توییتر در یک‌قدمی رفع فیلتر؟
با شکسته‌شدن طلسم برگزاری جلسات کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، احتمال دارد سرانجام پس از ۱۵ماه درخواست رفع فیلتر توییتر از سوی اکثریت اعضای این کارگروه مورد بررسی قرار بگیرد
محمد کرباسی/دبیر گروه دانش و فناوری
پس از 2سال طلسم برگزاری جلسات کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه شکسته‌شده و به همین‌خاطر امکان دارد که درخواست رفع فیلتر توییتر که امضای ۶ وزیر و ۲نماینده عضو این کارگروه را همراه خود دارد، در مسیر بررسی قرار بگیرد. از 2سال پیش تاکنون این کارگروه که براساس ماده ۲۲ قانون جرایم رایانه‌ای مسئولیت نظارت بر فضای مجازی و پالایش تارنماهای حاوی محتوای مجرمانه را دارد و ریاست آن بر‌عهده دادستان کل کشور است، جلسه‌ای تشکیل نداده بود. در این مدت تصمیم‌گیری برای فیلترینگ به وسیله یک سیستم آنلاین صورت گرفته است؛ مسئله‌ای که بارها مورد اعتراض مقام‌های دولت قرار گرفته بود. به‌تازگی لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس‌جمهور هم در گفت‌وگوی اختصاصی با همشهری به صراحت اعلام کرد که نفس وجود قانون تجارت الکترونیک نشان‌دهنده این است که اگر بخواهید امری را فیزیکی برگزار نکنید و در چارچوب به تعبیری الکترونیک و مجازی صورت بگیرد، نیاز به مجوز صریح قانونی دارد.
بازگشت به قانون
محمد‌جواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات چندی پیش در گفت‌وگو با همشهری ضمن انتقاد از تشکیل‌نشدن جلسات کارگروه، فیلترینگ را یک نارضایتی عمومی و چالشی برای موضوع کیفیت اینترنت خوانده بود. وی در این مصاحبه به صراحت گفته بود: 2عضو دولتی و 3عضو غیردولتی عضو سیستم رأی‌گیری آنلاین هستند و درباره فیلترینگ سایت‌ها رأی می‌دهند و بسیاری از سایت‌ها را همینطوری و با رأی‌گیری آنلاین می‌بندند. بارها گفته‌ایم که این نظام رأی‌گیری آنلاین را قبول نداریم. چندبار برای دادستان کل کشور نامه نوشتم و همراه مستندات فرستادم و گفتم که فرایند رأی‌گیری آنلاین را صرفا به سمت موضوع‌های غیراخلاقی ببرید. اینکه اپلیکیشنی به این فرایند برده می‌شود و تصمیم‌گیری می‌کنید، غیرمنطقی است.
لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس‌جمهور هم به‌تازگی در گفت‌وگو با همشهری ضمن تأکید بر اینکه تاکنون 2 نامه با مستندات قانونی برای قوه قضاییه در این رابطه ارسال شده است، گفت: اگر کسی ادعا می‌کند که جلسات کارگروه می‌تواند به شکل آنلاین انجام شود، نیاز به مستندات صریح قانونی دارد. این مستندات قانونی اول باید اصل مسئله که جلسات آن می‌تواند آنلاین برگزار شود را مشخص کند و دوم اینکه مواردی را که می‌تواند به شکل آنلاین رسیدگی شود، مشخص کند.
رفع فیلتر توییتر در گرو یک جلسه
از حدود ۱۵ماه پیش ۸ عضو از ۱۲عضو کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه با ارسال نامه‌ای برای دادستان کل کشور خواستار طرح موضوع رفع فیلتر توییتر در این کارگروه شده‌اند. براساس قانون درصورتی که جلسه بررسی این نامه برگزار شود، از آنجایی که اکثریت اعضا موافقت خود را برای رفع فیلتر توییتر اعلام کرده‌اند، این شبکه اجتماعی مهم در جهان باید برای عموم ایرانی‌ها در دسترس قرار بگیرد. محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور اما چندی پس از رسانه‌ای‌شدن خبر ارسال این نامه اعلام کرد: وقتی بعضی از این شبکه‌ها را در کارگروه مصادیق مجرمانه می‌بندیم و فیلتر می‌کنیم، می‌بینیم بعضی از آقایان صدایشان بلند می‌شود و ۶ وزیر به من نامه می‌نویسند و می‌خواهند که جلسه بگذاریم تا رفع فیلتر کنیم که من نرفتم، زیرا می‌بینم در اینجا در جرم شریک خواهم شد.
معاون حقوقی رئیس‌جمهور در واکنش به این موضع‌گیری دادستان کل کشور به همشهری می‌گوید: این استنباط شاید درست نباشد. جلسه را تشکیل دهند و ایشان رأی صریح مخالف دهد. در این مسئله شریک نمی‌شوند و فقط جمع قانونی را گرد هم آورده‌اند. هیأتی حق تصمیم دارد. در این هیأت نظر موافق و مخالف است. کسانی که نظر مخالف دارند، حتی اگر اعتقادشان این است که این ماجرا جرم است، به موجب قانون موظف به تشکیل این هیأت هستند.
ماجرای عجیب شبکه غیرقانونی بزرگان
توییتر در ایران ماجرای عجیب و باورنکردنی دارد. به‌خاطر نکات مثبت این شبکه و ارتباط با کشورهای مختلف جهان مقام‌های ارشد کشور، نمایندگان مجلس، وزرا و حتی سخنگوی شورای نگهبان در آن حضور دارند و در آن مطالب خود را برای مردم کشور منتشر می‌کنند اما برای عموم مردم این شبکه فیلتر است. توییتر حالا در جهان تنها یک شبکه اجتماعی نیست و خودش تبدیل به یک رسانه بزرگ شده است که می‌تواند موج‌سازی کند. در مواقع مختلفی کاربران ایرانی در توییتر موفق شده‌اند با همه سختی‌های فراوان در این شبکه اجتماعی از کشور دفاع کنند. محمد‌جواد ظریف هم چندی پیش حمایت خود از رفع فیلتر توییتر را اعلام کرده بود. او که یکی از اعضای فعال در توییتر است و توییت‌های او به سرعت توسط رسانه‌های جهان رصد می‌شود، در این رابطه می‌گوید: احساس می‌کنم حضور گسترده‌تر کاربران واقعی ایرانی در این شبکه اجتماعی می‌تواند پادزهری باشد در برابر حضور هماهنگ‌شده و بعضا فیک برخی از کاربران توییتر که علیه ایران در این شبکه اجتماعی فعالیت می‌کنند. حتی عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان در یک مصاحبه تلویزیونی از مردم برای حضور در شبکه اجتماعی توییتر که سال‌هاست در کشور فیلتر شده دعوت کرد؛ اقدامی که بدون استفاده از فیلترشکن برای کاربران ممکن نیست. وزیر ارتباطات هم که یکی از فعال‌ترین مقام‌های کشور در توییتر به‌حساب می‌آید، در حمایت از رفع فیلتر توییتر به همشهری می‌گوید: ما هم فضای رسانه را می‌فهمیم. هجمه ضد‌انقلاب را می‌فهمیم. نگرانی‌های مختلف را متوجه هستیم. دید ما این است در شرایطی که استکبار جهانی در تلاش است ایران را منزوی کند و علیه ما در افکار عمومی جهان دست به هم‌افزایی و فضاسازی بزند تا افکار عمومی را برای تهاجمات آماده کند، مردم جهان باید صدای ایران و مردم ایران را بشنوند.
