خوشنویسی با چاشنی روانشناسی

مهدیه زندیه‌وکیلی | البرز - خبرنگار


«سیدعلی رئیسی» مشهور به «میرعلی» هنرمند 32ساله خطاط و خوشنویس کرجی با افتخار از شاگردی‌اش در محضر اساتید بزرگ و بنام خطاطی و خوشنویسی ایران می‌گوید.
 نگاه این هنرمند البرزی به هنر و علم خطوط بدیع و متفاوت است. برای همه گفته‌هایش استدلال دارد و با استناد بر علم گرامافولوژی یا همان روانشناسی خط صحبت‌هایش را کامل می‌کند. پای صحبت این جوان بااخلاق و خوش‌خط و هنرمند البرزی و خواسته‌ها و توانایی‌هایش می‌نشینیم. 


چند سال است که در رشته خوشنویسی فعالیت دارید؟

20 سال است که در وادی خوشنویسی گام برداشته‌ام. 5 سال را به یادگیری دوره‌های آموزشی خوشنویسی خط نستعلیق و ثلث گذراندم و 15 سال است به صورت حرفه‌ای مشغول به کارم. درجه هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دارم. در حوزه هنر و عرفان نزد اساتید بزرگی چون استاد حمید عجمی و دکتر حسین الهی قمشه‌ای شاگردی کرده‌ام. در این زمینه تحقیقاتم را به جایی رسانده‌ام که به علم گرامافولوژی (روانشناسی خط) رسیدم.

از فعالیت‌هایتان بگویید.

شرکت در هنرکده مستقل، شرکت در نمایشگاه بین‌المللی خوشنویسی رضوی یزد، مسئولیت واحد هنری نگارستان جماران، مشاور هنری یک شرکت نرم‌افزاری، مشاور فرهنگی هنری انجمن نگارگری ایران، برگزاری نمایشگاه انفرادی کلک مشکین در موزه رضا عباسی و زلف خط در نگارستان شاهد، شرکت در نمایشگاه خوشنویسی جهان اسلام در قزوین و کتابت مجموعه اشعار ملاصدرا با مقدمه یحیی یثربی از جمله فعالیت‌هایم است. 
چاپ اثر «خطه هنر» که نگاه اجمالی به خوشنویسی، موسیقی و نگارگری دارد، از دیگر کارهایم است. اکنون هم کتابی به نام «پهلوان و پهلوانی» اثر استاد محمدباقر آقامیری را در دست چاپ دارم که آثار خطاطی و خوشنویسی آن بر عهده من بوده است و مهرماه امسال رونمایی می‌شود. در مراکز هنری و مدارس نیز این حرفه را تدریس می‌کنم.

در مورد جایگاه هنر در البرز و خواسته‌ها و پیشنهادهای خود به عنوان هنرمند آثار هنرهای تجسمی، توضیح بدهید.

به طورکلی هنر در ایران و همین‌طور البرز جایگاه لایق و خوبی ندارد، به‌خصوص خطاطی و خوشنویسی کمتر دیده شده و معمولا هنرمندان این آثار همیشه دور از چشم باقی می‌مانند. آنها جایی برای معرفی و ارائه اثر هنری خود ندارند، مگر از طریق رسانه یا شخص حقوقی و حقیقی مورد توجه قرار گیرند و با برگزاری نمایشگاه‌ها و گالری‌های مختلف برای عموم مردم جایی برای خودنمایی هنر خود پیدا کنند. بعضا در هنرهای تجسمی نسبت به هنرهای دیگر همانند خوانندگی و نوازندگی و نقاشی و سایر هنرها، تبعیض وجود دارد و هنرمند تریبونی برای معرفی و ارائه آثار هنری‌اش پیدا نمی‌کند، درصورتی که شاید حتی هنر خوشنویسی نسبت به هنر مثلا خوانندگی از ماندگاری زمانی بالاتری برخوردار باشد. یکی از راهکارهای موثر و بی‌دردسر در زمینه ثبت کتب و آثار هنری، نگاه و توجه ویژه از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اصحاب رسانه و اشخاص مرتبط با سازمان‌های فرهنگی و هنری است. آموزش و پرورش هم می‌تواند گامی موثر در ایجاد و شناخت و معرفی آثار به عموم دانش‌آموزان بردارد و با وقت گذاشتن کافی برای علم هنر هم همانند سایر علوم آموزشی در مدارس این هنرمندان را بیشتر و بهتر مورد حمایت خود قرار دهد. چه‌بسا دانش‌آموزانی که دارای استعداد در این زمینه هستند شناسایی شوند و مسیر زندگی خود را شفاف‌تر بیابند، چراکه هنر نبوغ آدمی را کشف می‌کند.

چه پیشنهادی برای حمایت بیشتر و بهتر از هنر ماندگار خطاطی و خوشنویسی دارید؟ و راهکاری پیشنهاد دهید تا این هنر به عنوان علم و شیوه جدید آموزشی بیشتر دیده شود.

همه جای دنیا فضا دادن و وقت گذاشتن برای یک هنرمند بهترین راهکار بوده و هست. فرهنگ‌سازی در مدارس و مقاطع پایین‌تر تحصیلی می‌تواند کمک شایانی کند تا هنرهای تجسمی که تعداد علاقه‌مندان آن کم هم نیست، در سطح گسترده‌تری دیده شده و در خور توجه مخاطبانش قرار گیرد.

نظرتان راجع به حامی مالی چیست و از نظر درآمد آیا از حرفه خود در سمت مدرس هنری راضی هستید؟

کار هنری تا به شهرت و جایگاه خاص خود در کشور و حتی دنیا نرسد، نمی‌تواند از نظر مالی کفاف مخارج زندگی سخت امروزی را بدهد، بلکه باید این روند با تبلیغات گسترده و حمایت مالی و حتی اعتباری از سوی هنرمندان برجسته‌تر این عرصه و یا مسئولان مرتبط با امور هنری صورت پذیرد تا با برگزاری نمایشگاه‌ها و گالری‌های مختلف از طریق فروش بیشتر آثار هنری یا سفارشات مردمی، این حرفه به نمایش گذاشته شده و هنرمند بتواند از این راه کسب درآمدی کند.
درمورد حامیان مالی هم باید گفت که آنها می‌توانند کمک بزرگی به فضای فرهنگی و هنری کشور داشته باشند و با ایجاد اماکن و فضاهای بزرگ و حتی کوچک هنری در جای‌جای شهر نگاه مردم را به سمت هنر و هنرمند جلب کنند، چراکه یک معلم هنر با اندک ساعات تدریس خود در مراکز هنری و حتی مدارس نه‌تنها به جایگاه واقعی خودش هیچگاه نمی‌تواند دست بیابد، بلکه این فرصت از علاقه‌مندان و مستعدان این عرصه هم گرفته خواهد شد و رشد چندانی نمی‌توانند داشته باشند. نهایت کاری که یک هنرمند در سطح جامعه می‌تواند انجام دهد این است ‌که به سراغ شبکه‌های مجازی رفته و آثار خود را به تصویر بکشد یا این‌که حرفه خود را به صورت آنلاین آموزش دهد که آن هم از بعد مالی کار از قافله عقب خواهد افتاد.

در مورد علم گرامافولوژی یا همان روانشناسی خط که شما به آن پرداخته و در آموزش‌های خود از این شیوه جدید آموزشی استفاده می‌کنید، توضیح بدهید.

در حین مطالعه و پژوهش در حوزه‌های عرفانی و قرآنی جهان اسلام به علم روانشناسی خط رسیدم که ترجیح دادم از این روش نو در آموزش خطاطی و خوشنویسی استفاده کنم؛ علمی که سال‌ها در کشورهای اروپایی از آن بهره می‌برند. این روش بیانگر شخصیت فرد از روی دستخط آن فرد است و شاخص‌های شخصیتی افراد را از روی خط آنها به چالش می‌کشد، همان‌طور که حضرت علی(ع) در بیانات خود فرموده خط زبان دست است و این شیوه می‌تواند ذوق هنری افراد را در خطاطی بیدار کند.


ماندگاری خوشنویسی 

«سیدعلی رئیسی» خطاط و خوشنویس کرجی: تنها درخواست من از نهادهای در ارتباط با هنرهای تجسمی و هنر خوشنویسی این است که کاری کنند این هنر ماندگار بیشتر دیده شده و گسترده شود، حتی با ایجاد کارگاه‌های یک‌روزه می‌توان به این مهم رسید. خیران هم می‌توانند با یاری رساندن به هنرمندان هم در فروش بیشتر آثار و هم اشتغال‌زایی نقش بسزایی ایفا کنند.