فرهنگ
هفت‌خان عکاسی خبری
عبدالله مرادی، عکاس خبری: اگر چارچوب مشخصی برای برخورد و مواجهه با عکاسان خبری وجود داشته باشد، اوضاع نه تنها رو به بهبودی خواهد رفت بلکه برخوردهای سلیقه‌ای و غیرحرفه‌ای هم کمتر می شود
عکاسان خبری در یک تناقض تحمیلی گیر کرده‌اند؛ آنان برای ثبت رویدادهای حساس و مهم زمان اندکی دارند اما همواره مجبورند از مسیری پر پیچ و خم و هفت‌خان فشارها و محدودیت‌های ساختگی عبور کنند که در این راه بارها خودشان، دوربینشان و یا هر دو زمینگیر شده‌اند.
به گزارش ایرنا، بیشتر مشکلات و موانعی که دست و پای عکاسان خبری را می‌بندد، نتیجه ناآگاهی از اهمیت کار آنان یا سختگیری‌های غیرحرفه‌ای و غیرقانونی است. گاهی یک عکاس برای رسیدن به یک زاویه مناسب عکاسی باید به دست و پای یک نیروی اجرایی یا حراست برنامه بیفتد تا مجوز تردد بگیرد؛ تلاشی که اگر به ثمر هم بنشیند به معنی از دست رفتن صحنه‌های حساس رویداد است. ممکن است بستن راه عکاسی از طرف مقامات مشهور به بهانه‌های مختلف توجیه شود، اما عکاسان خبری گاهی حتی هنگام عکاسی از یک اثر باستانی، طبیعی، یک بافت فرسوده و... هم بازخواست شده‌اند.
بارها شاهد بی‌احترامی به عکاسان بوده‌ام
رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی استان کرمانشاه در این باره گفت: من بارها شاهد بی‌احترامی به عکاسان خبری و هتک حرمت آنها بوده‌ام که البته بیشتر به دلیل بی‌اطلاعی از اهمیت فعالیت آنها بوده است. «عباس سروری» افزود: من خودم از دوران دفاع مقدس عکاسی می‌کردم و خالق تصاویر زیادی از جمله واقعه تاریخی بمباران شیمیایی شهر حلبچه بوده‌ام، به همین دلیل جایگاه و اهمیت فعالیت عکاسان خبری را به‌خوبی می‌دانم. او گفت: عکاسان خبری در موارد زیادی با توهین و بی‌احترامی افراد بی‌ملاحظه مواجه می‌شوند، اما به دلیل اعتقاد، وجدان کاری و ایمانشان این مشکلات را نادیده می‌گیرند و از آن می‌گذرند.
سروری اعلام آمادگی کرد که مشکلات عکاسان خبری استان را با جدیت و در سریع‌ترین زمان ممکن پیگیری کند. این مسئول از عکاسان خبری خواست که لیست مهم‌ترین مشکلات خود را در اختیار او قرار دهند تا برای رفع آنها در شورای تامین شهرستان و استان، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و شورای فرهنگ عمومی استان پیگیری کند.
در یک روز 4 بار بازخواست شدیم
«عبدالله مرادی» عکاس خبری و مدیر مجتمع رسانه‌ای میلکان هم با بیان این‌که در مراسم عمومی همچون ۲۲ بهمن یا نماز عید فطر جایگاهی برای تصویربرداران تعبیه می‌شود، اما چون عنوان جایگاه صدا و سیما بر آن گذاشته می‌شود، عکاسان خبری را به آنجا راه نمی‌دهند، افزود: گاهی هماهنگ کردن برای ورود به یک نقطه از مراسم یا عبور از نرده‌ای، توان و زمان زیادی از عکاس خبری می‌گیرد و کار او را به‌شدت محدود می‌کند.
مرادی ادامه داد: در برخی مواقع حتی عکاسی از آثار باستانی هم تبعات شگفت‌آوری دارد. به عنوان نمونه یک بار در جریان عکاسی از آثار باستانی قصر شیرین به همراه آقای زارعی 4 بار بازخواست شدیم یا در جریان عکاسی از ساختمان‌های فروریخته در زلزله سرپل‌ذهاب دوربینم را گرفتند و یک روز تمام درگیر رفع اتهام از خود و پس گرفتن دوربین بودم.
پرهیز از برخوردهای سلیقه ای
به اعتقاد این عکاس خبری اگر اصول و چهارچوب مشخصی برای برخورد و مواجهه با عکاسان خبری وجود نداشته باشد، اوضاع نه تنها رو به بهبودی نخواهد رفت بلکه برخوردهای سلیقه‌ای و غیرحرفه‌ای گسترش هم خواهد یافت. او البته یک تبصره هم به این قاعده کلی اضافه کرد و گفت: قدرت، نفوذ و قاطعیت مدیر استانی و حاضر در صحنه بی‌شک در این حوزه بسیار مهم است. در واقع او می‌تواند بسیاری از موانع و مشکلات پیش روی عکاسان خبری استان را بردارد.
در بیشتر سفرهای وزرا و مسئولان ارشد کشور به استان با وجود هماهنگی قبلی، عکاسان استان در لحظات حساس و مهم سفر مقامات جا گذاشته می‌شوند و تنها به عکاسان ویژه مقامات اجازه حضور و عکاسی داده می‌شود. ماشین‌های تندرو و بالگرد هم در اختیار این دسته از عکاسان است و طبیعی است که ما در این رقابت نابرابر بازی را از پیش باخته‌ایم.
دود ناهماهنگی روابط عمومی و حراستدر چشم عکاسان
«فرزاد منتی» عکاس خبرگزاری تسنیم هم ناآشنا بودن برخی از مدیران روابط عمومی با وظایف و اهمیت کار خود و نیز پایین بودن شأن و جایگاه آنها در دستگاه متبوعشان را ریشه بسیاری از مشکلات پیش روی عکاسان خبری دانست. او گفت: ما با بیشتر روابط عمومی‌های استان هیچ مشکلی نداریم و آنها با ما همراه هستند، اما سایر بخش‌های ادارات و سازمان‌ها از جمله حراست اهمیتی برای نظر رابط عمومی خود قائل نیستند، به طوری که گاهی حتی تیم حراست یا حفاظت مدیر یا مسئول، مدیر روابط عمومی آن دستگاه را هم قبول ندارد.
عکاس تسنیم افزود: یکی دیگر از ایراداتی که معمولا نیروهای اجرایی یا حراست از ما می‌گیرند این است که برای هر مراسم باید کارت مخصوص آن را ارائه کنیم، در حالی که اگر این‌گونه باشد ما باید هر روز چندساعت برای دریافت کارت ورود به رویدادها وقت خود را در ادارات تلف کنیم. مشکل دیگر جولان عکاسان آماتور و موبایل به دست است.منتی گفت: ما حاضریم بعد از هر رویداد خبری همه تصاویر خود را در اختیار ارگان‌ها قرار دهیم به شرطی که عکاسان آماتور و موبایلی در لحظات حساس رویداد جولان ندهد.
خط قرمزها را به‌خوبی می‌شناسیم
«بهمن زارعی» عکاس خبرگزاری ایرنا هم گفت: عکاسان مخاطبان را از حضور فیزیکی در صحنه رویداد و خواندن متن‌های طولانی معاف می‌کنند، اما با وجود این اهمیت بالا، بسیاری از مقدمات بدیهی برای فعالیت عکاسان خبری در استان وجود ندارد.
وی بیان کرد: در کشورهای پیشرفته در همان آغاز هر رویداد، عکاسان خبری با لباس مخصوص در کنار نیروهای امدادی در محل حاضر می‌شوند و نیروهای امنیتی هم کاری با آنها ندارند، اما ما حتی برای پوشش تصویری رویدادهای روزمره با مشکل روبه‌رو هستیم. مثلا عکاسی در میدان نفت یا عکاسی از پل قوسی به بهانه‌های نابجا با بازخواست مواجه می‌شود. بارها پیش آمده که من یا دوستانم در زمان عکاسی از اتفاقات معمولی در شهر از دست افراد ناشناخته فرار کرده‌ایم و گاه حتی بازداشت شده‌ایم.
این عکاس خبری گفت: بی‌شک ما با سال‌ها سابقه عکاسی خبری تمایلی به عبور از قانون و خطوط قرمز نداریم و این خطوط را به‌خوبی می‌شناسیم، اما انتظار داریم که برای یک فعالیت ساده خبری دچار مشکلات و محدودیت‌های متعدد و تکراری نشویم.
تا کی از تیر برق و سطل زباله بالا برویم؟
زارعی تاکید کرد: لازم است عکاسان خبری حرفه‌ای استان به همه نهادها معرفی و با پوشش یا کارت ویژه متمایز شوند تا در زمان رویداد و حادثه به جای توجیه مسئولان به فعالیت خبری خود برسند.او در ادامه از تبعیض به نفع خبرنگاران و تصویربرداران صدا و سیما انتقاد کرد: صدا و سیما نیز مانند ما یک رسانه است، اما در پوشش رویدادها بهترین مکان‌ها را در سریع‌ترین زمان در اختیار آنها قرار می‌دهند. زارعی با بیان این‌که عکاسان خبری برای پوشش یک رویداد تا چه زمانی باید از تیر برق و سطل زباله بالا بروند، گفت: انتظار داریم که برای تسهیل در پوشش مراسم و رویدادهای عمومی جایگاه ویژه‌ای برای عکاسان خبری در نظر گرفته شود.
وعده تهیه و معرفی لیست عکاسان خبری
معاون فرهنگی و رسانه‌ای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کرمانشاه درباره صدور یک کارت ویژه برای عکاسان خبری از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد گفت: کارت‌های شناسایی خبرنگاران و عکاسان خبری که از سوی نشریه متبوع آنها صادر شده، از هر کارت دیگری معتبرتر است، اما می‌شود عکاسان خبری را در زمان حضور در برنامه‌ها و رویدادها با یک پوشش(کاور) متمایز و معرفی کرد.
«پریسا محمدی» همچنین گفت: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آمادگی دارد از همه رسانه‌های استان بخواهد عکاس خبری خود را به این اداره کل معرفی کنند تا پس از ارزیابی کیفی افراد معرفی شده، لیست نهایی و مورد تایید را به همه دستگاه‌ها و نهادهای استان ارسال کنیم تا بخشی از محدودیت‌ها و سختگیری‌ها فعلی برداشته شود. او در عین حال به عکاسان خبری گفت: اگر می‌خواهید اوضاع درست شود لازم است یک انجمن یا تشکلی برای ساماندهی فعالان این حوزه ثبت کنید.
