گپ
داستان فاصله‌ها
یاوری، نویسنده و مترجم: «بسیار بلند و فوق‌العاده نزدیک» یکی از انسانی‌ترین و زیباترین کتاب‌هایی بود که تا به حال خوانده‌ام و بارها و به‌شدت مرا متاثر کرد
فرحناز چراغی | کرمانشاه- خبرنگار:
«بسیار بلند و فوق‌العاده نزدیک» نام رمانی از «جاناتان سافرن فوئر» است که «محسن یاوری» نویسنده و مترجم جوان کرمانشاهی آن را ترجمه کرده و نشر نیماژ به چاپ رسانده است. این کتاب با استقبال خوبی در میان مخاطبان روبه‌رو شد و توانسته در مدت کوتاهی به چاپ دوم برسد. رمان داستان عمیقی از عشق و جنگ است. داستان آدم‌هایی است که در عین حال که بسیار به هم نزدیکند، فوق‌العاده از هم دورند.
داستانی که جاناتان سافرن فوئر در این کتاب روایت می‌کند، داستان فاصله‌هاست و ترجمه خوب این کتاب توانسته زیبایی آن را دوچندان کند. انتشار این کتاب و استقبال از آن بهانه خوبی شد برای گفت‌وگو با مترجم اثر «محسن یاوری».
یاوری متولد بهمن‌ماه ۱۳۶۸ است و ارتباطش با مطالعه و نوشتن از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز شده است. در ادامه این گفت‌وگو را بخوانید.
ارتباط شما با نوشتن از کجا آغاز شد؟
فعالیت‌های هنری من در حوزه‌های مختلفی است، اما ریشه همه آنها داستان است و شروع این فعالیت‌ها از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بود؛ جایی که با کتاب خواندن انس گرفتم و داستان بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی من شد. چند سال بعد این خواندن مرا به سمت نوشتن سوق داد و شروع کردم به نوشتن داستان کوتاه که تا امروز و به لطف خدا این داستان‌ها در جشنواره‌های مختلفی مورد توجه قرار گرفتند و موفقیت‌هایی زیادی را به دنبال داشتند. همین علاقه‌ام به ادبیات سبب شد که رشته دانشگاهی‌ام را مترجمی زبان انگلیسی انتخاب کنم تا بتوانم بدون واسطه یک مترجم با یک اثر ادبی ارتباط برقرار کنم. از ترجمه رمان «بسیار بلند و فوق‌العاده نزدیک» به نویسندگی جاناتان سافرن فوئر استقبال خوبی شده و تا چند روز دیگر قرار است چاپ دوم آن منتشر شود.
از رمان «بسیار بلند و فوق‌العاده نزدیک» بگویید.
در مورد خود رمان باید بگویم در این کتاب، «اسکار شل» پسربچه نه ساله و باهوشی است که بیشتر از هر چیز در دنیا عاشق پدرش بوده و وقتی پدرش را در حملات یازده سپتامبر از دست می‌دهد، زندگی‌اش دستخوش تغییراتی می‌شود و به واسطه کلیدی که پیدا می‌کند به جست‌وجوی سفر گونه‌ای وارد می‌شود که او را به دنیای آدم‌های جالبی می‌کشاند.رمان بسیار بلند و فوق‌العاده نزدیک، بیش از هرچیز داستان فاصله‌هاست؛ فاصله آدم‌هایی که بسیار به هم نزدیکند و در عین حال فوق‌العاده از هم دورند. این رمان مملو از مفاهیم انسانی است که مخاطب را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
چرا این کتاب را برای ترجمه انتخاب کردید؟
جالب است برایتان بگویم که بیشتر از پروسه زمانی خود ترجمه کتاب، انتخاب خود کتاب برای من بیشتر زمان برد. چون می‌خواستم کتابی را ترجمه کنم که با همه وجود دوستش داشته باشم. ترجمه یک اثر بازآفرینی آن اثر در زبان مقصد است و اگر عشق مترجم به مفهومی که دارد ترجمه می‌کند در این فرایند دخیل شود به یقین حاصل کار بسیار ارزشمند خواهد شد. من تا به حال رمان‌های زیادی را مطالعه کرده‌ام. بسیار بلند و فوق‌العاده نزدیک یکی از انسانی‌ترین و زیباترین کتاب‌هایی بود که تا به حال خوانده‌ام و بارها در جای جای ترجمه به‌شدت مرا متاثر کرد.
ترجمه این رمان چند وقت زمان برد؟
ترجمه این رمان که ۳۳۰ صفحه دارد، 5 ماه طول کشید. همچنین باید اضافه کنم که چاپ اول این کتاب در ۵۰۰ نسخه از سوی انتشارات نیماژ منتشر شد .
شما در زمینه داستان‌نویسی آن هم داستان کوتاه نیز دست به قلم هستید. در نوشتن به دنبال چه هستید و جذابیت نوشتن داستان کوتاه برای شما در چیست؟
مهم‌ترین دغدغه نوشتن برای من گفتن از درد‌های اجتماعی است. البته چاشنی خیلی از کارهای من برمی‌گردد به مسائلی که با ورود مدرنیته بر انسان‌ها تحمیل شده است. من فرم داستان کوتاه را بیشتر مطابق با نیازهای امروز جامعه می‌دانم و به قول «پیمان سلیمانی» نویسنده خوب همشهری‌مان، داستان کوتاه در ایران بسیار جلو‌تر از رمان است.
به عنوان یک مترجم حرفه‌ای نظرتان راجع به ترجمه و حاشیه‌هایش چیست؟
ترجمه دریچه‌ای است به روی ادبیات روز جهان. متاسفانه ما در حوزه کتاب و به‌ویژه ترجمه به‌شدت وابسته به منافع اقتصادی انتشارات‌چی‌ها هستیم. به همین خاطر است که وقتی نگاه می‌کنیم، می‌بینیم بیش از 20 ترجمه مختلف از کتاب «شازده کوچولو» بیرون می‌آید در حالی که در یکسری مباحث به‌ویژه بحث‌های تئوری به‌شدت عقب افتاده‌ایم و خیلی از کتاب‌هایی که همین طور تجدید چاپ می‌شوند، کتاب‌هایی هستند که از تاریخ مصرفشان سال‌ها گذشته است.
در مدت کمی رمان «بسیار بلند و فوق‌العاده نزدیک» با ترجمه شما به چاپ دوم رسیده است. چه احساسی دارید؟
حقیقت این است که بسیار خوشحالم از این استقبال مخاطبان؛ نه فقط برای دیده شدن کتاب بلکه برای این‌که من همه توانم را به کار بردم که روح اثر را در زبان مقصد حفظ کنم و کتاب را طوری ترجمه کنم که مخاطب ایرانی هم همان احساسی را داشته باشد که مخاطب انگلیسی‌زبان در برخورد با کتاب داشته است و حالا احساس می‌کنم در این کار موفق بوده‌ام.
درباره نویسنده «بسیار بلند و فوق‌العاده نزدیک»
«جاناتان سافرن فوئر» ۲۱ فوریه ۱۹۷۷ در واشنگتن دی‌سی امریکا به دنیا آمد. اولین رمانش تحت عنوان «همه‌چیز می‌درخشد» سال ۲۰۰۲ به چاپ رسید که موفقیت‌های زیادی برای او به ارمغان آورد. فوئر 3 سال بعد، دومین رمان خود «بسیار بلند و فوق‌العاده نزدیک» را منتشر کرد که کتاب بسیار موفقی بود و توانست نظر منتقدان و رضایت مخاطبان را به خود جلب کند.
