دل به دریا بزنید

الناز عباسیان
هوا این روزها چنان گرم و کلافه‌کننده است که هیچ‌چیز به اندازه یک جای دنج و خنک نمی‌تواند حال ما را خوب کند؛ جایی که نه خیلی دور باشد و نه چندان تکراری؛ جایی که فارغ از زندگی دیجیتال به ما فرصت لمس آرامش طبیعت و دورهمی‌های خانوادگی را بدهد. با کمی دورشدن از شهر می‌توان جاهای بکر و خوش آب و هوا را پیدا کرد و ساعاتی را در دل طبیعت با آرامش گذراند. طبیعت خود را با دریا، دریاچه، دشت، جنگل، بیابان، کویر، رودخانه، کوه، باغ و… به ما نشان می‌دهد و هر کس جایی را برای طبیعت‌گردی‌اش انتخاب می‌کند. پیشنهاد امروز ما رفتن به کنار دریاچه‌های شهر و اطراف شهر است؛ دریاچه‌هایی که با آب و هوای مطبوع و چشم‌اندازهای زیبایشان همیشه از پرطرفدارترین جاذبه‌های طبیعی بوده‌اند. با این گزارش همراه باشید تا با دریاچه‌های این حوالی بیشتر آشنا شوید.

 دریاچه لار؛ همسایه دماوند
هرجا صحبت از دریاچه‌های خوش‌آب و هوا در حوالی شرق تهران باشد، نام دریاچه سد لار هم به میان می‌آید؛ جایی که مقصد گردشگری یک‌روزه در شرق تهران است و به‌دلیل نزدیکی به کوه دماوند و واقع‌بودن در منطقه دشت لار به یکی از گردشگاه‌های اطراف تهران تبدیل شده است. این مکان در سال‌های اخیر به‌عنوان مراکز پرورش ماهی قزل‌آلا و ماهیگیری و همچنین ورزش‌هایی چون اسکی روی آب از آنها استفاده می‌شود. این سد در ۷۵ کیلومتری شمال شرق تهران و در ۱۰۰ کیلومتری شهر آمل قرار دارد. پس از تهران تا آنجا مسیری نیست و شما می‌توانید این دریاچه زیبا را حدود یک ساعت از شهر ملاقات کنید. آب فیروزه‌ای آن چشمان هر بیننده‌ای را می‌نوازد؛ آرامش این آب غیرقابل توصیف است، بنابراین پیشنهاد می‌کنیم این لذت فراموش‌نشدنی نزدیک پایتخت را از دست ندهید. چشم‌اندازهای بسیار زیبا از منطقه دماوند، کندوهای عسل، انشعابات رودخانه‌ای فراوان و مناظر کوهستانی البرز از زیبایی‌های این مکان است. ماهی‌های این دریاچه قزل‌آلای خال قرمز هستند. ماهیگیری در لار اگر در زمان‌های ممنوعه نباشد، از مفرح‌ترین کارهایی است که گردشگران در کنار این دریاچه زیبا انجام می‌دهند. فصل مجاز صید ماهی معمولا از اول خرداد‌ماه هر سال آغاز می‌شود و تا شهریور ادامه می‌یابد. دوستداران ماهیگیری با کسب پروانه ویژه صید روزانه که در واحد‌های محیط‌زیست قوشخانه، پلور و دلیچای صادر می‌شود، می‌توانند به راحتی ماهی هم صید کنند. ضمن اینکه موقعیت قرارگیری دریاچه در میان دشت لار و پارک ملی و نمای دل‌انگیز رشته کوه البرز جزئی از جاذبه‌های بصری آن است. پرورش زنبور عسل در این منطقه، کام همه گردشگران را شیرین می‌کند و جزو سوغاتی‌های محلی آن محسوب می‌شود. یکی دیگر از جذابیت‌های سد لار، تنوع دسترسی به آن است. از هراز و روستای پلور، از لواسانات و همینطور شمیرانات می‌توانید وارد منطقه لار شوید و به سد برسید. هم مسیر برای سواره‌ها و هم پیاده‌ها وجود دارد. حیف است تا لار رفته باشید و به دشت لار که دشتی بکر و پرشقایق است سر نزنید. این دشت شقایق از کنار سد خیلی دور نیست اما برای تماشای شقایق‌های بیشتر بهتر است در فصل بهار و ابتدای تابستان مهمان این دشت زیبا شوید.

 چطور برویم؟
از طریق اتوبان شهید بابایی وارد جاده هراز شوید. پس از پشت سر‌گذاشتن رودهن، بومهن و گردنه امامزاده هاشم به پلور خواهید رسید. حدود ۵ کیلومتر جلوتر به تابلوی نگهبانی تاسیسات سد لار خواهید رسید.



  خلیج‌فارس تهران اینجاست
اگر ساکن تهران باشید حتما تاکنون یک‌بار هم که شده در کنار تنها دریاچه شهر اطراق و یا از کنارش عبور کرده‌اید. غرب تهران، چند سالی است که میزبان بزرگ‌ترین دریاچه مصنوعی خاورمیانه شده است؛ دریاچه‌ای که با عنوان خلیج‌فارس معرفی شده اما برخی به نام دریاچه چیتگر هم از آن یاد می‌کنند زیرا این فضای بکر آبی در شمال پارک جنگلی و قدیمی چیتگر قرار دارد. در چند سال اخیر به برکت حضور این فضای آبی، محدوده اطراف، به‌سرعت رشد کرده و امکانات تفریحی و رفاهی متنوعی در آن برای علاقه‌مندان به تهران‌گردی و ورزش‌های آبی ایجاد شده است. از این‌رو پروژه‌های بسیاری ازجمله آبشار تهران، محور چهارباغ، بوستان جوانمردان ایران، شهربازی هزار و یک شهر (تهران لند)، تهران‌مال، پارک آبی چیتگر، پردیس سوارکاری، تله کابین و مونوریل چیتگر در این منطقه ساخته شده یا در حال ساخت است. با وجود پارک‌‌های جنگلی چیتگر، خرگوش دره، لتمال کن و جهت وزش باد در تهران که عموما غربی- شرقی است این محدوده از تهران آب و هوای پاکیزه و مطلوب‌تری نسبت به دیگر مناطق تهران دارد. کنار هم قرارگرفتن همه این جاذبه‌ها موجب شده تا در طرح تفصیلی شهر تهران، منطقه22 به‌عنوان قطب گردشگری شهر معرفی شود. یکی از جذابیت‌های نوستالژیک این گردش، راه‌رفتن روی ساحل سنگی است زیرا ساحل سنگی این دریاچه شرایطی را فراهم کرده است تا شهروندان بتوانند بدون جوراب و کفش، روی این ساحل سنگی پرآب راه رفته و حال و هوایی تازه کنند.

پارکینگ، زمین‌بازی و رستوران‌های بزرگ و کوچک در کنار دستفروش‌ها و بلالی‌ها و بستنی‌فروش‌ها، ازجمله خدمات این مجموعه به شمار می‌رود که در کنار آب‌نمای موزیکال و سرویس‌های بهداشتی و نمازخانه، در اختیار بازدید‌کنندگان قرار دارد. علاوه بر اینها، دریاچه خلیج‌فارس تهران امکانات فراوانی برای تفریح دارد؛ محیطی زیبا برای گردشگری روزانه و آخر هفته مخصوصا برای پیاده‌روی در کنار ساحل و حتی راه‌رفتن روی ساحل ماسه‌ای زیبایش که اخیرا طراحی شده است. اسکله قایق‌رانی برای قایق‌سواری پارویی و موتوری که برای عاشقان ورزش‌های آبی، به نوعی کیش را به تهران آورده است. اگر به دریاچه چیتگر می‌روید، قایق‌سواری مفرح را فراموش نکنید. دریاچه خلیج‌فارس به‌عنوان بزرگ‌ترین دریاچه مصنوعی ایران، فرصت قایق‌سواری فراموش‌نشدنی را به شما در تهران می‌دهد. استفاده از جت‌اسکی و دیگر ورزش‌های آبی هنوز در دریاچه توسعه داده نشده که در آینده نزدیک به جمع فعالیت‌های آن افزوده خواهد شد. در بخش ساحلی، 2 مجموعه بازی بزرگ واقع‌شده که از آن جمله می‌توان به سافاری وحشت، اسکیت یو‌شکل و هرم هیجان نام برد. پیست دوچرخه‌سواری و سرزمین‌بازی نیز ازجمله خدمات مجموعه گردشگری تهرانی است. قسمت شمال‌شرقی دریاچه، چرخ و فلک با چشم‌انداز زیبایی از دریاچه مشاهده می‌شود که در کنارش وسایل بازی کودکان و نوجوانان مانند پیست پرواز و ماشین کوبنده قرار دارد.  از دیگر امکانات تفریحی می‌توان به سینما هرم هیجان اشاره کرد. اینجا ازجمله سینماهای شش‌بعدی بوده که وقتی از ارتفاع 2متری بالا بروید و در صندلی قرار بگیرید، پله‌ها جمع شده و با انتخاب خود، فیلمی را تماشا می‌کنید، هیجان‌آمیز! خلاصه که در این مجموعه با چشم‌اندازهای زیبا و منحصر به فرد و البته امکانات بسیار تفریحی فرصتی برای پیک‌نیک‌های آخر هفته‌ای فراهم کرده است. حتی آلاچیق‌های زیبایی در اطراف دریاچه خلیج‌فارس تعبیه شده است. تا دیر نشده برنامه‌ریزی کنید و سری به این مکان تفریحی بزنید.

  چطور برویم؟
اگر با ماشین شخصی قصد عزیمت دارید، وارد بزرگراه همت غرب شده و سپس به خروجی شهید خرازی رفته و از این خروجی، دریاچه خلیج‌فارس قابل رویت است. اگر وسیله نقلیه ندارید و قصد دارید با وسایل نقلیه عمومی سفر کنید، توصیه می‌کنیم که به پایانه اتوبوس صادقیه رفته و با استفاده از اتوبوس شهرک دریا، خود را به دریاچه خلیج‌فارس برسانید. البته از اتوبوس جنب متروی چیتگر نیز می‌توانید برای رفتن به دریاچه استفاده کنید. ایستگاه متروی چیتگر هم می‌تواند مسیر خوبی پیش‌روی شما قرار دهد.

   دریاچه اُوان الموت
دریاچه اوان الموت یکی از دریاچه‌های زیبای نزدیک شهر تهران است که در دامنه کوه خشچال در منطقه الموت در ۷۵‌کیلومتری استان قزوین قرار دارد. اوان به معنی محل تجمع آبی که از زمین می‌جوشد است. این نگین نیلگون در جاده الموت، دریاچه‌ای بکر است که هشتاد و نهمین اثر طبیعی- ملی در فهرست آثار ثبت میراث است. وقتی به دریاچه رسیدید اگر سوار قایق شده و به وسط آب بروید، زلا‌ل‌بودن آن‌را با چشم خواهید دید که این آب، جوششی از درون زمین است. این دریاچه به‌دلیل موقعیت ویژه جغرافیای‌اش که در ارتفاعی حدود 1810متر از سطح دریا  قرار دارد، وقتی از بالا به دریاچه می‌نگریم پوشش گیاهی زیبایی را می‌بینیم که دریاچه را محصور کرده و تا پای کوه‌های اطراف پیش‌رفته است.  برای فصل سرد رفتن به این نقطه را به همه پیشنهاد نمی‌کنیم زیرا قرار گرفتن در ارتفاع ۱۸۵۰متری از سطح دریا زمستان‌های سردی را اطراف دریاچه ایجاد کرده و حتی در زمستان سطح دریاچه یخ می‌زند. البته اسکیت‌بازان از این موضوع خوشحالند و می‌توانند رویش اسکی‌سواری کنند. اما در تابستان با آمدن به این دریاچه سفری لذتبخش را پیش‌رو دارید. حس آب و هوای خنک و تماشای فضای سبز دیدنی به همراه تفریحاتی مثل قایق‌سواری، آب‌تنی و کوهنوردی خیلی‌ها را مشتاق رفتن به این دریاچه می‌کند. ممکن است روی سطح آب ماهی‌های زیادی ببینید زیرا این دریاچه زیستگاه ماهی‌هایی مثل قزل‌آلای رنگین کمان، اردک ماهی و کپور است. اگر اهل ماهیگیری باشید، ماهی‌های خوراک دریاچه در انتظار قلاب شماست.  اگر هم پرانرژی هستید و اهل پیاده‌روی، طبیعت بکر با درختان و پوشش گیاهی متنوع اطراف دریاچه مناسب‌ترین گزینه است.4 روستای اوان، وربن، زواردشت و زرآباد که در اطراف دریاچه اوان قرار دارند برای کسانی که اهل معاشرت با روستاییان خونگرم هستند، پیشنهاد می‌شود. در اطراف دریاچه پوشش گیاهی قابل توجهی هست و درختانی مثل بید، چنار، سیب، آلبالو، گیلاس و… فضایی زیبا را به‌وجود آورده‌اند که می‌توان در آنجا پیک‌نیک برپا کرد و یا کمپ زد. ناگفته نماند جایی در نزدیکی دریاچه اوان، دریاچه دیگری به اسم «الوبوم» هست که افراد کمی از وجودش خبر دارند. اگر دنبال جای بکر و خلوت‌تر هستید به آنجا هم سری بزنید.

  چطور برویم؟
در جاده زیبای قزوین – الموت، دشت‌های سرسبز و گردنه‌های کوهستانی را پشت سر می‌گذارید از رجایی‌دشت رد می‌شوید و حدود ۳ساعت پیش می‌روید تا به یک دوراهی برسید، راه را به سمت روستای زرآباد و دریاچه اوان پیش می‌گیرید.



  دریاچه‌های‌ تار و هویر؛ حس آرامش در طبیعت
دریاچه‌های هویر و تار دماوند به فاصله کمتر از یک کیلومتر از هم در دل کوه‌های البرز قرار دارند.2 دریاچه تار و هویر ازجمله دریاچه‌های آب‌شیرین کوهستانی هستند که در میان ارتفاعات البرز مرکزی جا خوش کرده‌اند. این دریاچه‌ها در فاصله 30کیلومتری شرق دماوند و در ارتفاع 2900متری از سطح دریا قرار گرفته‌اند. دریاچه‌ها در میان دورشته کوه قره‌داغ (کوه دوبَرار) در شمال و زرین‌کوه در جنوب واقع شده‌اند. دنباله‌ای از کوه دوبرار، دو دریاچه را از هم جدا می‌کند. این دنباله، در واقع تپه ‌ماهوری است که هنگام پیاده‌روی بین دو دریاچه باید از آن عبور کنید. این منطقه با توجه به ارتفاع زیاد معمولا سرد و همواره در معرض وزش بادهای غربی است. در گرم‌ترین روزهای سال یعنی مرداد‌ماه که به اینجا بیایید می‌توانید از دمای هوای 18درجه لذت ببرید. البته در اطراف این دریاچه خیلی به‌دنبال پیداکردن فضاهای سبز و پوشش جنگلی زیادی نباشید زیرا به‌علت فرسایش شدید خاک، منطقه از لحاظ تراکم پوشش گیاهان کوهی، کم‌بهره است. شنا در آب خنک دریاچه در فصل تابستان لذت خاص خود را دارد. اما توصیه می‌کنیم زیاد از ساحل دور نشوید؛ چرا که سرمای آب ممکن است برایتان مشکل ایجاد کند. همچنین هیچ‌گونه امکاناتی در ساحل برای شنا موجود نیست؛ نه نجات‌غریقی هست و نه تیوپ بادی برای کمک. قایقرانی در دریاچه‌های تار و هویر از دیگر تفریحات لذتبخش این طبیعت‌گردی است. اطراف دریاچه هیچ امکاناتی برای قایق‌سواری نیست؛ پس لازم است یک قایق‌بادی همراهتان بیاورید و ساعت‌ها روی آب وقت بگذرانید. دریاچه‌های تار و هویر ماهی هم دارند؛ ماهی قزل‌آلا. اما اگر قصد ماهیگیری در دریاچه تار را دارید باید در فصل مناسب از سازمان حفاظت از محیط‌زیست مجوز بگیرید. پیاده‌روی بین تپه‌ها و تنگه‌های پشت دریاچه را از دست ندهید. در لابه‌لای تپه‌ها بوی آویشن‌های کوهی شما را سرمست می‌کند.  آب چشمه‌هایی که از بالای تپه‌ها به درون رودخانه می‌ریزند هم بسیار دیدنی هستند. البته این سفر یک تیر و دونشان است زیرا شما می‌توانید در کنار دریاچه، لذت کوهنوردی را هم تجربه و به ارتفاعات دوبرار یا زرین‌کوه صعود کنید. اگر کوهنورد حرفه‌ای نیستید، برای صعود توصیه می‌کنیم قله زرین‌ کوه را انتخاب کنید. این قله به‌دلیل ارتفاع نسبتا پایین و بالابودن ارتفاع مبدا صعود، از قله‌هایی است که فتح آن آسان است و تقریبا یک فرد عادی در شرایط معمول می‌تواند این کوه را پیموده و بر فراز قله آن پا بگذارد.

  چطور برویم؟
از تهران به سمت جاده فیروزکوه حرکت کنید. پس از رسیدن به دماوند مسیر روستای چنار شرق را در پیش بگیرید. این مسیر 12کیلومتری، آسفالته است. بعد از چنار شرق مسیر مشهور به جاده معدن را تا انتها ادامه دهید. ابتدا به دریاچه تار دماوند می‌رسید و با عبور از آن به دریاچه هویر خواهید رسید.



سلطان نمک
برخلاف دریاچه‌هایی که از آنها در این گزارش یاد کردیم که در اغلب روزهای سال پذیرای گردشگران است، دریاچه دیگری هم اطراف تهران هست؛ دریاچه‌ای با عنوان حوض سلطان که در این فصل خیلی خریدار ندارد اما سفر در پاییز و زمستان به این نقطه بسیار زیبا و دلچسب است؛ روزهایی که هوا معتدل‌تر شده و از گرمای داغ و سوزان تابستان خبری نیست. همجواری حوض سلطان با کویر، علت این اتفاق است؛ دریاچه‌ای در 85کیلومتری جنوب پایتخت و در مسیر تهران به قم، با نام‌های دیگر دریاچه شاهی یا دریاچه ساوه که حدود 130 سال پیش، هنگام ساخت جاده شوسه تهران – قم به‌وجود آمد. از نکات جالب توجه این دریاچه فصلی، وسعت آن است که در گرما و سرما متفاوت است. هنگامی که آب ورودی به آن در اثر ذوب برف‌ها یا بارندگی بیشتر می‌شود، وسعت آن نیز افزایش می‌یابد. طبعا وقتی ورودی آب هم کمتر می‌شود، از وسعت آن کاسته می‌شود. بنابراین بهترین زمان برای رفتن به حوض سلطان روزهای پاییزی و فصل بهار است. برای رفتن به دریاچه‌ای که مملو از کریستال‌ها و بلورهای نمکی است، حتما کفش و لباس مناسب به همراه داشته باشید. جاده خاکی وسط دریاچه درحالی‌که طرفین شما را مناظری زیبا فراگرفته، یکی از جاذبه‌های این دریاچه است. حس خوب قدم‌زدن در آب کم‌عمق و سطحی و شوره‌زارهایی که ردپای شما را در باتلاق‌های نمکی به‌جا می‌گذارد، از دیگر جاذبه‌های دریاچه‌ای است که گاهی آن را با دریاچه نمک قم اشتباه می‌گیرند.