تولید
قطعه‌سازان اصفهانی در هفت‌خان مشکلات
عضو هیأت رئیسه اتاق بازرگانی اصفهان: به دلیل نبود ارتباطات مؤثر، موفق به بهره‌گیری از تمام قابلیت‌های صنعت قطعه‌سازی نشده‌ایم
نفیسه زمانی نژاد|اصفهان- خبرنگار:
با وجود تمام وعده‌های مسئولان مبنی بر حل مشکلات قطعه‌سازان و پیگیری‌های انجام شده از سوی انجمن قطعه‌سازان، هنوز هیچ گشایشی در مشکلات این صنف حاصل نشده است، به طوری که گفته می‌شود وضعیت قطعه‌سازان روز به روز بدتر شده و به زودی تعداد زیادی از فعالان این حرفه بیکار خواهند شد.
مشکلات قطعه‌سازان
زنگ خطر نابودی صنعت قطعه‌سازی در سال‌های اخیر به صدا درآمده، به خصوص دراصفهان که خود از مراکز برتر قطعه‌سازی کشور محسوب می‌شود و به دلیل صنعتی بودنش دارای تعداد بی‌شماری فعال در این زمینه است، اما این روزها مجموعه‌ای از مشکلات این صنعت را احاطه کرده است؛ مشکلاتی چون کمبود نقدینگی، نوسان نرخ ارز، واردات بی‌رویه و افزایش قیمت مواد اولیه در کنار مشکلات ریز و درشت دیگر باعث شده این صنعت مادر و استراتژیک گرفتار فراز و نشیب‌های فراوانی شود.
به گفته «ابراهیم احمدی»، رئیس انجمن قطعه‌سازان استان اصفهان بزرگ‌ترین تهدید قطعه‌سازی نوسانات نرخ دلار است، پس از آن هم بالا بودن نرخ سود بانکی و کوتاهی زمان بازپرداخت وام‌ها مشکل مهم تولیدکنندگان است. در دیگر کشورها نرخ سود بانکی کم و زمان بازپرداخت طولانی است، اما در کشور ما این موضوع بر عکس است. وی می‌افزاید: افزایش هزینه‌های تولید در یکی‌دو سال اخیر از دیگر موارد قابل تامل است. ضعف تکنولوژی و دور بودن از برندهای مطرح نیز معضل مهمی برای این صنعت به‌شمار می‌آید، این درحالی است که استان اصفهان پس از تهران و البرز، سومین استان کشور از نظر تولید سالانه قطعات خودرو و دارای زیربنای صنعتی و تولیدی است و توانمندی زیادی در بخش تولید قطعات خودرو دارد. در ادامه این مسئول با اشاره به روند صعودی واردات خودرو خاطرنشان می‌کند: در این سال‌ها بیشترین میزان واردات خودرو به کشور را شاهد بوده‌ایم به طوری که بعد از کالاهای اساسی قطعات خودرو در رتبه بعدی قراردارد که این موضوع، منجر به بیکاری خودروسازان، قطعه‌سازان و کارگران شده است. رئیس انجمن قطعه‌سازان استان اصفهان اظهار می‌کند: مشکلات فراوان این صنف درحالی است که اصفهان دارای نقاط قوتی چون مرکزیت، نیروی انسانی کارآمد و تحصیلکرده و نزدیکی به کارخانه‌های خودروسازی است. به اعتقاد این فعال صنعتی یکی از راهکارهای اصلی برای خروج این صنعت از چنین شرایطی، تعیین قیمت بر اساس عرضه و تقاضا است، چراکه ثبات نرخ در بخش قطعات، خود ایجاد‌کننده مشکلات دیگری است.
واردات؛ معضل اصلی قطعه‌سازان
همانگونه که اشاره شد اصفهان دارای نقاط قوت بسیاری در زمینه توسعه صنعت قطعه‌سازی است. 200 واحد تولیدکننده قطعات خودرو در استان اصفهان فعالیت دارند که به تولید قطعات بزرگی مانند میل‌لنگ با سود اندک که قابلیت واردات ندارد، می‌پردازند. به علاوه 80 تا 90 واحد قطعه‌ساز در استان اصفهان مشغول به کارند که از کارخانه‌های خودروساز سفارش می‌گیرند. به طورکلی تامین 8 درصد از نیاز قطعات کشور از قابلیت‌های این صنعت در اصفهان است، اما با وجود این میزان از فعالیت در این صنف، قطعه‌سازان اصفهانی طی سال‌های اخیر با معضلات فراوانی درگیر شده‌اند.
یکی از این مشکلات بنا به گفته فعالان این صنف واردات بی‌رویه از کشورهایی همچون چین است؛ به طوری که طی سال‌های گذشته برخی خودروسازان با حذف قطعه‌ساز ایرانی، صرفه را در استفاده از قطعات چینی دانسته‌اند و به تامین قطعات از این کشور پرداختند. به گفته رضایی که از فعالان این حرفه است، کیفیت برخی قطعات تولید داخل به اندازه‌ای است که نه تنها قدرت رقابت با نمونه‌های خارجی خود را دارد، بلکه گاهی کیفیت بالاتری حتی نسبت به قطعات وارداتی آلمانی هم دارند، ولی به دلیل صرفه بیشتر واردات قطعات چینی، برخی شرکت‌ها اقدام به واردات قطعه از این کشور و فروش آن با برچسب ایرانی می‌کنند. چون خریدار به جنس ایرانی بیش از جنس چینی اعتماد دارد و برای جلب توجه مشتری چنین اقدامی از سوی برخی انجام می‌شود.
وی یاد آور می‌شود: اجناس چینی به چند درجه کیفی تقسیم می‌شود و اغلب کالاهایی که وارد کشورمان می‌شود درجه 3 و حتی پایین‌تر است. به این ترتیب عمر کوتاه قطعات چینی باعث خرید بیشتر آن و خارج شدن ارز بیشتری از کشور می‌شود.
این فعال می‌افزاید: مشکلات این صنف به میزانی سنگین شده است که در چند ماه گذشته عده زیادی کناره‌گیری از فعالیت را ترجیح داده‌اند و با تداوم چنین روندی صنعت قطعه‌سازی استان با تهدید جدی مواجه است. درصورتی که برای حمایت از تولیدات داخلی، بی‌نیازی از محصولات خارجی و مهم‌تر از همه رفع بیکاری، تولید این قطعات درداخل ضرورت دارد. از این رو لازم است شرکت‌های تولیدکننده قطعات تقویت و حمایت شوند و از واردات بی‌رویه ممانعت شود.
عقب ماندن از تکنولوژی روز
«قاسم‌علی جباری»، عضو هیأت رئیسه اتاق بازرگانی اصفهان با اشاره به توانمندی بسیار در زمینه تولید قطعات خودرو می‌گوید: به دلیل نبود ارتباطات مؤثر، موفق به بهره‌گیری از تمام قابلیت‌های این صنعت نشده‌ایم، به طوری که به دلایلی چون نوسانات اقتصادی و مشکلات سال‌های گذشته، واحدهای تولیدی با بخشی از ظرفیت خود کار می‌کنند. وی بیان می‌کند: از طرفی تحریم‌ها باعث شده بیش از یک دهه از دانش و تکنولوژی روز جهان عقب باشیم و این موضوع در صنایعی مانند خودرو، شدت بیشتری داشت. از سوی دیگر تعدد خودروسازهای کوچک در کشور باعث شده ایران در این صنعت برندی در سطح جهانی نداشته باشد.
مطالبات بر زمین مانده قطعه‌سازان
بنا به گفته اغلب کارشناسان و فعالان صنعت قطعه‌سازی، غیر از نوسانات دلار و واردات، مشکل مهم این صنف عدم پرداخت مطالبات است، حتی به اعتقاد عده‌ای، مطالبات قطعه‌سازان از خودروسازان مهم‌ترین مشکل این صنایع به شمار می‌رود و این موضوع سبب شده بسیاری از فعالان این حرفه با کمبود نقدینگی و بدهی به بانک‌ها مواجه شوند. گفتنی است که وجود چنین معضلی برای قطعه‌سازان گلپایگان که از تولیدکنندگان اصلی این محصولات به‌شمار می‌آیند، منجر به مشکلات فراونی از جمله تعدیل نیروی کارگاه‌ها وکارخانه‌های قطعه‌سازی شده است. در این زمینه با «علی بختیار»، نماینده گلپایگان گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.
مهم‌ترین مشکل فعلی قطعه‌سازان از دیدگاه شما کدام است؟
مشکل مهم قطعه‌سازان عدم پرداخت مطالبات آنان است تا جایی که مطالبات معوقه قطعه‌سازان گلپایگان از خودروسازان به حدود 50 میلیارد تومان رسیده است.
پیامدهای اینگونه مشکلات چیست؟
درحالی که 60 تا 70 درصد قطعات موتور خودرو در گلپایگان تولید می‌شود و گلپایگان این ظرفیت را هم دارد که مونتاژ موتور خودرو در آن صورت گیرد، اما معضلاتی مانند عدم پرداخت مطالبات این صنف موجب می‌شود کارخانه‌ها ناخواسته مجبور به تعدیل نیرو شوند، بنابراین یکی از پیامدهای آشکار چنین امری بیکاری است.
درخواست‌های جدی شما برای فعالان این صنف درگلپایگان چیست؟
صنعت گلپایگان اعم از پلیمر، لبنیات، آلومینیوم و... همه برند هستند. یکی از مطالبات جدی ما مونتاژ موتور در گلپایگان است، همچنین حل مشکلات تولید پلوس و سرمایه‌گذاری و انتقال شرکت زر فنر به گلپایگان از درخواست‌های ما محسوب می‌شود. هرچند حاضر نیستیم صنایع آلاینده را در گلپایگان بیاوریم و سعی داریم مسائل زیست‌محیطی را در شهر جدی بگیریم.
