تولید
دست داروسازان زیر سنگ بیمه‌ها
تأمین نقدینگی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مدیران صنایع دارویی است
فتانه احدی | البرز- خبرنگار
افزایش ۱۲۰ درصدی هزینه‌ها در صنعت داروسازی تامین دارو را دچار چالش کرده و این صنعت با مشکلاتی مواجه است که امکان توسعه و پیشرفت آن را محدود کرده است.
صنعت داروسازی در این سال‌ها و به دنبال تشدید تحریم‌ها، آن‌طور که باید نتوانسته از ظرفیت بالای خود برای رشد و توسعه صنعت استفاده کند و به‌ناچار برخی شرکت‌های دارویی مجبورند دست و پا بسته به تولیدات خود ادامه دهند. این در حالی است که بارها گفته شده صنعت داروسازی این توان را دارد که بتواند ظرفیت صادرات دارویی را دوچندان افزایش دهد، اما موانع و مشکلات متعددی بر سر راه آن قرار دارد که باعث شده ظرفیت‌های تولید دارو بدون استفاده بماند. البرز نیز به دلیل داشتن شرکت‌های داروسازی مهم، یکی از مهم‌ترین تامین‌کنندگان داروی کشور محسوب می‌شود، اما مشکلات اخیر گریبان تولیدکنندگان البرزی را نیز گرفته است.
از سوی دیگر، اظهارات اخیر وزیر بهداشت در حمایت از تولید داخل و وجود مافیای دارویی، نشان از این واقعیت دارد که در مسیر توسعه و پیشرفت صنعت داروسازی کشور، سنگ‌اندازی می‌شود. دغدغه‌های صنعت داروسازی بسیار مهم و گسترده است که هر یک مشکلاتی برای تولیدکنندگان این صنعت به وجود آورده است. مسئولان مربوطه نیز با واکاوی این دغدغه‌ها سعی در حل مشکلات دارند.
تامین نقدینگی، مهم‌ترین دغدغه
مدیر یکی از شرکت‌های داروسازی استان تأمین نقدینگی را یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مدیران صنایع دارویی برمی‌شمارد و می‌گوید: صنعت داروسازی نیاز به نقدینگی دارد. این یک واقعیت است که اغلب صاحب‌نظران و فعالان این حوزه بر آن تاکید دارند. مطالباتشرکت‌ها باید هرچه سریع‌تر از‌سوی بیمه‌ها پرداخت شود تا چرخه گردش پول در صنعت بیش از این دچار اختلال نشود.
«محمد سلطانی» می‌افزاید: اگر می‌خواهیم دچار کمبود دارویی نشویم، این موضوع باید در اولویت برنامه‌های وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو قرار گیرد.
سود اندک برای صنعت داروسازی
یکی از فعالان صنعت داروسازی استان می‌گوید: قیمت دارو باید در تک‌تک اقلام به سوددهی قابل قبول برای سرمایه‌گذاری روی بهتر شدن کیفیت تولید و صادرات برسد تا شاهد رشد صنعت داروسازی کشور باشیم.
«مریم حامدی» می‌افزاید: سود اندک برای صنعت داروسازی فایده‌ای ندارد و نمی‌تواند این صنعت را به جایگاه واقعی خودش برساند.
وی عنوان می‌کند: اگر کسی واقعاً تصمیم گرفت قیمت دارو را منطقی کند، باید یک‌بار برای همیشه صنعت داروسازی را به موقعیت واقعی خودش برساند.
وی می‌گوید: ارز دارو باید تک‌نرخی شود تا علاوه بر این‌که جلوی سوءاستفاده را بگیرد، باعث شود بدبینی نسبت به صاحبان صنعت و بازرگانان فعال در این عرصه از بین برود.
حامدی‌فر با عنوان این مطلب که مجرای جبران و کنترل هزینه برای دارو خیلی راحت‌تر از کالاهای دیگر است، افزود: با توجه به این‌که همه مردم تحت پوشش بیمه‌ها هستند، می‌توان از کانال بیمه‌ها، قیمت منطقی دارو را جبران کرد.
وی در عین حال خواستار مدیریت صحیح و قوی بیمه‌ها شده و می‌افزاید: لازم بود در اجرای طرح تحول سلامت با عزم ملی، مشکلات پیش رو را حل و فصل می‌کردیم.
حامدی‌فر ادامه می‌دهد: باید با مدیریت صحیح و درست، پولی که دولت به شکل یارانه ارزی در حوزه دارو وارد می‌کند، از کانال بیمه هزینه شود و این کار به‌آسانی قابل انجام است، زیرا الگوی آن وجود دارد که نمونه آن را می‌توان در ترکیه شاهد بود.
تامین به‌موقع دارو، دغدغه صنعت دارویی کشور
رئیس کمیسیون اقتصاد دارو و سلامت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی البرز علی‌رغم تمام مشکلات و نامهربانی‌ها و در کنار دغدغه‌های مطرح‌شده از سوی تولیدکنندگان دارو، مهم‌ترین دغدغه صنعت دارویی کشور را تامین به‌موقع نیازهای جامعه به انواع دارو عنوان می‌کند.
«امیر فرشچی» ضرورت تعامل و هماهنگی کامل میان 2 بخش خصوصی و دولتی برای دستیابی به آمار و اطلاعات دقیق از اولویت‌های دارویی مورد نیاز کشور را مورد تاکید قرار می‌دهد و می‌گوید: یکی از اهداف مهم کمیسیون اقتصاد دارو و سلامت اتاق بازرگانی، با ارائه پیشنهادات سازنده، کمک به سازمان غذا و دارو در برنامه‌‌ریزی برای تولید و عرضه داروهای ضروری و پرمصرف برای جلوگیری از کمبود دارویی است. وی می‌افزاید: در مسیر تامین نیازهای کشور به دارو، باید ایجاد هماهنگی با سازمان‌های دولتی ذیربط را محور اصلی قرار دهیم و با بهره‌گیری از راهکار‌های مناسب، دقیقا بدانیم فعالیت‌های بخش تولید دارو را در چه زمینه‌هایی متمرکز کنیم تا بیشترین اثربخشی را در پی داشته باشد و از طرفی کدام اولویت‌ها و نیازهای صنعت دارو نیاز به توجه و حمایت بیشتری از سمت دولت دارد. فرشچی می‌گوید: اگر این مطالبه‌گری به صورت صحیح اتفاق بیفتد، هدف اصلی ما که تامین به‌موقع داروهای مورد نیاز کشور است تحقق می‌یابد. رئیس کمیسیون اقتصاد دارو و سلامت اتاق بازرگانی استان می‌گوید: در این کمیسیون تقسیم‌بندی و تشکیل کارگروه‌ها انجام شده و اکنون بستر برای ایجاد هماهنگی مذکور با توجه به اولویت‌ها مهیا شده است.
فرشچی در ادامه اظهاراتش، عملکرد سازمان‌های بیمه‌گر و دانشگاه علوم پزشکی برای پرداخت به‌موقع مطالبات صنعت دارو را مورد تاکید قرار می‌دهد و می‌افزاید: در شرایط اقتصادی کنونی تقویت بنیه مالی شرکت‌های تولید دارو ضروری است، اما این مهم مورد توجه دولت نیست.
وی از نحوه تخصیص ارز برای برخی از نهاده‌های دارویی گلایه می‌کند و می‌گوید: برخی از نهاده‌های ما با ارز آزاد تهیه می‌شود و منجر به افزایش ۱۲0 درصدی هزینه‌ها شده و دولت در این زمینه برنامه مناسبی تدارک ندیده است. حال آن‌که تمام نهاده‌های دارویی وارداتی ارز دولتی دریافت می‌کنند.
رئیس کمیسیون اقتصاد دارو و سلامت اتاق بازرگانی استان می‌افزاید: این مشکل موجب بالا رفتن قیمت تمام‌شده برخی محصولات دارویی شده، با این حال قیمت بیشتر داروهای ما افزایش نداشته است.
کیفیت بالای داروهای ایرانی
رئیس کمیسیون اقتصاد دارو و سلامت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی البرز می‌گوید: در شرایطی که قیمت برخی نهاده‌ها بین ۴۰ تا ۵۰ درصد و در مواردی تا ۲۵۰ درصد بالا رفته است، میانگین قیمت دارو فقط ۱۰ درصد افزایش داشته است.
«امیر فرشچی» با اشاره به کیفیت بالای داروهای ایرانی، بر ضرورت حمایت همه‌جانبه از تولید داخل تاکید کرد.
وی می‌افزاید: با توجه به این‌که با جنگ تمام‌عیار اقتصادی مواجهیم، از انصاف به دور است که به داروهای خارجی که مشابه آن در کشور تولید می‌شوند ارز دولتی پرداخت شود.
فرشچی عنوان می‌کند: کمیسیون اقتصاد دارو و سلامت اتاق بازرگانی ضمن بازتاب تخصصی این مشکلات به مسئولان ذیربط، در نشست‌های آینده از کمیسیون بهداشت مجلس، سندیکای صاحبان صنایع و مواد اولیه دارویی، وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو دعوت خواهد کرد تا با حضور در نشست‌های این کمیسیون، از موانع و چالش‌های صنعت دارویی کشور آگاه شوند و برای رفع دغدغه‌های فعالان این صنعت چاره‌اندیشی کنند.
ریشه‌یابی مشکلات صنعت دارو
احمد حسن‌زاده | کارشناس اقتصادی
در حالی که بیشترصاحب‌نظران بر این موضوع توافق دارند که بخش دارویی یکی از زیرمجموعه‌های کلیدی نظام سلامت کشور است، اما فعالان صنعت دارو در سال‌های اخیر با مشکلات و گرفتاری‌های مختلفی دست و پنجه نرم می‌کنند. مشکلاتی که بخشی از آن ریشه در چالش‌های قدیمی نظام سلامت کشور دارد و بخش دیگر به دلیل محدود شدن روابط سیاسی و افزایش تحریم‌های بین‌المللی و سخت‌تر شدن نقل و انتقال پول در سال‌های گذشته به وجود آمده‌اند. در این میان، در حالی که دولت در یک سال گذشته برای رفع مشکلات بخش‌های مختلف صنعتی قدم‌هایی برداشته است، فعالان صنعت دارو نیز انتظار دارند که برای رفع مشکلات پیش‌آمده در بخش دارویی و بازگرداندن شرایط به حالت آرامش، مسئولان دولتی تلاش بیشتری را به کار گیرند.
با توجه به نرخ سود تسهیلات و دوره ۶ ماهه برای برگشت پول و سیاست وزارت بهداشت مبنی بر پایین نگه داشتن قیمت دارو، عملا شرکت‌های دارویی از پس هزینه‌ها بر‌نمی‌آیند. این در حالی است که هزینه تمام‌شده دارو باید بر اساس اسناد بانکی و نرخ ارز تعیین شود و حمایت از مصرف‌کنندگان دارو از طریق بیمه‌ها صورت گیرد.
مبادلات ارزی با خارج از کشور یکی از چالش‌های اصلی فعالان صنعت داروست. در این میان بانک‌ها نیز حاضر به قبول کوچک‌ترین ریسکی در این زمینه نیستند.
اگر بانک مرکزی تصمیم دارد که ارز با نرخی پایین‌تر از نرخ بازار در اختیار فعالان این حوزه قرار دهد، 2 موضوع را باید در نظر بگیرد. اول این‌که بسیاری از فعالان این حوزه ترجیح می‌دهند که ریسک ناشی از نوسانات ارزی را قبول نکنند. از سوی دیگر، بانک مرکزی در زمینه پرداخت تسهیلات ارزی، باید مکانیزمی را در پیش گیرد که نرخ تبدیل ارز به ریال از همان روز دریافت تسهیلات تثبیت شود.
در مورد قیمتگذاری دارو، وزارت بهداشت یا متولیانی که در قیمتگذاری نقش دارند، باید اسناد و مدارک بانکی را قبول کنند. در واقع متولی قیمتگذاری دارو باید سند بانک را به‌عنوان هزینه تمام‌شده قبول داشته باشد و در صورت سوال به طور مستقیم با بانک ارتباط برقرار کنند.