گزارش
گنج و رنج برنجکاران
همزمان با آغاز فصل برداشت برنج در استان‌های شمالی، کشاورزان نگران قیمت این محصول و همچنین واردات برنج خارجی هستند
اشکان جهان‌آرای- زهرا خورشیدی- وحیده اسماعیلی/ خبرنگار
سال‌هاست برنجکاران شمالی با رنج و مشقت در سرما و گرما وارد زمین‌های باتلاقی می‌شوند تا رزق و روزی به دست بیاورند، اما همه ساله در پایان کار با دست خالی به امید سالی دیگر می‌نشینند تا شاید این بار بتوانند نتیجه دسترنج خود را ببینند. انگار این تسلسل را سر بازایستادن نیست. روز از نو، کار از کشاورز و بهره برای دست‌های پنهان در بازار برنج.
تعیین قیمت خرید تضمینی برنج توسط دولت یکی از دغدغه‌های برنجکاران است و با حساب و کتاب آنان جور در نمی‌آید. دغدغه دیگر، واردات بی‌رویه برنج در هنگامی است که کشاورز امید کمی به بازار دارد. به عنوان مثال، سال گذشته دولت قیمت خرید تضمینی برنج از کشاورزان را همسان با قیمت رایج در بازار اعلام کرد. این نرخ زمانی اعلام شد که هنوز محصول جدید برداشت نشده بود؛ محصولی که هنگام افزایش ناگهانی قیمت‌ها و رشد سرسام‌آور تورم تولید شده بود.
بی شک در این شرایط برای برنجکار، فروش محصول به نرخ دولتی اصلا به صرفه نبود چون نمی‌دانست چه زمانی به پول خود می‌رسد. به همین دلیل برنجکار مجبور شد محصول را با قیمتی بالاتر در بازار آزاد بفروشد و دولت هم توپ گران شدن برنج را از زمین خود به زمین دیگران پرتاب کرد. بنابراین فضا برای دست‌های پشت پرده بازار برنج مهیا شد. آنها می‌دانستند چه میزان برنج در چه استان‌هایی و در چه سطحی کشت میشود و چه زمانی دولت به واردات برنج اقدام می‌کند. سودجویان با آمار و اطلاعاتی که داشتند، برنج بازار را خرید و جمع‌آوری و در شرایط مناسب به بازار عرضه کردند. چنین شد که شاهد قیمت‌های سرسام‌آور بودیم.
اما نکته قابل توجه دیگر مربوط به ارزی است که دولت برای واردات برنج در نظر گرفته است. محمدرضا حکمی، مدیر کل دفتر برنامهریزی تامین، توزیع و تنظیم بازار، اردیبهشت امسال در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرده بود: واردات برنج همچنان با ارز ۴۲۰۰ تومانی ادامه دارد. حال باید پرسید این ارز چقدر با قیمت واقعی آن فاصله دارد و هر کیلوگرم برنج خارجی با چه قیمتی خریداری میشود.
اگر فرض بگیریم دولت باید برای خرید هر کیلوگرم برنج یک دلار هزینه کند و دلار را به قیمت
بالای 11 هزار تومان در نظر بگیریم، متوجه خواهیم شد برنج خارجی چندان از برنج تولید داخلی ارزان‌تر نیست، بلکه در این میان بخشی از سرمایه ملی به عنوان گنجی پنهان نصیب افرادی میشود که نمی‌شناسیم.
کاهش قیمت به ضرر کشاورزان
کشاورزان که شالیزارهایشان در حال طلایی شدن است، از همین حالا نگران قیمت برنج هستند. یکی از کشاورزان نوشهری در این‌باره به همشهری می‌گوید: امیدوار بودیم امسال قیمت برنج کمی از خستگی ما را جبران کند، اما دولت واردات برنج را آزاد کرد و حالا نگران جبران نشدن هزینه‌های خود هستیم.
یدالله زاهدیان با بیان این‌که امسال تمام هزینه‌های کشت برنج به شکل چشمگیری افزایش یافته است، می‌افزاید: چطور برنج را با قیمتی نزدیک به قیمت سال گذشته بفروشیم وقتی هزینه تولید آن در همه بخش‌ها بالا رفته است؟
یکی دیگر از کشاورزان مازندرانی فعال در ساری هم در گفت‌وگو با همشهری با بیان این‌که کشاورزان در تامین هزینه‌های روزمره زندگی خود با قیمت‌های کنونی با مشکل مواجه خواهند شد، می‌گوید: در چند ماه اخیر قیمت همه کالاها افزایش یافته است. از گوشت و لبنیات تا نان و سایر کالاها و حتی خدمات گران‌تر شده است. کشاورز هم مانند سایر اقشار جامعه باید این کالاها را با قیمت روز بخرد، اما محصول خود را به قیمت سال گذشته بفروشد. این وضع ورشکستگی کامل کشاورزان را رقم می‌زند.
احمد پوررضوان می‌افزاید: اگر قیمت دلار را مبنا قرار دهیم، قیمت هر کیلوگرم برنج باید حدود 20 هزار تومان باشد. سال گذشته در همین روزها دلار حدود 8 هزار تومان و بالاترین قیمت هر کیلوگرم برنج طارم در بازار حدود 12 هزار تومان بود. یک کیلوگرم برنج مازندران معادل 1.5 دلار قیمت داشت. بر همین مبنا امروز که دلار دست‌کم 12 هزار تومان است، باید برنج کیلویی 18 هزار تومان باشد.
قیمت برنج تفاوتی با سال قبل نخواهد کرد
با وجود این اعتراض‌ها اما یکی از فعالان بازار برنج در مازندران معتقد است به دلایل مختلف احتمالا قیمت برنج در هفته‌های آینده باز هم کاهش خواهد یافت و ممکن است سال اقتصادی خوبی برای کشاورزان در پیش نباشد.
مسعود نوریان در گفت‌وگو با همشهری با بیان این‌که امسال به دلیل شرایط اقلیمی میزان تولید محصول بیشتر است، می‌گوید: امسال به دلیل پرآبی و مساعد بودن وضع آب‌وهوا، قطعا تولید محصول افزایش می‌یابد. سال گذشته کم‌آبی موجب شد در برخی مناطق استان ممنوعیت کشت اعلام شود. در بعضی نقاط دیگر هم کشت به دلیل کم‌آبی از بین رفت، اما امسال همه زمین‌های کشاورزی استان زیر کشت رفته‌اند.
مدیر کارخانه شالیکوبی مدرن خوشه‌چین ساری یکی از دلایل افزایش حباب‌گونه قیمت برنج در سال جاری را کم بودن این محصول در انبارها می‌داند و می‌افزاید: هرچند هر سال پیش از فصل برداشت با افزایش نسبی قیمت برنج مواجه می‌شویم، اما امسال به دلیل کاهش تولید برنج در کشور شاهد برخی تحرک‌ها برای افزایش قیمت بودیم که در حال فروکش کردن است.
وی با بیان این‌که واردات برنج که امسال در فصل برداشت آزاد اعلام شده است روی قیمت برنج داخلی تاثیر می‌گذارد، اظهار می‌کند: پیش‌بینی‌های ما این است که قیمت برنج در هفته‌های آینده از قیمت کنونی هم پایین‌تر خواهد آمد و در نهایت با هزار تا 2 هزار تومان افزایش نسبت به قیمت سال گذشته پس از فصل برداشت باقی بماند.
این فعال بازار برنج بیان می‌کند: 2 ماه پیش در شالیکوبی قیمت هر خروار -120 کیلوگرم- شالی مانده از فصل کشت قبلی را یک میلیون و 200 هزار تومان، یعنی کیلویی 10 هزار تومان تحویل می‌گرفتیم و به برنج تبدیل می‌کردیم، اما حالا قیمت هر خروار شالی سال قبل به 800 هزار تومان هم رسیده است. شاید ابتدای فصل برداشت این قیمت کمی افزایش داشته باشد، اما این افزایش دائمی نیست و نزدیک به قیمت سال قبل باقی می‌ماند.
افزایش هزینه‌های تولید بر دوش کشاورزان
رشد چشمگیر دستمزد شالیکاران در مازندران در سال جاری شوک بزرگی به کشاورزان وارد کرد. نشاکاران امسال حداقل 2 برابر سال گذشته برای هر روز کار در شالیزارها اجرت دریافت کردند و تعرفه روزانه 100 تا 110 هزار تومان را به بیش از 220 هزار تومان در روز رساندند. این موضوع در تامین نهاده‌ها نیز به چشم می‌آید.
افزایش 100 درصدی قیمت نهاده‌ها مانند کودها و علف‌کش‌ها، نسبت به سال قبل، اثبات می‌کند کشاورزان در صورت پایین ماندن قیمت برنج نه تنها سودی نخواهند کرد، بلکه حتی ممکن است هزینه‌های صرف شده را نیز به دست نیاورند.
افزایش بیش از 2 برابری قیمت در بخش‌های مختلف تولید حتی در قیمت کیسه‌های شالی نیز دیده میشود. قیمت کارخانه‌ای هر تخته کیسه شالی در یکی از کارخانه‌های تولید کیسه شهرستان سیمرغ 1700 تومان است در حالی که به گفته مدیر داخلی این کارخانه، سال گذشته در همین روزها هر کیسه شالی با قیمت 800 تومان به بازار عرضه می‌شد.
این افزایش قیمت‌های تولید و بازگشت قیمت برنج به حدود قیمت سال گذشته زمانی آسیب خود را بیشتر نشان می‌دهد که با آمار بالای کشت ارقام پرطرفدار برنج در مازندران مواجه شویم. معمولا هر سال حدود 70 درصد سطح زیر کشت استان به برنج طارم، صدری و هاشمی اختصاص می‌یابد که ارقام پرمصرف برنج در کشور هستند و قیمت بالاتری نسبت به سایر گونه‌های پرمحصول مانند شیرودی، فجر و برخی ارقام دیگر دارند. این گستردگی سطح زیر کشت و بالا بودن نسبت تولید برنج‌های گران‌تر در صورت پایین ماندن قیمت برنج، آسیب جدی به بدنه اقتصاد کشاورزی مازندران وارد می‌کند. این اتفاق برای استانی که حدود 45 درصد برنج کشور را تولید می‌کند و بیش از 214 هزار هکتار از زمین‌های آن به کشت برنج اختصاص دارد، یک هشدار است.
بی‌اعتمادی به تعاونی‌های خرید برنج
در گیلان هم برنج از محصولات استراتژیک به شمار می‌رود. بسیاری از برنجکاران این استان هم نگران قیمت‌گذاری پایین هنگام فروش محصول خود به بازار هستند. اگرچه در سال‌های اخیر دولت برای حمایت از تولید برنج داخلی، ممنوعیت واردات برنج خارجی را همزمان با فصل برداشت و فروش محصول در دستور کار خود قرار داد، اما امسال از لغو این ممنوعیت از سوی وزارت صمت و جهاد کشاورزی خبر رسیده و دلیل آن جلوگیری از افزایش قیمت روزافزون برنج و تعادل قیمت و تنظیم بازار عنوان شده است. بسیاری از کشاورزان و کارشناسان این حوزه دست‌های پشت پرده و مافیای برنج را عامل اصلی لغو این ممنوعیت عنوان می‌کنند و معتقدند مافیای برنج به دنبال خرید ارزان محصول تازه برداشت‌شده و عرضه آن در آینده با چند برابر قیمت است؛ موضوعی که نگرانی زیادی برای کشاورزان استان‌های شمالی در پی داشته است.
یک کشاورز اهل روستای شالکوه رشت با ابراز نگرانی درباره کاهش قیمت برنج می‌گوید: تا سال گذشته شلتوک برنج را با کمترین قیمت به کارخانه می‌فروختیم و برای برنج سفید هم قیمت چشمگیری تعیین نمی‌شد. در نهایت بخشی از محصول را با کمترین قیمت به اطرافیان و بخشی را به بازار عرضه می‌کردیم.
قربان گرفمی‌زاده اضافه می‌کند: سال گذشته شلتوک توسط کارخانه‌دار اوایل مهر هر کیلوگرم 4700 تومان خریداری شد و این قیمت تا پیش از نوروز 98 به 10 هزار تومان رسید. برنج سفید در این مقطع زمانی کیلویی 13 هزار تومان بود و پیش از شروع فصل کاشت در سال جاری تا 20 هزار تومان هم افزایش پیدا کرد.
وی که زمین خود را زیر کشت رقم هاشمی برده است، ادامه می‌دهد: سال گذشته بعد از فصل برداشت و تا پایان سال، کمی قیمت برنج افزایش یافت، اما همین برنج در بازارهای محلی توسط عمده‌فروشان و خرده‌فروشان هر کیلو 22 تا 26 هزار تومان عرضه شد.
این کشاورز معتقد است کارخانه‌داران شالیکوبی این محصول را قیمت‌گذاری می‌کنند. اگر کشاورز به قیمت‌های ارائه‌شده از سوی کارخانه‌دار تن ندهد، محصول دچار آفت «خرک» میشود و کیفیت خود را از دست می‌دهد. بنابراین کشاورز برای پرداخت بدهی‌های خود ناچار به فروش زیر قیمت برنج خود میشود.
این کشاورز به تعاونی‌های جهاد کشاورزی که مبادرت به خرید تضمینی یا توافقی برنج سفید می‌کنند، بی‌اعتماد است و می‌گوید: تعاونی‌ها کارشناسان و متخصصانی ندارند که آشنایی با ارقام مختلف برنج داشته باشند. آنها بدون دلیل 20 تا 30 درصد برنج را ناخالص عنوان می‌کنند و این مساله موجب میشود تا کشاورز با قیمت پایین و به صورت توافقی محصول خود را بفروشد.
کشاورزان در تصمیم‌گیری‌ها حضور ندارند
محسن حسین‌زاده، کارخانه‌دار شالیکوبی و فروشنده برنج گیلان، هم با تایید این‌که تا پیش از عید قیمت برنج هاشمی درجه یک در بازارهای استان 14 هزار و 500 تومان بود، بیان می‌کند: همین برنج از سوی دلالان سودجو به صورت روزشمار افزایش قیمت پیدا کرد و موجب شد آنها برنج‌های تقلبی خود را بفروشند و ضرر و زیان این کار برای ما کارخانه‌داران باقی بماند.
وی درباره قیمت برنج برداشت امسال می‌گوید: به نظر می‌رسد امسال شلتوک تا 7 هزار تومان و برنج سفید از 14 هزار تومان برای کشاورز و 16 هزار تومان برای مصرف‌کننده نهایی قیمت‌گذاری شود.
حسین‌زاده معتقد است متاسفانه در جلسه‌های تصمیم‌گیری اصلا کشاورزان و متولیان اصلی بخش کشاورزی حضور ندارند و این امر منجر به بروز مشکلات زیادی در کاشت، داشت و برداشت برنج شده است. در حال حاضر تصمیمی که دولت درباره واردات برنج گرفته به شدت به ضرر کشاورزان است.
نگرانی کشاورزان از واردات
گلستان هم با این‌که یکی از استان‌های پرباران کشور است، اما طی سال‌های اخیر همواره با تنش آبی و مشکلاتی در زمینه تامین آب آشامیدنی شهروندان مواجه بوده است. این مشکلات موجب شد مدیران ارشد کشور نسبت به کشت محصولات پرآب‌بر هشدار دهند و مسئولان استان هم به فکر تغییر الگوی کشت پرآب‌برترین محصول استان یعنی برنج افتادند. با تغییر الگو، کشت برنج جز در برخی اراضی نسخ گلستان مانند اراضی روستای محمدآباد، که دارای آب‌بندان بوده و در هیچ فصلی مشکل تامین آب ندارد، در باقی نقاط ممنوع شد. با وجود این، فروش برنج حتی جلو منازل کشاورزان به‌ویژه در روستاها، نشان‌دهنده این است که برنج همچنان محبوب‌ترین محصول کشاورزی شمال کشور است.
نوسان قیمت برنج موجب سردرگمی تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و همچنین صاحبان کارخانه‌های شالیکوبی شده و آنها را نسبت به آینده نگران کرده است. محمد امین یکی از برنجکاران مینودشتی است که سال‌ها قبل در اراضی خود به صورت غرقابی برنج می‌کاشت و اکنون به خشکه‌کاری روی آورده است.
وی درباره وضع کنونی برنج در بازار می‌گوید: طبیعی است قیمت برنج بالا باشد، زیرا هزینه تولید و دستمزد کارگر در برنجکاری نسبت به سایر بخش‌های کشاورزی بیشتر است.
امین با بیان این‌که فرقی میان روش خشکه‌کاری و غرقابی نیست و در خشکه‌کاری فقط مرحله نشا حذف میشود، می‌افزاید: کیفیت پایین و قیمت بالای برنج وارداتی در افزایش قیمت برنج محلی بی‌تاثیر نیست. امسال به دلیل خشکه‌کاری میزان کشت در اراضی افزایش پیدا کرده است و به همین دلیل پیش‌بینی میشود قیمت‌ها کمی کاهش یابد.
این کشاورز اظهار می‌کند: آنچه برنجکاران را نگران کرده، برنج‌های وارداتی است. این برنج‌ها در مقایسه با برنج داخلی ارزان، اما با مقایسه کیفیت، گران هستند. با وجود وضع نامطلوب اقتصادی، افراد زیادی به خرید این برنج‌ها روی آورده‌اند. مدتی است رستوران‌داران هم به دلیل افزایش قیمت به خرید برنج خارجی تمایل پیدا کرده‌اند و تعداد رستوران‌هایی که از برنج خارجی استفاده می‌کنند، بیشتر شده است.
نه برنجکاران اوضاع خوبی دارند نه شالیکوبان
مدیر یکی از شالیکوبی‌های گلستان نظر دیگری دارد. وی معتقد است هزینه شالیکوبی‌ها بالاست و یک کارخانه‌دار برای کسب درآمد باید روی کارهای جانبی هم حساب باز کند.
عبدالعلی محمدی می‌گوید: خشکه‌کاری یا شیوه غرقابی تاثیری در وضع شالیکوبی‌ها ندارد. آنچه آنها را با مشکل روبه‌رو کرده اندک بودن کارمزد کارخانه‌ها در برابر افزایش هزینه‌های راه‌اندازی کارخانه مانند تامین سوخت و انرژی و هزینه سنگین کارگر و دیگر موارد است.
وی با اشاره به این‌که امروز بازار به خرید برنج درجه یک تمایل ندارد، می‌افزاید: امروز یکی از پرطرفدارترین برنج‌های بازار، بوجاری بالا یا نیم‌دانه است چون قیمت پایینی دارد. با وجود این شرایط معلوم است که نه برنجکاران اوضاع خوبی دارند نه شالیکوبان.
در سال‌های اخیر طرح‌های تحقیقی - ترویجی زیادی در زمینه خشکه‌کاری در استان‌های خوزستان، مازندران و زنجان اجرا شده که مورد استقبال کشاورزان قرار گرفته است. گسترش خشکه‌کاری در گلستان علاوه بر نیاز کم به آبیاری و مقرون به صرفه بودن برای کشاورز، سود بیشتر و قیمت مناسب در بازار را به همراه دارد. در حال حاضر هر کیلوگرم برنج درجه یک در بازارهای گلستان بین 23 هزار تا 30 هزار تومان معامله میشود.
استقلال بازار برنج
یک استاد دانشگاه پیام نور در گفت‌وگو با همشهری راهکار اصلی مدیریت بازار برنج و کوتاه شدن دست‌های پشت پرده از این بازار را تقویت تشکل‌های صنفی می‌داند و معتقد است خرید تضمینی ممکن است با هر نوسان اقتصادی دچار مشکل شود.
بابک مومنی با بیان این‌که خرید تضمینی در شرایط کنونی اثرگذار است، می‌گوید: هر زمانی پول نباشد قطعا یکی از نخستین طرح‌هایی که متوقف میشود، همین خرید تضمینی برنج است در حالی که تشکل‌های صنفی می‌توانند همواره پایدار و مستقل عمل کنند.
مدیر گروه فناوری و مهندسی دانشکده کشاورزی دانشگاه پیام نور با اشاره به موفقیت پسته‌کاران در مدیریت بازار اظهار می‌کند: کرامت پسته‌کاران را دولت به آنها نداد، بلکه خودشان با ایجاد تشکل‌ها و مستقل شدن و برنامهریزی در بازاریابی توانستند جایگاهشان را در بازار داخلی و خارجی تثبیت کنند. اگر کشاورزی ما استراتژیک باشد، در عرضه با مشکل مواجه نمی‌شویم و کشاورز هنگام برداشت نگران عرضه و قیمت‌گذاری محصولش نیست.
اما صرف نظر از موضوع مورد اشاره این استاد دانشگاه و این‌که سازماندهی بازار برنج بحثی زیرساختی و اساسی است، در حال حاضر مهم‌ترین پرسش مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان برنج در شمال کشور این است که آیا قیمت این محصول پس از برداشت روی همین قیمت کنونی باقی می‌ماند یا حباب قیمتی باز هم سراغ این محصول می‌آید و کشاورزان را خوشحال و مصرف‌کنندگان را نگران می‌کند؟
کاهش قیمت و ضرر کشاورزان
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران معتقد است در صورت ادامه‌دار بودن روند کاهشی قیمت برنج، اقتصاد خانوار کشاورزان استان با مشکل مواجه میشود. عزیزالله شهیدی‌فر می‌گوید: کاهش بین 2 تا 3 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم منطقی به نظر می‌رسد، اما اگر کاهش بیشتر باشد کشاورزان متضرر خواهند شد.
مکاتبه برای تعیین تکلیف واردات
احمد حسین‌زادگان، استاندار مازندران، با بیان این‌که سیاست‌های حمایتی دولت مثل سال گذشته برای حفظ و کنترل قیمت برنج اعمال میشود، می‌گوید: همراه با مجمع نمایندگان مازندران مکاتبه‌هایی با دولت داشتیم تا درباره واردات برنج به‌ویژه در استان‌های شمالی تصمیم جدیدی اتخاذ شود و مانند سال گذشته محدودیت‌هایی قائل شوند.
مافیای برنج
اسماعیل محمدی پویا، رئیس اتحادیه اتحادیه برنجکاران رشت، حضور مافیا در قیمت‌گذاری برنج را تایید و بیان می‌کند: برنج در حال ارزان شدن است. قیمت برنجی که به سایر شهرهای کشور توسط همین مافیا، که خریداران عمده برنج استان‌های شمالی هستند، ارسال میشود تا کیلویی 30 هزار تا 35 هزار تومان هم رسید.
حمایت از کشاورزان خشکه‌کار
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان می‌گوید: با توجه به محدودیت منابع آب، مجوز خشکه‌کاری برنج در گلستان از هیات دولت اخذ شده است. مختار مهاجر می‌افزاید: سازمان جهاد کشاورزی با تامین نهاده‌ها و ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت از کشاورزان علاقه‌مند به خشکه‌کاری حمایت می‌کند.
برنج با ارز 4200 تومانی
دبیر انجمن واردکنندگان برنج می‌گوید: دولت توان خرید برنج با قیمت 20 تا 30 هزار تومان و عرضه زیر 10 هزار تومان را ندارد. به گفته مسیح کشاورز، به دلیل افزایش نرخ ارز مربوط به واردات برنج (4200 تومان)، برنج خارجی هم گران میشود که می‌تواند روی قیمت برنج داخلی هم تاثیر بگذارد.
لغو ممنوعیت واردات برنج
نماینده رشت در مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که لغو ممنوعیت واردات برنج شایعه باندهای وارد‌کننده است، اظهار می‌کند: موارد مطرح‌شده در این زمینه شایعه باندهای وارد‌کننده برای برهم زدن بازار است. محمدصادق حسنی جوریابی ادامه می‌دهد: ممنوعیت واردات برنج که از مرداد آغاز شده به مدت ۴ ماه اعمال میشود.
ارقام هاشمی و کاظمیرا بهتر بشناسیم
سالانه بخشی از بودجه وزارت جهاد کشاورزی صرف مراکز تحقیقاتی و پژوهشی میشود. در این میان، مراکز تحقیقاتی انواع غله‌ها مانند برنج سهم بیشتری از این بودجه‌های پژوهشی را برای افزایش سطح کیفی محصولات و کشف و معرفی رقم‌های بهتر به خود اختصاص می‌دهند. نکته جالب درباره رقم‌های مورد توجه برنج در شمال کشور مربوط به هاشمی و علی کاظمی است. حال باید دید دلیل نام‌گذاری این ارقام چیست و چه ارتباطی با مرکز تحقیقات برنج کشور دارند. علی کاظمی و یوسف هاشمی 2 شالیکار گیلانی هستند که این 2 رقم را سال‌ها پیش هنگام کشت و زرع به‌صورت تجربی کشف و ترویج کردند. علی کاظمی اهل روستای شکارگوراب بالا از توابع فومن و یوسف هاشمی اهل روستای چاپارخانه خمام از توابع رشت است. در حالی که آوازه حاصل دسترنج این 2 کشاورز گمنام گیلانی و بدون سواد همه شالیزارهای کشور را در نوردیده و آنها سال‌ها برای ترویج و همگانی کردن آن زحمت کشیده‌اند، اما خودشان در شرایط سخت اقتصادی روزگار می‌گذرانند و هیچ‌گونه فعالیت مشترک و همکاری با موسسات تحقیقاتی برنج ندارند. این در حالی است که هنوز بسیاری از افراد بر این باورند که ارقام هاشمی و کاظمی در یکی از موسسه‌های تحقیقاتی برنج و با صرف هزینه‌های بالا و استفاده از نتایج و دستاوردهای علمی محققان کشورهای پیشرفته در کشور ما ترویج پیدا کرده و در ردیف پرفروش‌ترین ارقام برنج کشور درآمده است.
در همینه زمینه :