جنبش Me Too# و فیلم‌های ابرقهرمانانه زنانه

یاور یگانه ـ روزنامه‌نگار

 اکتبر سال2017 بود که MeToo# در واکنش به اذیت و آزارهای جنسی برخی زنان مشهور هالیوود توسط هاروی واینستاین، تهیه‌کننده معروف آمریکایی، در شبکه‌های اجتماعی بارها به اشتراک گذاشته شد. از آن تاریخ به بعد، اغلب استودیوهای معروف فیلمسازی هالیوود تلاش می‌کنند، چه در همکاری با افرادی که سابقه خوبی در برخورد با زنان ندارند و چه در پروژه‌هایی که برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند، دقت به خرج دهند تا مورد حمله کاربران شبکه‌های اجتماعی و تحت فشار رسانه‌ای قرار نگیرند؛ چراکه این نگرانی برایشان وجود دارد که با تحریم محصولات‌شان دچار زیان‌های هنگفت اقتصادی شوند. با این حال، بعضی از استودیوهای فیلمسازی فرصت را غنیمت شمرده‌اند و از جو ایجادشده برای سودآوری مالی بهره برده‌اند. تولید فیلم‌های ابرقهرمانانه زنانه را که از سال2017 شتاب بیشتری گرفته، باید در زمره یکی از فرصت‌طلبی‌های هالیوود به‌حساب آورد. با رونق‌گرفتن بحث‌های برابری جنسیتی در هالیوود، مثل پرداخت دستمزد برابر به بازیگران زن و مرد و با استقبال تماشاگران از فیلم‌هایی که زنان را در نقش نخست خود داشتند، سران استودیوها فرصت را مناسب دیدند تا از احساسات تحریک‌شده مردم، با ساخت فیلم‌هایی که ابرقهرمانان زن نقش اصلی آنها را بر عهده داشتند، پول خوبی به جیب بزنند.
به گفته امیلی اسپایدز جنبش MeToo# نشان داد که اقدام به‌هم پیوسته و همبستگی میان زنان همچنان می‌تواند تأثیر وسیعی بر تغییرات اجتماعی بگذارد. با این حال همچنان صنعت سرگرمی (فیلم، سریال و نمایش) اتکای فردی و قدرت فردی و اعتماد به‌نفس فردی را تنها گزینه تبدیل زنان به ابرزن یا تنها گزینه حل مشکل نابرابری زنان در جوامع می‌داند. بدون جایگزین کردن واژگان و مفاهیمی نظیر ظرفیت همبستگی اجتماعی و جایگزین کردن آن با اقدامات تماما فردی، واژه‌هایی مانند قدرت بخشیدن به‌خود و ارتقای اعتماد به نفس بی‌معنا خواهند بود.
برخی معتقدند جایگاه اجتماعی ابرقهرمانان زن به‌عنوان الگوهایی برای دختران کم‌سن‌وسال بسیار حائز اهمیت است و در صورتی که زنان در فیلم‌های ابرقهرمانانه نقش‌های اصلی را بر عهده داشته باشند، در بالا رفتن اعتمادبه نفس دختران جوانان اثرگذار خواهد بود. از سوی دیگر، عده دیگری معتقدند تصویری که از زنان در فیلم های ابرقهرمانی ارائه می‌شود، ضمن اینکه آنها را در معرض نگاه خیره تماشاگران قرار می‌دهد و به کلیشه‌های جنسیتی دامن می‌زند، ممکن است باعث نارضایتی دختران جوان از چهره و اندامشان شود. به هر حال، نقش جنبش MeToo# در سپردن نقش‌های اصلی فیلم‌های ابرقهرمانی به زنان قابل کتمان نیست. تغییراتی که این جنبش رقم زد، از هالیوود فراتر رفت و حتی به اروپا و بالیوود نیز رسید. با این حال، نباید انتظار داشت ساختار پدرسالارانه هالیوود به این زودی‌ها کاملا متحول شود و تحت تأثیر این جنبش یا هر جنبش دیگری به برابری جنسیتی تن دهد.