یادگاری که در این گنبد دوار بماند

مرجان فرهمند |  خراسان رضوی-خبرنگار:


تصویری از زمان بهره‌برداری پل تاریخی سالار که بین تربت حیدریه و رشتخوار قرار دارد، طی مراسمی به میراث فرهنگی خراسان رضوی اهدا شد تا در خانه موزه قرائی رشتخوار به نمایش گذاشته شود. این مراسم در مجموعه گردشگری باباقدرت در این شهرستان برگزار شد. کاروانسرای بابا‌قدرت جزو 4 هزار کاروانسرای ساخته‌شده در اوایل دوران قاجار است که بیش از 2 قرن قدمت دارد و «احسان‌ خان قرایی»، فرماندار وقت شهر مشهد، آن را ساخته است. این بنا یکی از ابواب ورودی به‌ مشهد است که زائران حرم مطهر امام رضا(ع) قبل از ورود به شهر در آن اتراق می‌کردند. 

«مرجان اکبری» معاون سازمان میراث فرهنگی خراسان رضوی در این باره می‌گوید: خاندان قرائی از خاندان‌های‌ خوشنام منطقه شهرستان‌های تربت حیدریه، رشتخوار و زاوه هستند که در اقلیم و محدوده تربت حیدریه همواره نقش مهمی داشته‌اند. وی بیان می‌کند: «محمدکریم کاظمی قرائی» که اهدا‌کننده تصویر زمان بهره‌برداری این پل است از مجموعه‌دارانی است که دست‌بافته‌های بلوچی را در قالب مجموعه‌ای نفیس جمع‌آوری کرده است. وی با اشاره به تبدیل خانه قرائی به موزه رشتخوار می‌افزاید: تلاش می‌کنیم فرهنگ و تاریخ را در هر منطقه از کشور حفظ کنیم. کاظمی قرائی، اهدا‌کننده تصویر تاریخی از پل سالار، می‌گوید: اگرچه خوانین در گذشته دارای شرایط خاصی بوده‌اند اما حاجی خان قرائی در کمال فروتنی و تواضع با مردم زندگی می‌کرد و در این تصویر نیز در کنار کارگران نشسته است. همچنین وی به تاریخچه حضور این خاندان در خراسان و نقش آنها در تاریخ این استان اشاره کرد. 

درباره تاریخ ساخت و جزئیات این پل آمده است: «پل تاریخی سالار در 27 کیلومتری جاده تربت حیدریه ـ رشتخوار روی رودخانه سالار یا کال سالار احداث شده است. حدود 75 متر طول و 5/6 متر پهنا دارد و دارای 7 دهانه به ارتفاع 7 متر است که ابعاد آنها از دهانه مرکزی به طرفین کاهش می‌یابد. این پل از معماری بسیار زیبا و متناسب برخوردار است و در سال 1298 ش به دستورکاظم خان قرائی و اهتمام حسن سالار خان یاور توسط آفرنده معمار آستان قدس رضوی ساخته شده است. مصالح استفاده‌شده در این پل سنگی آجر (6×20×35) و ملاط ساروج است. پل تاریخی سالار به شماره 8285 در سال 1382 در فهرست ملی به ثبت رسیده است».