شیلات
دست بالای واسطه‌ها و شرکت‌ها در قیمت‌گذاری میگو
در فصل صید میگو، ماهی نیز کمیاب و قیمت آن به ۲ برابر افزایش می‌یابد
میگو غذای دریایی بسیار لذیذ و محبوبی است که علاوه بر طعم فوق‌العاده، یکی از مواد غذایی پرخاصیت و سالم به شمار می‌رود و مصرف مداوم آن می‌تواند به کاهش بیماری‌های قلبی و خطر ابتلا به سرطان کمک کند، اما افزایش قیمت آن در سال‌های اخیر باعث شده که عده زیادی از مردم برای خرید آن آرزو به دل بمانند.
به گزارش ایرنا، فصل صید میگو در سال یک ماه تا ۴۵ روز است که از مرداد ماه شروع می‌شود و تا نیمه اول شهریورماه ادامه دارد. صیادان یک ماه قبل از آغاز فصل صید میگو شناورها و ادوات صیادی را برای فعالیت در این فصل آماده می‌کنند. بخش عمده میگوی دریایی که در جنوب کشور به‌ویژه استان بوشهر صید می‌شود، با توجه به کیفیت و اندازه آن توسط کارخانه‌های عمل‌آوری و بسته‌بندی خریداری و صادر می‌شود.
قیمت‌گذاری با نرخ ارز
ارزآوری و درآمد بالای صادرات میگو باعث شده که قیمت‌گذاری آن برای مصرف‌کنندگان داخل کشور با نرخ ارز صورت گیرد و به همین دلیل، بیشتر مردم که از قشرهای متوسط و ضعیف جامعه هستند، توان خرید حتی پایین‌ترین نوع آن را ندارند. هم‌اکنون قیمت هر کیلوگرم میگوی دریایی در بوشهر با توجه به سایزهای مختلف آن بین ۳۰ تا ۶۰ هزار تومان است و با توجه به این‌که نصف هر کیلو میگو ضایعات است که باید دور ریخته شود، در واقع قیمت ۵۰۰ گرم پاک‌کرده گوشت خالص آن در پایین‌ترین سایز میگو که به «سرتیز» معروف است، ۳۰ هزار تومان تمام می‌شود که برای قشر ضعیف و متوسط بسیار بالاست.
به گفته مسئولان، نهاد و دستگاه مشخصی برای قیمت‌گذاری میگو وجود ندارد و نرخ آن بر اساس عرضه و تقاضا در بازار تعیین می‌شود که در این وضعیت با توجه به این‌که شرکت‌های عمل‌آوری و بسته‌بندی دست بالا برای خرید دارند، به طور معمول قیمت‌ها را آنها تعیین می‌کنند و صیاد و صاحب شناور صیادی نیز چون از قبل برای تامین ادوات صید و آماده‌سازی شناور وام یا پیش‌پرداخت از شرکت‌های عمل‌آوری دریافت کرده، به‌ناچار باید صید خود را به این شرکت‌ها بفروشد و مقداری را هم که سهم مردمی تعیین شده است با همان قیمت صادراتی بر اساس نرخ ارز در اختیار مردم قرار می‌دهد.
با توجه به محدودیت فصل صید میگو و کمیاب شدن این آبزی در مابقی فصول سال بیشتر خانواده‌ها تلاش می‌کنند که میگوی مورد نیاز یک سال خود را در این فصل خریداری کنند که این مهم نیز در افزایش قیمت میگو موثر است.
از طرفی، کاهش ذخایر و منابع آبزیان دریایی در خلیج فارس از جمله میگو بر اثر عواملی چون آلودگی‌ها و از بین رفتن زیستگاه‌ها، برداشت بی‌رویه و خارج از ظرفیت از این منابع، استفاده از ادوات و روش‌های مخرب صید باعث شده که میزان صید این آبزی کاهش یابد و در نتیجه قیمت آن را بالا ببرد. جالب این‌که در فصل میگو به دلیل این‌که همه شناورهای صیادی به صید این آبزی می‌پردازند و ماهی فقط به صورت ضمنی همراه با میگو صید می‌شود، در بازار کمیاب و گران می‌شود، طوری که قیمت آن نسبت به قبل از فصل میگو به ۲ برابر می‌رسد و مردم عادی حتی قدرت خرید ماهی را هم از دست می‌دهند.
بوی بد میگو؛ سهم مردم بوشهر
بیشتر مشتریان میگوی بوشهر در سال‌های اخیر که غیربومی هستند، پس از خرید با پرداخت مبلغی به عده‌ای که کارشان میگو پاک کردن است، سر میگوها را می‌کنند و ضایعات را در سطل‌های زباله می‌ریزند که بر اثر نور آفتاب و گرما بوی بسیار بدی در فضای اطراف منتشر می‌شود که آزاردهنده است و این روزها که فروشندگان میگو در بیشتر خیابان‌ها دست‌فروشی می‌کنند، این بوی مشمئزکننده در همه نقاط شهر پیچیده است و باعث شده که لذت و فایده خوردن آن به کام دیگران و بوی بد آن سهم بوشهری‌ها باشد.
تنظیم بازار با توان خرید مردم
شهروند بوشهری می‌گوید: زمانی ماهی و میگو غذای اصلی و غالب مردم این استان و شهر بوشهر بود، اما اکنون افزایش سرسام‌آور قیمت آن باعث شده که حتی صیادان میگو در سفره خود نصیبی از آن نداشته باشند.
«معصومه بویراتی» می‌افزاید: قیمت بالای میگو باعث شده که عده کمی از مردم بتوانند از این آبزی استفاده کنند و بیشتر میگوی صیدشده توسط شرکت‌های عمل‌آوری خریداری و به خارج صادر یا به استان‌های دیگر ارسال شود.
وی ادامه می‌دهد: شرایط سخت اقتصادی باعث شده هر روز قدرت خرید مردم کمتر شود، به گونه‌ای که خرید بسیاری از چیزها از جمله میگو به آرزویی برای آنها تبدیل شده است. این شهروند بوشهری بیان می‌کند: با این‌که در کنار ساحل زندگی و همه سختی‌ها، کمبودها و گرما و شرجی طاقت‌فرسای آن را تحمل می‌کنیم، اما به دلیل قیمت بالای ماهی و میگو امکان تهیه آن برای بخش زیادی از ساحل‌نشینان وجود ندارد. شهروند دیگری در حالی که ماهی و میگوی موجود در سینی فروشنده در بوشهر را زیر و رو می‌کند، می‌گوید: قیمت ماهی و میگو متناسب با درآمدم نیست و نمی‌توانم بخش زیادی از حقوقم را برای تهیه میگو اختصاص دهم.
«اسماعیل حسینی» می‌افزاید: قیمت ۳۰، ۴۵ و ۶۰ هزار تومانی میگو در سایزهای مختلف آن برای قشر کارگر با وجود هزینه‌های مختلف زندگی مناسب نیست. وی بیان می‌کند: چند سال پیش، هر خانواده برای مصرف یک سال خود ۳۰ تا ۴۰ کیلوگرم از این آبزی در فصل صید آن ذخیره می‌کرد، اما اکنون حتی تا 5 کیلویی آن را در سایز کوچک نمی‌تواند بخرد. شهروند دیگری می‌گوید: در فصل صید میگو، ماهی نیز کمیاب می‌شود و قیمت آن به ۲ برابر افزایش می‌یابد و از قدرت خرید ما کارمندان خارج می‌شود.
«مریم جعفری» اضافه می‌کند: تقاضای بالای شرکت‌های صادرکننده ماهی و میگو باعث شده که صیادان و یزافان ( دلالان ماهی و میگو) نیز قیمت این آبزیان را با نرخ ارز تعیین کنند و به همان قیمت صادراتی آن را در داخل به فروش برسانند. وی بیان می‌کند: مسئولان باید بازار ماهی و میگو را برای خرید همه فراهم کنند تا سفره مردم بوشهر همانند گذشته با ماهی و میگو رنگین شود و تهیه این آبزیان برای آنها حسرت و آرزو نباشد.
یکی از فروشندگان میگو در بازار بوشهر می‌گوید: در زمان حاضر، قیمت هر کیلوگرم میگوی سایز ریز، متوسط و بزرگ به ترتیب ۳۰، ۴۵ و ۶۰ هزار تومان است. «اصغر ماهینی» می‌افزاید: ما هم ماهی و میگو را با قیمت بالا از اسکله و یزافان تهیه می‌کنیم و با احتساب هزینه‌های جانبی و درصدی سود در بازار می‌فروشیم و تعیین قیمت در اختیار ما نیست، بلکه بیشتر یزافان نرخ آبزیان را تعیین می‌کنند.
تعیین قیمت میگو در دست واسطه‌ها و شرکت‌های عمل‌آور
یکی از صیادان اسکله جفره بوشهر می‌گوید: قیمت میگو تابع عرضه و تقاضاست و هر وقت میزان ورودی آن به بازار عمومی بیشتر باشد، قیمت پایین می‌آید و اگر ورودی کم شود، قیمت بالا می‌رود. «عبدالرسول غریبی» می‌افزاید: به نسبت تورم موجود در کشور و نرخ ارز قیمت میگو در این شرایط مناسب است، اما قدرت خرید مردم پایین است. وی بیان می‌کند: با توجه به این‌که میگو در فصل خاصی وارد بازار می‌شود و در مدت مشخص صید آن به پایان می‌رسد، مردم به‌ویژه کسانی که حقوق ثابتی دارند باید بخش عمده‌ای از درآمد خود را برای خرید تنها ۵ تا ۱۰ کیلوگرم میگو هزینه کنند.
غریبی اضافه می‌کند: با این‌که هزینه‌های صیادی برای شناورها بسیار بالا رفته افزایش قیمت میگو برای صیادان فایده زیادی نداشته است و بیشتر سود افزایش نرخ نصیب یزافان و شرکت‌های صادراتی می‌شود که از طریق تامین هزینه‌های تهیه ادوات و آماده‌سازی شناورها برای صیادان، صید آنها را پیش‌خرید می‌کنند.
وی اظهار می‌کند: در سال‌های اخیر، بیشتر سهم مردمی میگو در استان بوشهر توسط افراد غیربومی به صورت عمده خریداری و به دیگر نقاط کشور ارسال می‌شود. خرید مسافران، مهمانان و گردشگران و شرکت‌های عمل‌آور نیز بر قیمت آن بی‌تاثیر نیست. غریبی درباره قیمت ماهی گفت: اکنون فصل صید ماهی نیست و شناورها بیشتر به صید میگو می‌پردازند و تنها شاید ۵ درصد اقدام به صید ماهی کنند و به همین دلیل، قیمت این آبزی روند افزایشی دارد.
شیلات متولی قیمت گذاری نیست
رئیس اتحادیه صید و صیادی استان بوشهر می‌گوید: شیلات و اتحادیه صیادی در کشور متولی قیمت‌گذاری آبزیان نیستند و وظیفه حفاظت از ذخایر به عنوان انفال و پایداری شغل قانونمند صیادی را بر عهده دارند و قیمت بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.
«محمد کارگر» می‌افزاید: جامعه صیادی با این‌که زیر پوشش جهاد کشاورزی است از بسته‌های حمایتی و تشویقی دولت بی‌بهره هستند. وی بیان می‌کند: حضور واسطه‌ها از جمله عوامل مهم در افزایش قیمت آبزیان به‌ویژه میگو است. به همین دلیل، با همکاری اداره کل شیلات و اتحادیه صیادی در اسکله‌ها به روی مردم برای تهیه نیاز خود باز است و می‌توانند با حضور در اسکله‌ها میگوی مورد نیاز خود را تامین کنند.
کارگر اضافه می‌کند: با توجه به افزایش قیمت نهاده‌ها، ادوات صیادی، هزینه دریاروی، آذوقه، سوخت و یخ و از طرفی، افزایش قیمت مرغ و گوشت قیمت میگو در بازار بالا نیست، اما این قدرت خرید مردم است که کاهش یافته. وی می‌گوید: با توجه به تورم، افزایش قیمت کالا، ارزش غذایی بالای آبزیان و سخت و زیان‌آور بودن شغل صید و صیادی تامین بسته حمایتی و تشویقی برای این قشر ضروری است. معاون صید و بنادر ماهیگیری اداره کل شیلات استان بوشهر می‌گوید: بر اساس قانون حفاظت از آبزیان مصوب مجلس شورای اسلامی برای این اداره کل هیچ وظیفه‌ای در مورد تعیین قیمت آبزیان مشخص نشده است.
«منصور پاپری» می‌افزاید: برهمین اساس، اداره کل شیلات استان بوشهر هیچ دخالتی در نرخ‌گذاری و تعیین قیمت ماهی و میگو ندارد. وی بیان می‌کند: سال گذشته نشست‌های مشخصی برای تنظیم بازار ماهی برگزار شد، اما در کل این وظیفه شیلات نیست و اگر بحث‌های خاصی پیش بیاید تعزیرات و صنعت و معدن باید دخالت داشته باشند.
پاپری می‌گوید: از اول شروع فصل صید ( ۳۰ تیر تا پایان روز ۱۱ مرداد) ۵۵۰ تن میگو صید شده که نسبت به ۴۱۱ تن مدت مشابه سال گذشته ۳۲ درصد افزایش داشته است. معاون صید و بنادر ماهیگیری اداره کل شیلات استان بوشهر می‌افزاید: بیشترین میزان صید با ۶۲ درصد مربوط به شهرستان بوشهر و کمترین با ۱. ۹ درصد مربوط به کنگان است. وی ادامه می‌دهد: تعداد شناورهایی که در این مدت در استان بوشهر برای صید میگو مجوز گرفته‌اند ۳۸۱ فروند لنج و ۳۱۸ قایق است.
