کالا‌های گران برای جیب‌های خالی

افزایش کمرشکن قیمت‌ها در استانی مانند اردبیل با محرومیت اقتصادی موجب شده است بسیاری از نیازمندی‌های ضروری خانواده‌ها یا تامین نشود یا تامین آنها به آینده‌ای نامعلوم موکول شود. 

به گزارش تسنیم، بازار خرید و فروش کالا در اردبیل این روزها حال خوشی ندارد. نوسانات قیمت موجب شده است هم خریدار و هم فروشنده همواره خود را در موضع زیان ببینند و در مجموع معاملات به حدی دچار آشفتگی است که هم پولدار و هم کم‌درآمد از افزایش قیمت‌ها ناراضی هستند.

در این میان قشر کم‌درآمد با اصطلاحی همچون حباب قیمت‌ها و نوسانات ارز و سکه کاری ندارد. آنچه محسوس است، ناتوانی این قشر در تامین مایحتاج ضروری‌اش است. به اعتقاد مردم، افزایش قیمت‌ها کیفیت زندگی را کاهش داده و موجب شده است برخی کالاها از سبد خرید خانوار برای مدت نامعلومی حذف شوند. به اذعان شهروندان، افزایش قیمت‌ها و تورم بازار هیچ تناسبی با درآمدها ندارد و نمی‌توان سطح زندگی را مطابق روال سابق نگه داشت.


دشواری در تامین مواد غذایی مورد نیاز

یکی از شهروندان درباره وضعیت این روزهای بازار اردبیل گفت: بسیاری از شهروندان در تامین مایحتاج ضروری مثل برنج، گوشت، مرغ، روغن و دیگر مواد غذایی که مصرف روزانه دارند، دچار مشکل هستند.«نادر رستمی» افزود: گرانی کالاها به این معنی نیست که مردم در خرید کالاهای لوکس دچار مشکل شده‌اند، بلکه در مقابلِ تعداد اندکی از خانواده‌ها که وضعیت معیشتی مناسبی دارند، گروه قابل توجهی حتی در تهیه مواد غذایی دچار مشکل هستند.

وی بیان کرد: افزایش قیمت‌ها موجب شده است مصرف گوشت و برنج در برخی خانواده‌ها کاهش یابد و به نوعی کیفیت غذاها نیز کاهش پیدا کند، به طوری که اگر پیش از این خانواده‌ برنج ایرانی مصرف می‌کرد، امروز برنج خارجی مصرف می‌کند.

یکی دیگر از شهروندان گفت: افزایش قیمت‌ها موجب شده است خرید برخی کالاها حذف شود به طوری که مصرف میوه و سبزی در منزل ما کاهش یافته و همانند گذشته نیست. «الهه حسن‌زاده» اظهار کرد: قیمت مواد غذایی با افزایش قابل توجه همراه است و به همین دلیل خرید برخی از آنها تا حد قابل توجهی کاهش یافته است.این اظهارات در حالی است که بسیاری از خانواده‌های کم‌درآمد و دهک‌های پایین چشم امیدشان به یارانه‌ای است که از قضا تورم نمی‌شناسد و امروز تا حد خرید یک مرغ کامل ارزش آن کاهش یافته است.


درآمدها پاسخگوی نیازها نیست

سال گذشته بود که معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری اردبیل اعلام کرد میانگین درآمد مردم این استان پایین‌تر از میانگین کشوری است. این موضوع البته در آن مقطع زمانی موشکافی نشد، اما تجربه نشان می‌دهد که به دلیل توسعه محدود اقتصادی، مردم اردبیل اغلب با مشکلات اقتصادی مواجه هستند.

هرچند به دلیل تولید انواع محصولات کشاورزی در این استان، قیمت بسیاری از محصولات معقول و حتی پایین‌تر از سایر استان‌ها تصور می‌شود، اما قدرت خرید خانواده‌ها نیز محدود است. به عنوان مثال، حدود حقوق یک کارگر  ۲ میلیون تومان در ماه و میانگین اجاره‌بها در اردبیل حدود ۷۰۰ هزار تومان است که با هزینه آب و برق و گاز تا یک میلیون تومان افزایش می‌یابد. 

حساب سرانگشتی نشان می‌دهد که یک خانواده ۴ نفره با این میزان حقوق قادر به تامین بسیاری از اقلام و کالاها نیست و خرید خانه و ماشین هم دیگر به رویایی دور از دسترس تبدیل شده است.«محمد بیاتی» شهروند اردبیلی در این باره گفت: زمانی تهیه بسیاری از کالاها عادی به نظر می‌رسید و فشاری به خانواده‌ها وارد نمی‌کرد، اما اکنون قیمت‌ها به حدی افزایش یافته‌اند که حتی تهیه یک لامپ معمولی برای برخی مشکل شده است.


کم‌فروشی در کالاهای ضروری خانواده‌ها

در کنار افزایش قیمت کالاها که سوار بر موج تورم است، بازار اردبیل از تورم کاذبی نیز رنج می‌برد. رئیس سازمان صمت استان اردبیل درباره آخرین وضعیت نظارت و بازرسی بازار اردبیل اظهار کرد: در ۴ ماه نخست امسال ۲۱۳۸ پرونده تشکیل شده که از این تعداد ۵۱۲ مورد مربوط به گران‌فروشی و ۲۷۶ مورد مربوط به کم‌فروشی است.

«رامین صادقی» ادامه داد: ارزش این پرونده‌ها بالغ بر ۱۱۸ میلیارد ریال است و مشاهده می‌شود که بیشترین میزان تخلفات کم‌فروشی مربوط به نان و بیشترین میزان تخلفات گران‌فروشی مربوط به نان، چای، گوشت قرمز و مرغ، قند و شکر و لوازم خانگی است.وی تاکید کرد: هرچند بازرسی‌های مکرر از واحدهای فروش انجام می‌شود، اما همچنان شاهد تخلف در بازار هستیم.

به نظر می‌رسد، با وجود نظارت دستگاه‌های اجرایی، وضعیت بازار با فعالیت دلالان دچار نوسان است تا جایی که نه‌تنها افزایش قیمت جیب خانواده‌ها را نشانه گرفته، بلکه گران‌فروشی نیز بر آن سوار شده است. این موضوع موجب شده است التهاب در بازار افزایش پیدا کند و بدبینی و بی‌اعتمادی شکل بگیرد. 


انصاف در معامله کم‌رنگ شده است 

بازار اردبیل در گذشته حال و روز خوشی داشت و آدابی در آن رعایت می‌شد که به خرید و فروش‌ها برکت می‌داد. یکی از فعالان بازار تاریخی اردبیل در این زمینه گفت: در گذشته مغازه‌دارها قبل از آغاز کسب و کار قرآن تلاوت می‌کردند. این موضوع روحیه عجیبی را در بازار ایجاد کرده بود و ما کم‌فروشی و گران‌فروشی نداشتیم. 

«غلامرضا اصغری» از پیشکسوتان سرای حاجی‌میرزا به یاد دارد که فروشنده‌ها به سود پایین راضی بودند و این موضوع موجب می‌شد برکت خرید و فروش قابل توجه باشد. وی افزود: از انصاف در معامله خبری نیست و شاهد بسیاری از آفت‌ها در بازار از جمله گران‌فروشی و کم‌فروشی هستیم.

این صحبت‌ها نشان می‌دهد که بخشی از مشکلات اقتصادی مردم به مسائل اقتصادی و بخشی به معضلات فرهنگی مرتبط است. هرچند تدابیر اقتصادی کلان موجب نوسانات یا تغییر قیمت‌ها می‌شود، گاهی خود شهروندان نیز انصاف و مروت را فراموش می‌کنند. این در حالی است که نظارت و بازرسی و قانون نیز قادر به مهار تمامی مشکلات معیشتی مردم و بازار نیست. بی‌شک داد و ستد در اردبیل نیازمند تقویت مسئولیت‌پذیری اجتماعی است که از کوچک تا بزرگ و از مسئول تا کارمند و خبرنگار همه در قبال آن وظیفه دارند.