انتشار نقشه 4خط جدید متروی تهران برای نخستین‌بار

سیدمحمد فخار/ خبر‌نگار
نقشه 4 خط جدید پیشنهادی متروی تهران برای نخستین‌بار در روزنامه همشهری منتشر شد. انتشار عمومی اطلاعات خطوط پیشنهادی برای توسعه متروی تهران گامی نو در عرصه شفافیت اطلاعات در پایتخت است.

به‌گزارش همشهری، معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران با هدف شفافیت، اطلاع‌رسانی به افکار عمومی و اخذ نظرات کارشناسان قبل از تصویب نهایی، نقشه و اطلاعات خطوط و ایستگاه‌های پیشنهادی مشاور مطالعاتی طرح جامع حمل‌ونقل ریلی تهران را در اختیار همشهری قرار داد و همزمان با پیگیری تأمین منابع مالی و اقدامات اجرایی برای تکمیل و رفع اشکالات خط۷ و افتتاح و تکمیل خط۶ مترو، برای تکمیل مطالعات منجر به تصمیم‌گیری درباره نحوه توسعه مترو در محدوده شهر تهران و حومه آن اقدام کرد. این مطالعات هم‌اکنون به مرحله نهایی رسیده و در مراحل تصمیم‌گیری و تصویب نهایی در مراجع ذیربط دولتی قرار دارد. براساس طرحی که از سوی شرکت فرانسوی سیسترا و شرکت گنو به‌عنوان همکار آن پیشنهاد شده، شهر تهران در افق۱۴۲۰ علاوه بر خطوط موجود و خطوط حومه‌ای، نیاز به 4خط جدید مترو دارد و برای پس از آن نیز 2 خط اکسپرس پیشنهاد شده است.

مهم‌ترین وجه تمایز خطوط پیشنهادی جدید با خطوط موجود در شبکه متروی تهران آنجاست که برخلاف خطوط فعلی که عمدتا مسیرهای قطری، شرقی-غربی و یا شمالی-جنوبی را طی می‌کنند و همگی از محدوده مرکزی شهر عبور می‌کنند، مسیر خطوط پیشنهادی ۸، ۹، ۱۰ و ۱۱ حلقه‌های مکمل و نسبتا وسیعی را در خارج از محدوده مرکزی شهر پوشش می‌دهند.

شمایل خطوط جدید
براساس پیشنهادهای مطالعات اخیر طرح جامع حمل‌ونقل ریلی تهران، خط۸ مترو به‌طول ۳۷ کیلومتر و با ۳۵ ایستگاه، به‌صورت Cشکل، یک رینگ میانی تشکیل می‌دهد که از بزرگراه رسالت، محدوده جانبازان آغاز می‌شود، به سمت غرب تا تقاطع یادگار امام-شیخ‌فضل‌الله می‌رسد، سپس با عبور از بزرگراه یادگار امام تا انتهای بزرگراه آیت‌الله سعیدی به‌سمت جنوب پیش می‌رود و نهایتا به‌سمت شرق تا بزرگراه بسیج امتداد می‌یابد. این خط با 8خط فعلی و آتی مترو و همچنین خطوط راه‌آهن تبادل سفر خواهد داشت.

خط۹ مترو نیز در این طرح به‌طول ۴۶ کیلومتر و با ۳۹ ایستگاه پیش‌بینی شده و به‌نوعی مکمل خط۸ محسوب می‌شود. این خط از محدوده چیتگر در شمال غرب تهران آغاز می‌شود، ابتدا به‌سمت شمال و سپس در مسیری طولانی به‌سمت شرق حرکت می‌کند و سپس در محدوده بزرگراه امام‌علی به‌سمت جنوب حرکت می‌کند و در محله دولت‌آباد در جنوب شرق تهران پایان می‌یابد. خط۹ پیشنهادی، تمام خطوط شمالی-جنوبی فعلی مترو را قطع می‌کند و با آنها ایستگاه تبادلی خواهد داشت.

خط ۱۰ مترو به طول ۴۱ کیلومتر و با ۳۴ ایستگاه، شمالی‌ترین خط پیشنهادی برای متروی تهران است که از ایستگاه وردآورد در میانه خط ۵ مترو شروع می‌شود، از محدوده‌های شمالی بزرگراه نیایش و صدر به‌سمت شرق امتداد می‌یابد و ایستگاه انتهایی آن قنات کوثر خواهد بود. این خط نیز با تمام خطوط شمالی-جنوبی متروی تهران تبادل سفر دارد.

خط ۱۱ مترو نیز به طول ۲۶ کیلومتر و با ۱۷ ایستگاه، از ایستگاه متروی چیتگر آغاز می‌شود و مناطق ۱۸، ۱۹، ۲۰ و ۲۱ را به شبکه حمل‌ونقل ریلی درون‌شهری متصل می‌کند. این خط که محدوده‌های جنوبی و جنوب غرب شهر تهران را پوشش می‌دهد، با نگاه TOD طراحی شده و با چند خط فعلی و آتی مترو تقاطع و تبادل سفر خواهد داشت و محله‌های تهرانسر، خلیج و یافت‌آباد را به شبکه متروی تهران متصل می‌کند.

در نقشه منتشرشده که حاوی پیشنهادهای مشاور مطالعاتی طرح است، علاوه بر 4خط جدید مترو، موقعیت 2 خط اکسپرس نیز بدون مشخص کردن ایستگاه‌ها پیشنهاد شده است؛ نخستین خط اکسپرس، انتهای خط ۵ فعلی مترو را پس از عبور از خیابان‌های کارگر جنوبی و ستارخان، روی کریدور راه‌آهن به مسیر ریل حومه‌ای جنوب شرق تهران تا محدوده شهرهای قرچک، پیشوا و ورامین وصل می‌کند. خط 2 اکسپرس نیز اتصال مسیر کریدور راه‌آهن شمال‌شرق تهران (رودهن، بومهن، پردیس و جاجرود) را به کریدور جنوب‌غربی تهران (اسلامشهر، رباط‌کریم و پرند) برقرار می‌کند. در مطالعات بازنگری طرح جامع حمل‌ونقل ریلی تهران، 4 خط ریلی سبک LRT و نیز مسیرهای تکمیلی برای خطوط فعلی مترو نیز پیشنهاد شده است.