این جلسه مطرح شد و چالش‌برانگیز نیز بود، بحث مسلوب‌المنفعه کردن چاه‌های غیرمجاز و پدیده آب‌فروشی در استان بود. 
ابتدا معاون دادگستری فارس با بیان این‌که آمار واقعی چاه‌های غیرمجاز بیش از آمار مطرح‌شده است، اظهار کرد: با این روند پر کردن چاه‌ها به هیچ‌جا نمی‌رسیم و تاکنون 500 حلقه چاه مسلوب‌المنفعه شده که این موضوع در نیمه دوم سال با حساسیت بیشتری همراه است.

 به گفته «احمد رحمانیان» بیش از 30 هزار حلقه چاه غیرمجاز در استان وجود دارد که اگر چاه جدیدی اضافه نشود، پر کردن و مسلوب‌المنفعه کردن آنها 15 تا 16 سال طول می‌کشد. رحمانیان با دسته‌بندی کردن 3 دسته چاه غیرمجاز در استان فارس افزود: دسته نخست آنهایی هستند که حکم قضایی برایشان صادر شده، اما هنوز اجرایی نشده است. 

معاون دادگستری استان فارس بیان کرد: دسته دیگر آنهایی هستند که حکم قضایی ندارند که بیشترین میزان چاه غیرمجاز هستند و دسته آخر گروهی هستند که در کمیسیون‌ها رای به پر کردن آنها داده شده، اعتراض گذاشته شده و در دیوان عالی حکم تایید شده، اما باز هم اجرایی نشده‌اند. به گفته رحمانیان، بختگان و پریشان به دلیل چاه‌های غیرمجاز اطرافشان خشک شده‌اند و تا زمانی که این چاه‌ها پر نشود و مصرف آب در اطراف دریاچه و تالاب مدیریت نشود، هر چقدر باران ببارد دریاچه احیا نمی‌شود.  

معاون دادگستری استان فارس به مشکل دیگری نیز برای مسلوب‌المنفعه کردن چاه‌ها در برخی از مناطق اشاره کرد. به گفته وی در برخی از مناطق مانند کامفیروز و سد درودزن به دلایل مختلف چاه‌ها پر نشده‌اند که در شورای بیت‌المال مصوب شد پس از برداشت برنج، نسبت به مسلوب‌المنفعه کردن چاه‌های غیرمجاز که در اراضی ملی حفر شدند، اقدام شود.

 معاون دادگستری استان فارس همچنین به پدیده آب‌فروشی در استان به عنوان یک مشکل جدی اشاره کرد و گفت: باید اراده جدی برای مقابله با این موضوع وجود داشته باشد و بازنگری‌هایی نیز در نحوه و زمان‌بندی برخوردها صورت گیرد. 

مدیرعامل آب منطقه‌ای استان فارس نیز در این باره اعلام کرد: 20 درصد از چاه‌های غیرمجاز کشور در استان فارس است و سعی شده علاوه بر چاه‌های غیرمجاز، بر میزان برداشت چاه‌های مجاز نیز نظارت شود و به همین دلیل 195 اکیپ گشت برای این منظور در نظر گرفته شده است. 

«حمیدرضا دهقانی» عنوان کرد: تلاش شده نظارت‌ها به نحوی باشد که نه کشاورز صدمه ببیند و نه آب زیادی از چاه‌ها برداشت ‌شود. دهقانی همچنین پر و مسلوب‌المنفعه کردن چاه‌های غیرمجاز به صورت برش شهرستانی را پیشنهاد داد. 


صنایع از آب‌های غیرمتعارف استفاده کنند، نه آشامیدنی

استاندار فارس نیز در این جلسه با اشاره به اهمیت این مطلب درباره این دستورکار اظهار کرد: چاه‌هایی که آرای قطعی آنان صادر شده باید پیش از رسیدن به التهابات انتخابات تعیین تکلیف شوند و در بحث برش شهرستانی نیز با توجه به توان محدود اجرایی، ما می‌توانیم درصدی را مشخص کنیم و هر شهرستان به تناسب چاه‌های غیرمجاز این درصد را اجرا کند. رحیمی با تاکید بر این‌که نباید اجازه حفر چاه جدید صادر شود، گفت: در چاه‌های مجاز نیز باید برداشت آب با نظارت و کنترل همراه باشد تا برداشت به صورت غیرمجاز نباشد. 

استاندار فارس ضمن تاکید بر برخورد با پدیده آب‌فروشی در استان فارس افزود: صنایعی که به آب زیادی نیاز دارند باید از پساب فاضلاب و آب‌های غیرمتعارف استفاده کنند، در صورتی که به این موضوع توجه جدی از سوی آب منطقه‌ای نشده است.

 رحیمی با انتقاد از روندی که در برخی از صنایع مثل پتروشیمی‌ها وجود دارد، بیان کرد: چه لزومی دارد که در اطراف شیراز کشاورز چاه آبش را به پتروشیمی بفروشد و این صنعت نیز بیش از حد مجاز از آب چاه برداشت کند. صنایعی مثل پتروشیمی‌ها باید از پساب فاضلاب شهرهای کناردست خود استفاده کنند. 

وی با اشاره به مصرف کم صنایع در مجموع سرانه آب تصریح کرد: هر چند این میزان کم است و اثر محسوسی ندارد، اما در زمینه شرب همین مقدار اندک نیز مفید و قابل استفاده است. استاندار فارس همچنین عنوان کرد: نباید صنایع آب‌بر در استان استقرار یابد، به اضافه این‌که آب بیشتری مصرف می‌شود که با آمایش سرزمین نیز همخوانی ندارد. 


چرخه باطل

نماینده شیراز نیز با بیان این‌که در حوزه آب گرفتار یک چرخه باطل هستیم، اظهار کرد: در استان مواردی وجود دارد که چاه‌ها با مجوز صنعت حفر شده‌اند، اما مصرفی غیر از صنعت دارند که از جمله آنها فروش آب است. 
«علی اکبری» با بیان این‌که در این حوزه باید با سختگیری بیشتری عمل کنیم، گفت: پاسخ‌گویی بیشتر، سختگیری بیشتر و به کار بردن روش‌های تنبیهی می‌تواند تا حدی مشکلات جدی آب استان را برطرف کند.